Εικόνες φυλακής στον Τύπο: οι φυλακές υψίστης ασφαλείας

Abstract

Από το 1990 και ύστερα παρατηρείται μια μετατόπιση του εγκληματολογικού ενδιαφέροντος από την πρόληψη του εγκλήματος στην ασφάλεια της κοινότητας. Στο πλαίσιο της διαχείρισης του κινδύνου, η φυλακή ακολουθεί τη λογική της εξουδετέρωσης και όχι της αναμόρφωσης του εγκληματία. Οι φυλακές υψίστης ασφαλείας αποτελούν ένα σαφές πεδίο εφαρμογής της παραπάνω λογικής. Στην παρούσα εργασία μελετάμε τη θέση που διατυπώνεται στον ελληνικό τύπο αναφορικά με τη στοχοθεσία της ποινής, τη σχέση της φυλακής με την κοινότητα, την ανθρώπινη υπόσταση και τα δικαιώματα του κρατούμενου. Υποθέτουμε ότι προάγεται ο στόχος της «αποτροπής» και «αχρήστευσης» του κρατούμενου και όχι της «αναμόρφωσής» του. Για να αποκωδικοποιήσουμε τα αφηγήματα του τύπου, αξιοποιήσαμε μεθοδολογικά την κοινωνική σημειωτική, και αναλύσαμε εικονογραφικά τα δημοσιεύματα τριών εφημερίδων (Έθνος, Καθημερινή, Αυγή) που αναφέρονται στον βραχύβιο –για την Ελλάδα- θεσμό των φυλακών υψίστης ασφαλείας.Since 1990, criminology is less concerned about prevention of the crime and it is more focused on the community safety. In a risk distribution scheme, prisons aim at the ‘incapacitation’ rather than the ‘rehabilitation’ of the criminals. Maximum security prisons are a field where that perspective is applied. At the current paper we investigate the Greek newspapers’ point of view on the purpose of the penal system, the relation between the prison and the community, the human rights of the prisoner. Our hypothesis refers to the promotion of the penal purpose as the ‘incapacitation’ and the ‘deterrence’ of the criminal rather than his ‘rehabilitation’. In order to decode media narrations, we used social semiotics research tools. Three Greek newspapers have been chosen and the photographs which accompany the articles referring to the short- lived institution of maximum security prisons in Greece, are analyzed.