Η μειονότητα των Πομάκων : οικονομικές, κοινωνικές και πολιτισμικές απόψεις

Abstract

Η παρούσα μελέτη εντάσσεται στη ευρύτερη θεματική των μειονοτήτων και επικεντρώνεται στην μειονότητα των Πομάκων της Δυτικής Θράκης. Σκοπός της έρευνας είναι η ανάδειξη των κοινωνικών και πολιτισμικών ιδιαιτεροτήτων των Πομάκων καθώς και ο εντοπισμός και η διερεύνηση των ιδιαίτερων προβλημάτων που αντιμετωπίζει η συγκεκριμένη ομάδα. Για τον λόγο αυτό κρίθηκε αναγκαίο να εξεταστούν βασικοί τομείς της ζωής τους όπως η οικονομική τους κατάσταση, το πλαίσιο μέσα στο οποίο διαβιώνουν, η απασχόληση των Πομάκων αλλά και το πρόβλημα της ανεργίας. Επίσης εξετάζεται το ζήτημα της εκπαίδευσης, καθώς και η σχέση τους με κοινωνικά αγαθά όπως η υγεία και η κοινωνική φροντίδα. Αρχικά εξετάζεται και διερευνάται το ιστορικό πλαίσιο το οποίο διαμόρφωσε το «μειονοτικό ζήτημα» στη Δυτική Θράκη ξεκινώντας από τη Συνθήκη της Λωζάννης(1923), αλλά και το ιδιαίτερο καθεστώς των Πομάκων ως επιμέρους μειονότητα της θεσμικά κατοχυρωμένης, μουσουλμανικής μειονότητας. Η κατανόηση των διαφόρων διαστάσεων της ζωής των Πομάκων απαιτεί παράλληλα την γνώση των κοινωνικών χαρακτηριστικών του πληθυσμού που εξετάζεται και του πεδίου όπου διενεργείται η εμπειρική έρευνα. Τον σκοπό αυτό εξυπηρετεί η εξέταση των στοιχείων που δομούν την ταυτότητα των Πομάκων μέσα στη βιβλιογραφία, ο τρόπος με τον οποίο οι ίδιοι αυτοπροσδιορίζονται και η εξέταση του ρόλου της θρησκευτικής πίστης στη ζωή τους. Τέλος εξάγονται κάποια συμπεράσματα που αφορούν στην οικονομική και κοινωνική τους θέση, η οποία είναι ιδιαίτερα υποβαθμισμένη. Το γεγονός αυτό σχετίζεται με το επίπεδο μόρφωσης, τις ευκαιρίες απασχόλησης καθώς επίσης και τις κοινωνικές σχέσεις ανάμεσα στους Πομάκους και τους υπόλοιπους μειονοτικούς αλλά και τους πλειονοτικούς. Για την υλοποίηση των προτάσεων που περιέχονται στη διατριβή ή και προτάσεις που πιθανώς να προκύψουν από τις επιμέρους μελέτες, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι παρακάτω παράμετροι: • οι ιδιαιτερότητες που προκύπτουν από την θρησκεία, τα ήθη και τα έθιμα τους • οι ισχυροί οικογενειακοί και συγγενικοί δεσμοί • οι ελλείψεις που έχουν στην ελληνική γλώσσα • η δυσπιστία τους απέναντι στο κράτος και κατ’ επέκταση η επιρροή που μπορεί να δέχονται από άλλα ισχυρά κέντρα.