Η μετανάστρια ως δράστης και ως θύμα στη σύγχρονη ελληνική κοινωνία

Abstract

Η μετανάστευση, ως φαινόμενο και ως διαδικασία, επηρεάζει, διαμορφώνει κι ανασυγκροτεί διάφορες όψεις της κοινωνικής πραγματικότητας. Η ιστορία των πληθυσμιακών μετακινήσεων εγγράφει αλλαγές οικονομικές, δημογραφικές, πολιτισμικές, κυρίως όμως κοινωνικές μέσω της διαδικασίας επαναπροσδιορισμού των θέσεων, των ρόλων και του κύρους. Σε μια περίοδο έντονων κοινωνικών συγκρούσεων και διεθνών ανακατατάξεων, οι μεταναστευτικοί πληθυσμοί προσλαμβάνονται ως πρόσθετη απειλή της κοινωνικής συνοχής κι ευημερίας, γεγονός που ενισχύει τη δημιουργία στερεοτύπων, διακρίσεων και περιθωριοποιήσεων. Στο πλαίσιο της μεταναστευτικής διαδικασίας κι έχοντας ως αφετηρία τη μεταβλητή του φύλου η παρούσα εργασία επιχειρεί να εξετάσει το ζήτημα της γυναικείας εγκληματικότητας μιας ιδιαίτερης ομάδας, αυτής των μεταναστριών στον Ελλαδικό Χώρο. Διερευνούνται οι παράγοντες που ευνοούν την εμπλοκή τους στην εγκληματικότητα τόσο ως δράστες όσο και ως θύματα, με απώτερο σκοπό την καταγραφή των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της «νέας ταυτότητας» που προκύπτει, καθώς και τις ενδεχόμενες επιπτώσεις που επιφέρει στη προσωπικότητά τους και στην διαδικασία κοινωνικής ένταξης στην κοινωνία υποδοχής. Αναζητώντας, τις πρωτογενείς πηγές των εικόνων για τη γυναικεία εγκληματικότητα και τη παρουσία της στο χρόνο, οι ερμηνευτικές προσεγγίσεις θα πρέπει να περιλαμβάνουν τόσο τον επιστημολογικό λόγο και τις θεωρητικές προσεγγίσεις, όσο και την εμπειρική διάσταση για την επιστημονική τεκμηρίωση των γεγονότων. Το υπό έρευνα ζήτημα εξετάσθηκε κι αναλύθηκε μέσα από μια βιβλιογραφική ανασκόπηση των νεότερων ευρημάτων μελετών κι ερευνών, στην Ελλάδα και Διεθνώς, ενώ παρουσιάζονται και τα αποτελέσματα πρωτογενής εμπειρικής έρευνας που πραγματοποιήθηκε σε πληθυσμό έγκλειστων μεταναστριών στο Κατάστημα Κράτησης Γυναικών Ελαιώνα Θήβας.