Οδοιπορικό μισογυνισμού

Abstract

Όπως γνωρίζουμε όσες παρακολουθούμε τη δουλειά της εδώ και χρόνια, η Δήμητρα Σαμίου είναι αναμφισβήτητα η κατεξοχήν ιστορικός της ψήφου των γυναικών στην Ελλάδα. Το βιβλίο που παρουσιάζουμε σήμερα το περιμέναμε πολύ καιρό και είναι ευτύχημα που η συγγραφέας δεν τα έβαλε κάτω και το ολοκλήρωσε με επιτυχία. Χαρτογραφεί μια κρίσιμη θεματική που, όπως δεν κουράζεται να επαναλαμβάνει και η ίδια, είναι ευρύτερη από την ψήφο. Αφορά τα πολιτικά δικαιώματα, την ίδια την αρχή της ισοπολιτείας. Με το βιβλίο της η Δήμητρα Σαμίου επιχειρεί να εξηγήσει γιατί και πώς στην Ελλάδα, ενώ ο μισός πληθυσμός της, οι άντρες, απέκτησαν καθολικά πολιτικά δικαιώματα σχετικά νωρίς σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ο άλλος μισός, οι γυναίκες, χρειάστηκε να περιμένουν κοντά εκατό χρόνια για να τα αποκτήσουν. Για να το πετύχει αυτό, συστηματοποιεί τα διαθέσιμα στοιχεία και καταγράφει αναλυτικά ένα πλούσιο ιστορικό από δράσεις, κινήσεις, πρωτοβουλίες, απόψεις υπέρ ή κατά της ψήφου και των πολιτικών δικαιωμάτων των γυναικών. Βασική θέση της Σαμίου είναι η παρακάτω: ενώ οι έλληνες πολιτικοί επιζητούσαν τη συμμετοχή των Ελληνίδων στα κοινά όταν τις χρειάζονταν (στην Ελληνική Επανάσταση, στους πολέμους, στην εκάστοτε εθνική υπόθεση), τον υπόλοιπο καιρό τις έβαζαν στο περιθώριο και αρνούνταν να τις αναγνωρίσουν ως πολίτες, επικαλούμενοι την ιδιαίτερη φύση τους. Υποστηρίζει, δηλαδή, ότι καταστρατήγησαν συστηματικά, με διάφορα προσχήματα, την αρχή της ισοπολιτείας. Γι’ αυτό και αρχίζει την αφήγησή της από την Επανάσταση του ’21 με τον πολύ εύγλωττο τίτλο «Από την πολιτική ελευθερία των Ελλήνων στην πολιτική ισότητα των ανδρών (1821-1862)».As those of us who have been following her work for years know, Dimitra Samiou is undoubtedly the preeminent historian of women's suffrage in Greece. The book we are presenting today has been long awaited, and it is fortunate that the author did not give up and successfully completed it. It maps out a critical theme which, as she never tires of repeating, extends beyond suffrage. It concerns political rights and the very principle of equal citizenship. Through her book, Dimitra Samiou attempts to explain why and how in Greece, while half of its population, men, acquired universal political rights relatively early compared to other European countries, the other half, women, had to wait nearly a hundred years to obtain them. To achieve this, she systematizes the available evidence and provides a detailed account of a rich history of actions, movements, initiatives, and views for or against women's suffrage and political rights. Samiou's main argument is the following: while Greek politicians sought the participation of Greek women in public affairs when they needed them (in the Greek Revolution, in wars, in each respective national cause), the rest of the time they marginalized them and refused to recognize them as citizens, invoking their special nature. She argues, in other words, that they systematically undermined, under various pretexts, the principle of equal citizenship. This is why she begins her narrative from the Revolution of 1821 with the very eloquent title "From the Political Freedom of Greeks to the Political Equality of Men (1821-1862)."