Η νεοσυσταθείσα Εθνική Αρχή Διαφάνειας και η συμβολή της στην καταπολέμηση της διαφθοράς στην Ελλάδα: οργανωτικό πλαίσιο και προοπτικές
Τίτλος:
The newly established National Transparency Authority and its contribution to the fight against corruption in Greece: organizational Framework and perspectives
Κύρια Υπευθυνότητα:
Ανδριανάκη, Χαρούλα Ν.
Επιβλέπων:
Μπάλτα, Ευαγγελία Γ.
Θέματα:
Keywords:
Διαφθορά, Εθνική Αρχή Διαφάνειας (ΕΑΔ), καταπολέμηση της διαφθοράς, Ανεξάρτητες Αρχές, ελεγκτικά σώματα Corruption, National Transparency Authority (EAD), fight against corruption, Independent Regulatory Authorities, public audit bodies
Ημερομηνία Έκδοσης:
2021
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η διαφθορά αποτελεί ένα πολυσύνθετο φαινόμενο που εντοπίζεται τόσο στον ιδιωτικό, όσο και στον δημόσιο τομέα. Μεγαλύτερη έμφαση αποδίδεται ωστόσο, στη διαφθορά στο δημόσιο τομέα, διότι εκεί είναι που επιφέρει τις δυσμενέστερες επιπτώσεις, εφόσον επιβραδύνει σημαντικά την παραγωγικότητα της δημόσιας διοίκησης, βαθαίνει τις κοινωνικές ανισότητες, ενώ επιδρά κατά τρόπο ανασταλτικό στην πραγματοποίηση επενδύσεων. Επιπρόσθετα, διαρρηγνύει τη σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ κράτους πολίτη, οδηγώντας σε μια κρίση νομιμοποίησης του κράτους και κατ’ επέκταση σε μια κρίση της ίδιας της δημοκρατίας. Στην Ελλάδα, μια σειρά παθογενειών του πολιτικό-διοικητικού συστήματος όπως ο κατακερματισμός των φορέων, η πολυνομία και κακονομία, η έλλειψη συντονισμού και η γραφειοκρατία καλλιέργησαν διαχρονικά πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη φαινομένων διαφθοράς. Η δημοσιονομική κρίση που έπληξε τη χώρα ανέδειξε περισσότερο από ποτέ την ανάγκη για τη δημιουργία ενός συνεκτικού πλαισίου για την καταπολέμηση της διαφθοράς. Παρά το γεγονός, ότι πραγματοποιήθηκαν μια σειρά σχετικών παρεμβάσεων, τα ελεγκτικά σώματα του δημοσίου αντιμετώπιζαν σημαντικές δυσκολίες, όπως ο κατακερματισμός των φορέων, η έλλειψη συντονισμού και ελεγκτικών προτύπων, που παρεμπόδιζαν την αποτελεσματική άσκηση του έργου τους. Σε μια απόπειρα ενίσχυσης της διαφάνειας και της λογοδοσίας στη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης, αλλά και της καταπολέμησης της διαφθοράς ο ν. 4622/2019 ίδρυσε την Εθνική Αρχή Διαφάνειας, η οποία αποτελεί ένα ενιαίο φορέα με οριζόντια αρμοδιότητα για την καταπολέμηση της διαφθοράς. Σκοπός της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι να παρουσιάσει το οργανωτικό πλαίσιο της νεοσυσταθείσας Αρχής, καθώς επίσης να διερευνήσει τη συμβολή της στην καταπολέμηση της διαφθοράς στην Ελλάδα και τις μελλοντικές προοπτικές της. Προς επίρρωση του σκοπού αυτού, πέραν της βιβλιογραφικής ανασκόπησης, πραγματοποιήθηκε και μια συνέντευξη με δυο στελέχη της Αρχής, προκειμένου να εξαχθεί μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα για τη δράση της, αλλά και τα προβλήματα που αυτή ενδεχομένως αντιμετωπίζει κατά την άσκηση του έργου της. Από τα ευρήματα της έρευνας προκύπτει, ότι αναμφίβολα η Αρχή έχει θετικό έργο να επιδείξει. Ωστόσο, η ίδρυση μιας Ανεξάρτητης Αρχής για την καταπολέμηση της διαφθοράς δεν συνεπάγεται την αυτόματη εξάλειψη του πολυσύνθετου αυτού, φαινομένου. Απαιτείται πολιτική δέσμευση και βούληση, αλλά και μια εκ βάθρων αλλαγή της νοοτροπίας και κουλτούρας του πολίτη, που εκ των πραγμάτων αποτελεί μια διαδικασία που απαιτεί χρόνο. Σε κάθε περίπτωση, η συμβολή της ΕΑΔ στην καταπολέμηση της διαφθοράς στη χώρα θα κριθεί εκ των αποτελεσμάτων που αυτή θα παράξει σε βάθος χρόνου.
Abstract:
Corruption is a complex phenomenon found both in the private and public sector. However, more emphasis is placed on corruption in the public sector because it is there that its most adverse effects manifest. Corruption significantly slows down the productivity of public administration, deepens social inequalities and deters investments. In addition, it breaks the citizens’ trust in the state, leading to a crisis of state legitimization and therefore to a crisis of democracy itself. In Greece, a series of problems of the political-administrative system such as the fragmentation of institutions, legal pluralism, lack of coordination and red-tape have laid the foundations for the development of corruption. The fiscal crisis that hit the country necessitated more than ever the creation of a coherent and cohesive anti-corruption framework. Despite several relevant interventions, the public audit bodies faced significant difficulties, including their fragmentation, the lack of coordination and audit standards, which in turn hindered their effectiveness in fighting corruption. In an attempt to enhance transparency and accountability in the operation of public administration, Law 4622/2019 established the National Transparency Authority (EAD), which is a uniform body with horizontal responsibility to combat corruption. The purpose of the present dissertation is to present the organizational framework of the newly established Authority and to investigate its contribution in the fight against corruption in Greece, as well as its future prospective. For this purpose, besides the literature review, an interview was conducted with two officials of the Authority, in order to obtain a deeper insight into not only its work, but also the problems it faces. The findings suggest that the Authority undoubtedly has a positive work to present. However, the establishment of an Independent Anti-Corruption Authority does not automatically lead to the elimination of this complex phenomenon. It requires political commitment and will, as well as a fundamental change in the mentality and culture of citizens, a process that indeed takes time. In any case, the Authority’s contribution in the fight against corruption in Greece remains to be determined by the results it will produce in the long run.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης, ΠΜΣ, κατεύθυνση Διοικητική Επιστήμη και Δημόσιο Μάνατζμεντ, 2021
