Η αριστοτελική τελεολογία μέσα από τις παραδόσεις για την ιστορία της φιλοσοφίας του G.W.F. Hegel

Abstract

Σκοπός της εργασίας είναι η ανάδειξη της σημασίας που ενέχει η αριστοτελική τελεολογία για τη διαμόρφωση της χεγκελιανής φιλοσοφικής σκέψης. Η έρευνα επικεντρώνεται κυρίως στη χεγκελιανή Φιλοσοφία του Πνεύματος και στη Φιλοσοφία της Φύσης. Η μεθοδολογική προσέγγιση του θέματος βασίζεται στις Παραδόσεις για τον Αριστοτέλη μέσα από την Ιστορία της Φιλοσοφίας του Χέγκελ. Η αριστοτελική τελεολογία ή εσωτερική σκοπιμότητα επιτελεί μια διττή λειτουργία: αφενός αντιτίθεται στο διανοητικό σκέπτεσθαι του νεότερου εμπειρισμού καθώς και σε μια μηχανιστική θεώρηση της φύσης, αφετέρου καθιστά εφικτή για τον Χέγκελ την πραγμάτωση ενός μοναδικού εγχειρήματος: να καταδείξει ότι η υποστασιακότητα παραμένει ένας σημαντικός καθορισμός της αλήθειας στο έδαφος μιας φιλοσοφίας της υποκειμενικότητας όπως είναι η δική του.The purpose of the research is to demonstrate the importance of Aristotelian teleology for the formation of Hegel’s philosophical thought. The paper focuses mainly on Hegel’s Philosophy of Nature and Philosophy of Spirit. The methodological approach of the issue is based on Hegel’s Lectures on Aristotle in the History of Philosophy. Aristotelian teleology or internal finality fulfills a double function for Hegel: on the one hand it opposes to the intellectual-abstract thinking of the modern empiricism and to a mechanic view of nature. On the other hand it makes possible for Hegel a unique project, namely, to prove that substantiality remains an essential determination of truth on the ground of a philosophy of subjectivity, such as Hegel’s