Συζήτηση με τον Ζαν-Μαρκ Μουρά

Abstract

Ευγενία Γραμματικοπούλου: Εάν δεν απατώμαι, η πολιτισμική και κατόπιν η λογοτεχνική εικονολογία συστηματοποιήθηκαν –ως διακριτοί κλάδοι της συγκριτικής γραμματολογίας– κατά τις δεκαετίες του ’80 και του ’90. Θα λέγατε ότι οι κλάδοι αυτοί ήρθαν να καλύψουν κάποιο ορατό επιστημονικό κενό είτε ότι προέκυψαν ή/και ενισχύθηκαν περισσότερο από έναν δημόσιο διάλογο σχετικά με ζητήματα ταυτότητας, ετερότητας κ.ο.κ. εκείνης της εποχής; Ζαν-Μαρκ Μουρά: Οι σπουδές γύρω από την εικόνα είναι σύμφυτες με την εδραίωση της συγκριτικής γραμματολογίας ως ακαδημαϊκό μάθημα στα τέλη του 19ου αιώνα, αλλά αναπτύχθηκαν και στη συνέχεια θεωρητικοποιήθηκαν μετά τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο· ένα παράδειγμα κλασικής μελέτης είναι το έργο του Jean-Marie Carré, τέως καθηγητή στη Σορβόννη, με τίτλο L’image de l’Allemagne dans la littérature française [Η εικόνα της Γερμανίας στη γαλλική λογοτεχνία] που δημοσιεύτηκε το 1947. Τότε προέκυψε η ανάγκη να θεωρητικοποιηθεί μια μόνιμη αναλυτική προσέγγιση των συγκριτολόγων, οι οποίοι όμως μέχρι τότε ανταποκρίνονταν σε μάλλον εμπειρικές προσεγγίσεις. Στη δεκαετία του ’70, αρχικά χάρη στον Hugo Dyserinck και στη συνέχεια χάρη στον Daniel-Henri Pageaux, η μελέτη αυτή θεωρητικοποιήθηκε εντατικότερα, προκειμένου να καταστήσει καθοριστικότερη τη συμβολή της στον τομέα των συγκριτολογικών σπουδών.Evgenia Grammatikopoulou: If I am not mistaken, cultural and then literary iconology were systematized – as distinct branches of comparative literature – during the 1980s and 1990s. Would you say that these branches came to fill a visible scientific gap or that they emerged and/or were strengthened more by a public debate on issues of identity, otherness, etc. of that era? Jean-Marc Moura: Studies on the image are inherent to the establishment of comparative literature as an academic discipline at the end of the 19th century, but they were developed and then theorized after World War II; an example of a classic study is the work of Jean-Marie Carré, former professor at the Sorbonne, entitled L’image de l’Allemagne dans la littérature française [The image of Germany in French literature] published in 1947. At that time, the need arose to theorize a permanent analytical approach of comparative scholars, who until then had responded to rather empirical approaches. In the 1970s, first thanks to Hugo Dyserinck and then thanks to Daniel-Henri Pageaux, this study was theorized more intensively, in order to make its contribution to the field of comparative studies more decisive.