Μορφές παραβατικότητας ανηλίκων στην περιφέρεια της πρωτεύουσας και η δικαστηριακή τους αντιμετώπιση: μεταχείριση ή τιμωρία;

Abstract

Στόχος της παρούσας εργασίας, είναι να διερευνηθούν οι παράγοντες εκείνοι που επηρεάζουν την δικαστική κρίση. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά των ανηλίκων τα οποία λαμβάνει υπόψη του το Δικαστήριο προκειμένου να αποφασίσει ποια ποινή θα επιβάλλει στον ανήλικο; Περιορίζεται αποκλειστικά στα όσα ο νόμος ορίζει, ή τα ατομικά χαρακτηριστικά του ανηλίκου και οι αντιλήψεις του κάθε Δικαστή οδηγούν στην εξαγωγή της εκάστοτε απόφασης; Στο πρώτο μέρος γίνεται μια προσπάθεια οριοθέτησης των εννοιών «ανήλικος» και «παραβατικότητα», και διερεύνησης των παραγόντων εκείνων που οδηγούν στην εμφάνιση μιας τέτοιας -παρά τω νόμω- συμπεριφοράς. Στο δεύτερο μέρος, μελετάται η ιδιαιτερότητα του δικαίου των ανηλίκων (ποια είναι η φιλοσοφία που το διέπει, οι κοινωνικοί φορείς που εμπλέκονται με αυτό) και η εξέλιξη της Νομοθεσίας των ανηλίκων από τον διεθνή έως τον ελλαδικό χώρο. Τέλος, γίνεται μια απόπειρα διαμόρφωσης του προφίλ του ανήλικου δράστη, μέσα από μελέτες και στοιχεία που έχουν συλλεχθεί από την Υπηρεσία Επιμελητών Ανηλίκων. Στο τρίτο μέρος, παρουσιάζεται η έρευνα που διεξήχθη στο Δικαστήριο Ανηλίκων την Άνοιξη και το Καλοκαίρι του 2012, οι δυσκολίες που συναντήσαμε, η ιδιαιτερότητα της ποινικής δίκης ενός ανήλικου παραβάτη και τα στοιχεία που διαμορφώνουν τη δικαστική κρίση, στοιχεία που προέκυψαν από την επιτόπια συμμετοχική παρατήρηση στην κεκλεισμένων των θυρών ποινική διαδικασία και την μελέτη των ανάλογων δικογραφιών. Τέλος, εκτίθενται τα συμπεράσματα, και οι προτάσεις για μια αποτελεσματική αντιμετώπιση της παραβατικότητας των ανηλίκων αλλά και οι δυσκολίες που ανακύπτουν λόγω της έλλειψης των κατάλληλων δομών.