Διευθέτηση πιστωτικών ιδρυμάτων: θεωρία, διεθνείς, ευρωπαϊκές πρακτικές και η εφαρμογή στην ελληνική έννομη τάξη

Abstract

Η πρόσφατη διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση αποδυνάμωσε σε σημαντικό βαθμό τη θέση ενός μεγάλου αριθμού πιστωτικών ιδρυμάτων οδηγώντας τις εθνικές κυβερνήσεις στην εκπόνηση έκτακτων σχεδίων για τη διάσωσή τους. Η επέλευση μίας συστημικής κρίσης δύναται ωστόσο να προληφθεί μέσω της δημιουργίας μηχανισμών που συναπαρτίζουν ένα προστατευτικό δίχτυ προστασίας (bank safety net) μέρος του οποίου αποτελούν τα καθεστώτα διευθέτησης των «προβληματικών» πιστωτικών ιδρυμάτων. Με τη χρήση των εν λόγω μηχανισμών επιδιώκεται η καθιέρωση κατάλληλων κανόνων μέσω των οποίων θα καθίσταται δυνατή η διευθέτηση πιστωτικών ιδρυμάτων που έχουν εκτεθεί σε αφερεγγυότητα κατά τρόπο που δεν θα διαταράσσει την επιτέλεση των βασικών τραπεζικών υπηρεσιών ενώ παράλληλα θα ελαχιστοποιούνται οι επιβαρύνσεις και οι απώλειες όπως επίσης και ο κίνδυνος μετάδοσης. Αντικείμενο της παρούσας εργασίας αποτελεί η απαρίθμηση και η αναλυτική περιγραφή των εργαλείων και εξουσιών διευθέτησης που βρίσκονται στη διάθεση των αρμόδιων εθνικών αρχών. Ειδικότερα, παρατίθενται οι πρακτικές που υιοθετούνται σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο με παράλληλη αναφορά στις εκθέσεις του Financial Stability Board, της Επιτροπής της Βασιλείας καθώς και στην Πρόταση Οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου η οποία υπεβλήθη τον Ιούνιο του 2012. Στη συνέχεια εξετάζεται το καθεστώς που ισχύει στην ελληνική έννομη τάξη καθώς και τα εργαλεία που περιλαμβάνονται σε αυτό όπως προβλέπονται στο σχετικό νομικό πλαίσιο και εφαρμόζονται κατά τις διαδικασίες διευθέτησης των ελληνικών «προβληματικών» τραπεζών.The recent global financial crisis has significantly weakened the position of a large number of banks leading national governments to prepare emergency plans for their rescue. The occurrence of a systemic crisis, however, may be prevented by establishing mechanisms that form a protective safety net (bank safety net) part of which are the resolution regimes for credit institutions. The use of these mechanisms aims to establish appropriate rules through which it becomes possible to resolve credit institutions that have been exposed to insolvency in a way that will not disrupt the performance of critical banking services while minimizing costs and losses along with the risk of contagion. Purpose of this dissertation is to list and analytically describe the tools and resolution powers at the disposal of the competent national authorities. In particular, this paper examines the practices adopted at international and European level, whilst referring to reports of the Financial Stability Board, the Basel Committee and the Proposal for a Directive of the European Parliament and of the Council, submitted in June 2012. In addition, the regime applicable in the Greek legal system is being examined, the tools contained therein as specified in the relevant legal framework and the procedures applicable to the resolution of Greek "problematic" banks.