Το ανθρωπιστικό καθεστώς της διεθνούς προστασίας υπηκόων τρίτων χωρών στην Ευρώπη και Ελλάδα μετά την κρίση του 2015

Abstract

Το ανθρωπιστικό καθεστώς της διεθνούς προστασίας υπηκόων τρίτων χωρών είναι μια συμπληρωματική μορφή προστασίας, που ανήκει στη διακριτική ευχέρεια των κρατών και πηγάζει από το εθνικό δίκαιο. Έχει ως σημείο αναφοράς το διεθνές δίκαιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δικαιούχοι είναι όσοι δεν εμπίπτουν στο καθεστώς της διεθνούς προστασίας (καθεστώς πρόσφυγα και επικουρική προστασία). Σκοπός της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι η αποσαφήνιση της έννοιας του ανθρωπιστικού καθεστώτος και της παρεχόμενης προστασίας. Στο πρώτο μέρος της εργασίας γίνεται μια συνοπτική παρουσίαση της προσφυγικής και μεταναστευτικής κρίσης από το 2015 και έπειτα. Στη συνέχεια παρουσιάζεται το καθεστώς της διεθνούς προστασίας και η διαδικασία διαμόρφωσης του Κοινού Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασύλου. Στο δεύτερο μέρος αναλύονται η προσωρινή προστασία που εκκινείται σε περιπτώσεις μαζικής εισροής αιτούντων άσυλο και οι προϋποθέσεις χορήγησης του ανθρωπιστικού καθεστώτος. Τέλος, παρουσιάζεται ο τρόπος που η Ελλάδα και άλλα ευρωπαϊκά κράτη εφαρμόζουν στην εθνική έννομη τάξη τους το ανθρωπιστικό καθεστώς και γίνεται μια αποτίμηση της προστασίας που παρέχεται με αυτό. Η μεθοδολογία της εργασίας βασίστηκε στη μελέτη και ανάλυση πρωτογενών και δευτερογενών πηγών, στην εθνική νομοθεσία, στη νομολογία εθνικών και διεθνών δικαιοδοτικών οργάνων καθώς και στην πρακτική των κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.The humanitarian status of international protection of third-country nationals is an additional form of protection, which is at the discretion of the States and derives from national law. It refers to international human rights law and the beneficiaries are those who do not meet the requirements for international protection (refugee status and subsidiary protection). The purpose of this dissertation is to clarify the concept of humanitarian status and the protection afforded. In the first part of the dissertation, a brief overview of the refugee and migrant crisis from 2015 onwards is presented. Thereafter the international protection regime and the process of establishing the Common European Asylum System are described. In the second part the temporary protection, which is initiated in cases of mass influx of asylum seekers and the conditions for granting humanitarian status are analyzed. Finally, how Greece and other European states apply the humanitarian status in their national legal system is presented and an assessment of the protection afforded by this is attached. The methodology of this dissertation was based upon the study and the analysis of primary and secondary sources, the national law, the jurisprudence of national and international courts, as well as the practice of the Member States of the European Union.