Η συγκρότηση της κοινωνιοψυχολογικής ταυτότητας ατόμων με ψυχιατρική εμπειρία: μια ποιοτική προσέγγιση

Abstract

Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να μελετήσει τη συγκρότηση της κοινωνιοψυχολογικής ταυτότητας των ατόμων με προηγούμενη ψυχιατρική εμπειρία δίνοντας το λόγο στους ίδιους. Τα ερευνητικά ερωτήματα που τέθηκαν ήταν, πώς οι συμμετέχοντες που βρίσκονται σε διαδικασία αποκατάστασης στην κοινότητα, αναπαριστούν την ψυχική ασθένεια. Επιπλέον, από ποια στοιχεία συγκροτείται η ταυτότητά τους και ποιο είναι το περιεχόμενο της. Και τέλος, το πώς οι συμμετέχοντες αντιλαμβάνονται την ταυτότητά τους μέσα από την ενεργό συμμετοχή τους στις διαδικασίες αποκατάστασης εντός των θεσμών ψυχικής υγείας και εκτός αυτών, στην ευρύτερη κοινότητα. Για τη συλλογή του υλικού και τα κριτήρια επιλογής δείγματος, έγιναν 5 ημιδομημένες συνεντεύξεις βασισμένες στους άξονες που προέκυψαν από τη βιβλιογραφική επισκόπηση, με άτομα που διαβιούν σε στεγαστικές δομές, έχουν προηγούμενη ψυχιατρική εμπειρία και έχουν λάβει διάγνωση για κάποια ψυχωτική ψυχική διαταραχή. Η ανάλυση των λεκτικών δεδομένων πραγματοποιήθηκε με θεματική ανάλυση και ανέδειξε 5 βασικά θέματα στο λόγο των συμμετεχόντων : το χρονικό της ασθένειας, κατανόηση της ασθένειας, το παρελθόν, το ψυχιατρικό σύστημα, την προσωπική προσπάθεια και τους σημαντικούς άλλους. Στο χρονικό της ασθένειας εντάσσεται η έναρξη και η πορεία της, στην κατανόηση της ασθένειας η εικόνα της και οι αποδόσεις σχετικά με την ασθένεια. Σύμφωνα με την ανάλυση στο παρελθόν εντάσσονται οι αναφορές στην επαγγελματική ζωή και στις σπουδές που απωλέσθηκαν με την πορεία της ασθένειας. Στο ψυχιατρικό σύστημα είναι όλες οι αναφορές τους σε σχέση με τις κοινωνικές παρεμβάσεις. Επιπλέον, στην προσωπική προσπάθεια αναφέρονται οι τρόποι που οι ίδιοι αντιμετωπίζουν την ασθένεια. Ακόμα, στους σημαντικούς άλλους, υπάρχουν οι αναφορές σχετικά με τις βοηθητικές διαπροσωπικές σχέσεις.The purpose of this thesis is to study the formation of the socio-psychological identity of individuals with previous psychiatric experience by giving the floor to them. The research questions asked were: how do the participants who are in the process of recovery in the community, represent mental illness? From what elements is their identity made up, what is its content? How do the participants perceive their identity through their active participation in rehabilitation processes within mental health institutions and outside them, in the wider community? Qualitative methodology was used to approach the research questions, specifically thematic analysis. For the collection of the material and the sample selection criteria, 5 semi- structured interviews were conducted based on the axes resulting from the literature review, with people who live in housing systems, have previous psychiatric experience and have received a diagnosis of a psychotic mental disorder. The analysis highlighted 5 main themes in their speech: the timeline of the illness, understanding the illness, the past, the psychiatric system, personal effort and significant others. In the chronicle of the disease, its onset and course are included, in the understanding of the disease its image and the attributions related to the disease. According to the analysis, references to professional life and studies that were lost due to the course of the disease are included in the past. In the psychiatric system are all their references in relation to social interventions. In addition, personal effort refers to the ways in which they themselves deal with the disease. Still, in significant others, there are references to helpful interpersonal relationships.