Οι κρατικές ενισχύσεις στον τομέα των θαλασσίων μεταφορών και το ισχύον θεσμικό πλαίσιο της Ε.Ε.

Abstract

Οι κρατικές ενισχύσεις συνίστανται σε μία πρακτική που χρησιμοποιούν τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη στήριξη διαφόρων κλάδων της οικονομίας τους. Η εκτεταμένη χρήση τους όμως, είναι πιθανό να οδηγήσει σε στρέβλωση του ανταγωνισμού και επηρεασμό του ενδοκοινοτικού εμπορίου. Για το λόγο αυτό στη Συνθήκη έχει οριοθετηθεί με γενικές διατάξεις το θεσμικό πλαίσιο για τη χορήγηση κρατικών ενισχύσεων. Παράλληλα η Επιτροπή και το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων έχουν περιγράψει τις προϋποθέσεις που στοιχειοθετούν την έννοια της κρατικής ενίσχυσης. Η παρούσα διπλωματική εργασία εξετάζει το ζήτημα των κρατικών ενισχύσεων και διαπραγματεύεται διεξοδικά την περίπτωση των κρατικών ενισχύσεων στις θαλάσσιες μεταφορές. Ο τομέας των θαλάσσιων μεταφορών, είναι ζωτικής σημασίας για την οικονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, αντιμετωπίζει όμως εδώ και περίπου τρεις δεκαετίες έντονο ανταγωνισμό από πλοία νηολογημένα σε τρίτες χώρες. Οι αρχές των κρατών με τη χορήγηση ενισχύσεων προσβλέπουν στη στήριξη των θαλάσσιων μεταφορών, και κατ’ επέκταση της οικονομίας τους. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στοχεύοντας στη σύγκλιση των ανωτέρω μέτρων, εκδίδει κατευθυντήριες γραμμές, οι οποίες ρυθμίζουν τη χορήγηση κρατικών ενισχύσεων στις θαλάσσιες μεταφορές. Στόχος των κατευθυντήριων γραμμών είναι η σύγκλιση των μέτρων που θεσπίζουν τα κράτη μέλη για την προστασία του στόλο τους. Οι εν ισχύ κατευθυντήριες γραμμές, που ισχύουν από το 2004, προβλέπεται να αναθεωρηθούν και παραταθούν, και ήδη άνοιξε συζήτηση περί παράτασης τους. Οι λόγοι για τους οποίους κρίνεται ακόμη δικαιολογημένη και επιβεβλημένη η χορήγηση κρατικών ενισχύσεων είναι πολλοί και έχουν τονιστεί από τα όργανα της Ένωσης. Συμπερασματικά η επίδραση των κρατικών ενισχύσεων που έχουν χορηγηθεί μέχρι σήμερα στις θαλάσσιες μεταφορές κρίνεται θετική. Οι θαλάσσιες μεταφορές αποτελούν έναν από τους σημαντικότερους οικονομικούς τομείς της Ε.Ε. και οι ενισχύσεις έχουν συμβάλει στην ανάπτυξη του κοινοτικού στόλου και στην αύξηση της απασχόλησης κοινοτικών ναυτικών.