Η διαφάνεια και το δικαίωμα πρόσβασης στα διοικητικά στοιχεία: ο ρόλος του δικαιώματος πληροφοριακής αυτοδιάθεσης

Abstract

Η διαφάνεια αποτελεί γενική αρχή με συνταγματικό υπόβαθρο, η οποία εδράζεται στην αρχή της λαϊκής κυριαρχίας και στην αρχή του κράτους δικαίου. Η αρχή της διαφάνειας προσλαμβάνει διάφορες μορφές στον Καταστατικό Χάρτη της χώρας μας ανάλογα με το κανονιστικό της πλαίσιο. Κύρια έκφανσή της αποτελεί το δικαίωμα του δικαιουμένου γνώσης των διοικητικών εγγράφων, ως απαραίτητο στοιχείο ενεργής συμμετοχής του πολίτη στη διαμόρφωση της κρατικής βούλησης και ελέγχου της κρατικής εξουσίας. Το δικαίωμα γνώσης των διοικητικών στοιχείων αποτελεί ατομικό, κοινωνικό και πολιτικό δικαίωμα και εδράζεται σε πλήθος γενικών και ειδικών αρχών διοικητικού δικαίου. Επιπλέον αποτελεί προϋπόθεση αποτελεσματικής άσκησης του δικαιώματος προηγούμενης ακρόασης και του δικαιώματος δικαστικής προστασίας. Περιορισμός του εν λόγω δικαιώματος, μεταξύ άλλων, αποτελούν και τα στοιχεία που αφορούν στην ιδιωτική και οικογενειακή ζωή τρίτου, τα οποία στην σύγχρονη Κοινωνία της Πληροφορίας, έχουν κατοχυρωθεί συνταγματικά στο δικαίωμα πληροφοριακής αυτοδιάθεσης. Η προβληματική εντοπίζεται στην περίπτωση που ο πολίτης ζητά την πρόσβαση σε δημόσια έγγραφα τα οποία περιέχουν προσωπικά δεδομένα κυρίως τρίτου. Παρά την φαινομενική σχέση αλληλοαποκλεισμού τους, τα δύο δικαιώματα βρίσκονται σε σχέση αλληλοσυμπλήρωσης. Με βάση αυτή τη σχέση, η όποια σύγκρουση των δύο δικαιωμάτων αντιμετωπίζεται μέσω της αρχής της αναλογικότητας και της πρακτικής εναρμόνισης.

Transparency is a general principle with constitutional background, which is based on the principle of popular sovereignty and the rule of law. The principle of transparency can take different forms in our country Charter according to its regulatory framework. Main manifestations is the right of the citizen in its knowledge of administrative documents, as an essential element of active citizenship in the formation of state will and control of state power. The right knowledge of administrative data is individual, social and political rights and is based on many general and specific principles of administrative law. Moreover prerequisite effective exercise of the right to a prior hearing and the right to judicial protection. Limitation of this right, among others, constitute the information relating to private and family life of a third party, which in the modern information society, enshrined in the constitutional right of informational self-determination. The problem lies where the public requires access to public documents containing personal information mainly third. Despite the apparent relationship alliloapokleismou, the two rights are relative complementarity. Based on this relationship, any conflict between the two rights is addressed through the principle of proportionality and harmonization