Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η απανθρωποποίηση ορίζεται ως η απογύμνωση των ανθρώπων από την ανθρωπινότητα τους. Σκοπός της παρούσας διατριβής είναι να μελετηθούν οι έννοιες της απανθρωποποίησης και αυτό-απανθρωποποίησης σε συσχέτιση με τη θεωρία αυτοκαθορισμού και τη θεωρία δεσμού στο πλαίσιο των υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Η πρώτη έρευνα (353 συμμετέχοντες) αφορά την απανθρωποποίηση του νοσηλευόμενου ασθενή από τους ειδικούς ψυχικής υγείας, εργαζομένους στο γενικό νοσοκομείο και γενικό πληθυσμό και την αυτό-απανθρωποποιήση τους. Τα ερευνητικά ευρήματα της πρώτης έρευνας δείχνουν ότι οι εργαζόμενοι στο γενικό νοσοκομείο απανθρωποποιούν μηχανιστικά το νοσηλευόμενο ασθενή περισσότερο από ότι ο γενικός πληθυσμός και ότι από τις διαστάσεις δεσμού (άγχος/αποφυγή), η αποφυγή ασκεί στατιστικά σημαντική θετική επίδραση τόσο στην ανιμαλιστική όσο και στη μηχανιστική απανθρωποποίηση του νοσηλευόμενου ασθενή. Ως προς την απανθρωποποίηση του εαυτού, φαίνεται ότι ο γενικός πληθυσμός αυτό-απανθρωποποιείται σημαντικά περισσότερο από τους επαγγελματίες της ψυχικής υγείας. Η δεύτερη έρευνα (200 συμμετέχοντες) αφορά τη μελέτη της απανθρωποποίησης από ασθενείς με οργανική νόσο και ψύχωση και την αυτό-απανθρωποποιήση τους. Τα ευρήματα δείχνουν ότι οι ασθενείς με ψυχωτική διαταραχή απανθρωποποιούν τον εαυτό τους περισσότερο από τους ασθενείς με οργανική νόσο. Οι διαστάσεις δεσμού (άγχος/ αποφυγή) των εξεταζόμενων ομάδων φαίνεται ότι επηρεάζουν θετικά τη μηχανιστική απανθρωποποίηση τους, και μόνο το άγχος ασκεί θετική επίδραση στην ανιμαλιστική απανθρωποποίηση, ενώ στην αυτό-απανθρωποποίηση τους τόσο το άγχος όσο και η αποφυγή ασκούν στατιστικά σημαντική αρνητική επίδραση. Εν κατακλείδι τα ευρήματα καταδεικνύουν την παραγνωρισμένη σημασία του φαινομένου της απανθρωποποίησης στο πλαίσιο του νοσοκομείου, φωτίζοντας νέες κατευθύνσεις στην έρευνα.
Abstract:
The dehumanization is defined as the stripping of a person’s humanity. The purpose of this study is to link dehumanization with self-determination theory and attachment theory in order to take measures to prevent dehumanization and improve the quality of health care. To achieve the above goals, two researches were conducted. The first research findings show that the healthcare professionals in the general hospital dehumanize mechanistically the hospitalized patient more than the general population and from the attachment dimensions (stress / avoidance), avoidance has a statistically significant positive effect on both animalistic and mechanistic dehumanization of the hospitalized patient. As for the self-dehumanization, it seems that the general population self-dehumanizes significantly more than the mental health professionals. The second research (200 participants) is about the study of dehumanization of patients with organic disease and psychosis and their self-dehumanization. The findings show that patients with psychotic disorder dehumanize themselves more than patients with organic disease. Moreover, the attachment dimensions (stress / avoidance) of the examined groups seem to have a positive effect on their mechanistic dehumanization, and only stress has a positive effect on animalistic dehumanization, while in their self-dehumanization both stress and avoidance have a statistically significant negative effect. In conclusion, the findings demonstrate the unrecognized importance of the phenomenon of dehumanization within the hospital. Finally, limitations will be discussed in order to be given new directions in the field of psychological research, shedding further light into dehumanization and self-dehumanization.
Περιγραφή:
Διατριβή (διδακτορική) - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Ψυχολογίας, 2022
