«Ποιά είναι η πολιτική της ΕΕ για την Ενεργειακή Ένωση και ποιό είναι το σχέδιο δράσης της Ελλάδας για την προστασία του κλίματος;»

Abstract

Η παρούσα διπλωματική εργασία επικεντρώνεται στην εξέταση της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Ενεργειακή Ένωση και το σχέδιο δράσης της Ελλάδας για το κλίμα, δίνοντας έμφαση στην Ενεργειακή Διακυβέρνηση, τις περιβαλλοντικές και οικονομικές επιπτώσεις από την εφαρμογή αυτής της πολιτικής αλλά και την πορεία της Ένωσης προς την κλιματική ουδετερότητα . Αρχικά, παρουσιάζει την ιστορική εξέλιξη της ενεργειακής πολιτικής της Ένωσης, το νομικό και κανονιστικό της πλαίσιο με το οποίο θεμελιώνεται το ενεργειακό της όραμα και τους στρατηγικούς πυλώνες της Ενεργειακής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένης της ενεργειακής ασφάλειας, της ολοκλήρωσης της αγοράς, της απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές, της ενεργειακής απόδοσης και της καινοτομίας. Επιπλέον, αξιολογεί το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) της Ελλάδας, λαμβάνοντας υπόψιν και την επίσημη αξιολόγηση της Επιτροπής επ’αυτού, αναδεικνύοντας τους στόχους του για τη μείωση των εκπομπών, την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, παράλληλα με το ρόλο της τοπικής αυτοδιοίκησης και της ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Χρησιμοποιώντας μια διεπιστημονική προσέγγιση, η μελέτη συνδυάζει νομοθετική ανάλυση, μελέτες περίπτωσης και ανασκόπηση ευρωπαϊκών και εθνικών εκθέσεων για να αξιολογήσει την ευθυγράμμιση των ελληνικών πολιτικών με τους στόχους της Ένωσης. Τα ευρήματα της εργασίας τονίζουν τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες που αντιμετωπίζει η Ελλάδα αλλά και η Ευρώπη γενικότερα για την επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας, δίνοντας έμφαση τον κρίσιμο ρόλο της καινοτομίας, της διασυνοριακής συνεργασίας και της προσαρμογής της πολιτικής στην ενσωμάτωσης βιώσιμων ενεργειακών συστημάτων που επιτρέπουν και τη συμμετοχή του ενεργού καταναλωτή.This thesis focuses on the examination of the European Union's Energy Union policy and Greece's Climate Action Plan, with emphasis on Energy Governance, the environmental and economic impacts of the implementation of this policy and the Union's path towards climate neutrality. It begins by presenting the historical development of the Union's energy policy, the legal and regulatory framework underpinning its energy vision and the strategic pillars of the Energy Union, including energy security, market integration, decarbonisation, energy efficiency and innovation. In addition, it assesses Greece's National Energy and Climate Plan (NECP), taking into account the Commission's formal assessment of it, highlighting its objectives for reducing emissions, developing renewable energy sources and improving energy efficiency, alongside the role of local authorities and private initiative. Using a multidisciplinary approach, the study combines legislative analysis, case studies and a review of European and national reports to assess the alignment of Greek policies with the Union's objectives. The findings of the study highlight the challenges and opportunities that Greece and Europe in general face in achieving climate neutrality, emphasizing the critical role of innovation, cross-border cooperation and policy adaptation in the integration of sustainable energy systems that allow for the participation of the active consumer.