Ο τουρκικός παράγοντας στα μεταψυχροπολεμικά Βαλκάνια : οικονομικές, κοινωνικές, πολιτικές, ιδεολογικές επιρροές

Abstract

Η εξωτερική πολιτική που αποτελεί υποσύνολο των διεθνών σχέσεων, είναι η διεθνής συμπεριφορά και πολιτική των κρατών στη διεθνή σκηνή καθώς καιη συμπεριφορά, οι αντιδράσεις, οι στάσεις και οι στόχοι των κρατών έναντι άλλων κρατών ή/και οντοτήτων. Συναφώς η εξωτερική πολιτική μιας χώρας αποτελεί την σύνθεση διαφόρων παραγόντων καθώς και γεγονότων ενώ συνάμα καθορίζει την εθνική ταυτότητα μιας χώρας. Στην παρούσα διατριβή, υλοποιείται μια θεωρητική προσέγγιση και ανάλυση των Διεθνών σχέσεων σε συνδυασμό με την θεωρία της αλληλεξάρτησης και της ισχύος. Προσεγγίζεται το θέμα της αλληλεπίδρασης της ισχύος με την Υψηλή Στρατηγική καθώς και την εξωτερική πολιτική της Τουρκίας. Τα κράτη που αποτελούν υποκείμενα της έρευνας είναι η Αλβανία, η Βοσνία-Ερζεγοβίνη, η Βόρεια Μακεδονία, η Βουλγαρία, το Κόσσοβο, η Κροατία, το Μαυροβούνιο, η Ρουμανία, η Σερβία και η Σλοβενία. Κύρια επιδίωξη είναι, να αποτελέσει η συνιστώσα μελέτη, χρήσιμο εγχειρίδιο για τον εμπλουτισμό των γνώσεων αναγνωστών και μελετητών της Τουρκικής Εξωτερικής Πολιτικής στα Βαλκάνια. Η εργασία αποτελεί μια εμπεριστατωμένη μελέτη της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας στην περιοχή των Βαλκανίων ή διαφορετικά στην “πυριτιδαποθήκη της Ευρώπης” και η ανάλυση καλύπτει την περίοδο από το τέλος του Ψυχρού πολέμου έως σήμερα. Επιπρόσθετα ερευνά σε βάθος τις ποικίλες παραμέτρους που συνέβαλαν στη διαμόρφωση του σημερινού χαρακτήρα της Τουρκίας και εξετάζει γιατί η περιοχή των Βαλκανίων αποτελεί σημείο έλξης για την Τουρκία. Υλοποιείται μια προσπάθεια ολιστικής προσέγγισης των οικονομικών, κοινωνικών, πολιτικών και ιδεολογικών επιρροών της Τουρκίας στην περιοχή της Βαλκανικής. Η ενδοσκόπηση του ζητήματος αφουγκράζεται τους κυριότερους εσωτερικούς και εξωτερικούς παράγοντες που διαμόρφωσαν την εξωτερική πολιτική της Τουρκίας και διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στον αναδυόμενο ρόλο της στην περιοχή των Βαλκανίων. Συν τοις άλλης, σκιαγραφείται η Ελληνική εξωτερική πολιτική στην περιοχή των Βαλκανίων μετά τον Ψυχρό πόλεμο, ενώ αναλύεται η πιθανή επίδραση της εφαρμοζόμενης πολιτικής της Τουρκίας επί των ελληνικών συμφερόντων στην περιοχή των Βαλκανίων. Υπό το πρίσμα αυτό, πραγματοποιείται ανάλυση της επιρροής που ασκεί η Τουρκία στις χώρες των Βαλκανίων διαμέσου της εφαρμογής της “ήπιας ισχύος” και συνάμα επιχειρείται μια ανάλυση της δομής της τουρκικής “ήπιας ισχύος” και των μεθόδων που αυτή μετέρχεται στην πολιτική, οικονομική και κοινωνική προσέγγιση των Βαλκανίων. Ως συστατικά στοιχεία της άσκησης “ήπιας ισχύος” της Τουρκίας στην περιοχή νοούνται και αναλύονται, τόσο οι κρατικές επίσημες πρωτοβουλίες όσο και η κινητικότητα του ιδιωτικού τομέα, σε επιχειρηματικό αλλά και κοινωνικοπολιτισμικό επίπεδο. Η εργασία περατούται με την παράθεση συμπερασμάτων που προκύπτουν από την προηγηθείσα ανάλυση καθώς και προτάσεων που υποβάλλονται βάση των συμπερασμάτων με προσαρμογή αυτών στην Ελληνική πραγματικότητα. Η παρούσα διατριβή στοχεύει στην ανάδειξη δεδομένων για την όσο το δυνατόν καλύτερη ποιοτική κάλυψη των σύγχρονων και μελλοντικών αναγκών της Χώρας μας στο ευαίσθητο γεωπολιτικά περιβάλλον των Βαλκανίων στο οποίο δραστηριοποιείται.Foreign policy, which is a subset of international relations, is the international behavior and policy of states in the international arena as well as the behavior, reactions, attitudes and goals of states towards other states and/or entities. In this regard, the foreign policy of a country is the synthesis of various factors as well as events while at the same time it determines the national identity of a country. In this work, a theoretical approach and analysis of International relations is implemented in combination with the theory of interdependence and power. The subject of the interaction of power with High Strategy as well as Turkey's foreign policy is approached. The states that are the subjects of the research are Albania, Bosnia Herzegovina, North Macedonia, Bulgaria, Kosovo, Croatia, Montenegro, Romania, Serbia and Slovenia. The main aim is for the component study to be a useful manual for enriching the knowledge of readers and scholars of Turkish Foreign Policy in the Balkans. The work is an in-depth study of Turkey's foreign policy in the Balkan region or otherwise in the "powder magazine of Europe" and the analysis covers the period from the end of the Cold War to the present day. In addition, it investigates in depth the various parameters that have contributed to the formation of the current character of Turkey and examines why the Balkan region is a point of attraction for Turkey. An attempt to holistically approach Turkey's economic, social, political and ideological influences in the Balkan region is being implemented. The introspection of the issue listens to the main internal and external factors that shaped Turkey's foreign policy and played an important role in its emerging role in the Balkan region. In addition, the Greek foreign policy in the Balkan region after the Cold War is outlined, while the possible effect of Turkey's applied policy on Greek interests in the Balkan region is analyzed. In this light, an analysis of the influence that Turkey exerts on the Balkan countries through the application of "soft power" is carried out, and at the same time an analysis of the structure of Turkish "soft power" and the methods by which it translates into political, economic and social rapprochement of the Balkans. As components of Turkey's "soft power" exercise in the region, both the state's official initiatives and the mobility of the private sector, at a business as well as a socio cultural level, are understood and analyzed. The work ends with the citation of conclusions arising from the previous analysis as well as proposals submitted based on the conclusions with their adaptation to the Greek reality. This thesis aims to highlight data for the best possible qualitative coverage of the modern and future needs of our country in the sensitive geopolitical environment of the Balkans in which it operates.