Η πολιτικο-στρατιωτική συνεργασία στο διάστημα υπό το πρίσμα του διεθνούς δικαίου και της διεθνούς ασφάλειας: η περίπτωση της Ελλάδας και της Ε.Ε.

Abstract

Η ταχύτατη πρόοδος της τεχνολογίας, ιδιαίτερα στον τομέα της διαστημικής, καθιστά το διάστημα έναν κρίσιμο παράγοντα για τη σύγχρονη κοινωνία και τη διεθνή ανάπτυξη. Η αυξανόμενη εξάρτηση από διαστημικές εφαρμογές δημιουργεί νέες προκλήσεις για το Διεθνές Δίκαιο και τη Διεθνή Ασφάλεια, καθιστώντας επιτακτική την ανάγκη για αποτελεσματική ρύθμιση και προστασία του διαστημικού περιβάλλοντος. Η παρούσα μελέτη εστιάζει στα ζητήματα ασφαλείας που προκύπτουν από την αξιοποίηση του διαστήματος, αναλύοντας το ισχύον διεθνές νομικό πλαίσιο και τις στρατηγικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ελλάδας. Επιπλέον, εξετάζονται οι μέθοδοι και οι πολιτικές που εφαρμόζονται για την αντιμετώπιση αυτών των θεμάτων. Ειδικότερα, στο πρώτο μέρος της εργασίας αναλύεται το διεθνές νομικό καθεστώς, οι θεμελιώδεις αρχές που το διέπουν καθώς και οι παράγοντες του διεθνούς συστήματος που δραστηριοποιούνται στο διάστημα. Στο δεύτερο μέρος της εργασίας εξετάζονται οι προκλήσεις Διεθνούς Ασφάλειας και Ασφάλειας Διαστήματος, οι τύποι και οι χρήσεις των δορυφορικών συστημάτων καθώς και οι σύγχρονες δραστηριότητες στο διάστημα. Στο τρίτο μέρος της εργασίας εξετάζεται η περίπτωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ελλάδας σχετικά με τις δραστηριότητές των στο πεδίο του διαστήματος. Πιο συγκεκριμένα, αρχικά αναλύεται το ευρωπαϊκό και εθνικό νομικό καθεστώς, έπειτα επισκοπείται το γενικό και ειδικό πλαίσιο της διακυβέρνησης του διαστήματος και κατόπιν γίνεται μία σύνοψη του προγράμματος διαστήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ελλάδας. Τέλος, λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία που προέκυψαν από την έρευνα, παρατίθενται τα σχετικά συμπεράσματα.

Rapid advances in technology, particularly in the field of space, make space a critical factor in modern society and international development. The growing reliance on space applications creates new challenges for international law and international security, making the need for effective regulation and protection of the space environment imperative. This study focuses on the security issues arising from the exploitation of space, analysing the current international legal framework and the strategies of the European Union and Greece. In addition, it examines the methods and policies applied to address these issues. In particular, the first part of the paper analyses the international legal regime, the fundamental principles that govern it and the actors of the international system operating in space. The second part of the paper examines the challenges of international security and space security, the types and uses of satellite systems, and modern activities in space. The third part of the paper examines the case of the European Union and Greece in relation to their activities in the field of space. More specifically, first the European and national legal status is analysed, then the general and specific framework of space governance is reviewed, followed by a summary of the space programme of the European Union and Greece. Finally, taking into account the data obtained from the survey, the relevant conclusions are presented.