Η συμβολή των επενδυτικών κινήτρων στην οικονομική και περιφερειακή ανάπτυξη

Abstract

Η διατριβή μελετά τη συμβολή των επενδυτικών κινήτρων στην οικονομική και περιφερειακή ανάπτυξη στην Ελλάδα, επικεντρώνοντας στις περιφερειακές ανισότητες και τα αποτελέσματα των δημόσιων πολιτικών. Το ερευνητικό ερώτημα στοχεύει να κατανοήσει πώς τα εθνικά και ευρωπαϊκά κίνητρα ενισχύουν την τοπική επιχειρηματικότητα και οδηγούν σε οικονομική ανάπτυξη, ιδιαίτερα σε περιόδους οικονομικής αβεβαιότητας και ανασύνταξης, όπως η κρίση που διήλθε η ελληνική οικονομία. Η μεθοδολογία περιλαμβάνει την ανάλυση δεδομένων από το ΕΣΠΑ και εθνικούς νόμους, εστιάζοντας στις περιφερειακές διαφορές των επενδύσεων και στη διαχρονική επίδραση των μέτρων αυτών. Τα εργαλεία ανάλυσης περιλαμβάνουν την εξέταση του τρόπου διάθεσης των ευρωπαϊκών και κρατικών πόρων στις περιφέρειες και την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητάς τους μέσω ποιοτικών και ποσοτικών δεικτών. Τα αποτελέσματα αναδεικνύουν ότι τα αναπτυξιακά κίνητρα συνέβαλαν σημαντικά στη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και στην προώθηση της καινοτομίας, αλλά παρουσίασαν διαφορετικά επίπεδα αποτελεσματικότητας ανά περιφέρεια. Οι περιφέρειες με καλύτερη πρόσβαση σε επενδυτικούς πόρους επέδειξαν ισχυρότερη οικονομική ανάπτυξη, ενώ οι απομακρυσμένες περιοχές επωφελήθηκαν λιγότερο, γεγονός που υποδηλώνει ότι τα υπάρχοντα κίνητρα πρέπει να αναπροσαρμοστούν για να ενισχύσουν περισσότερο τις περιφερειακές οικονομίες. Οι επιπτώσεις στην αγορά εργασίας ήταν επίσης θετικές, με αύξηση της απασχόλησης σε τοπικό επίπεδο, ειδικά σε τομείς που σχετίζονται με την έρευνα και ανάπτυξη, ενώ παρατηρήθηκαν βελτιώσεις και στη διασύνδεση των τοπικών οικονομιών με τις ευρωπαϊκές αγορές. Τα συμπεράσματα υπογραμμίζουν την αναγκαιότητα για στοχευμένες επενδύσεις, ιδιαίτερα σε απομακρυσμένες και αγροτικές περιφέρειες, καθώς και την ανάγκη για καλύτερο συντονισμό μεταξύ εθνικών και ευρωπαϊκών πολιτικών. Προτείνεται, τέλος, η συνέχιση των επενδυτικών μέτρων σε συνδυασμό με στρατηγικές ενίσχυσης των υποδομών και της βιώσιμης ανάπτυξης, προκειμένου να βελτιωθούν τα αποτελέσματα και να περιοριστούν οι ανισότητες.The dissertation examines the contribution of investment incentives to economic and regional development in Greece, focusing on regional disparities and the outcomes of public policies. The research question aims to understand how national and European incentives support local entrepreneurship and lead to economic growth, particularly during periods of economic uncertainty and restructuring, such as the recent Greek economic crisis. The methodology involves analyzing data from the National Strategic Reference Framework (NSRF) and national laws, with a focus on regional investment differences and the long-term effects of these measures. Analysis tools include examining how European and state funds are allocated to various regions and assessing their effectiveness through qualitative and quantitative indicators. The findings highlight that developmental incentives have significantly supported small and medium-sized enterprises (SMEs) and fostered innovation, though their effectiveness varied across regions. Regions with better access to investment funds demonstrated stronger economic growth, while remote areas benefited less, indicating a need for adjustments to existing incentives to strengthen regional economies. The impact on the labor market was also positive, with increased local employment, particularly in sectors linked to research and development, and improvements in connecting local economies to European markets. The conclusions emphasize the necessity of targeted investments, especially in remote and rural regions, as well as the need for improved coordination between national and European policies. Finally, the dissertation recommends continuing investment measures in conjunction with strategies to enhance infrastructure and promote sustainable development, to improve results and reduce inequalities.