Η δημόσια διπλωματία ως συνιστώσα της ήπιας ισχύος: η άσκησή της στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και της ΕΕ

Abstract

Το μεταψυχροπολεμικό διεθνές σύστημα προσέδωσε περισσότερες δυνατότητες ελιγμών στα κράτη και τους διεθνείς δρώντες, ανεξαρτήτως μεγέθους ή ισχύος, ώστε να διαμορφώσουν μια πιο πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική. Η πολυμέρεια που χαρακτηρίζει τις διεθνείς σχέσεις και, μέσω αυτής, η ανάπτυξη νέων ευέλικτων και πολλαπλών συνεργασιών και συμμαχιών, διαμορφώνει προοπτικές μιας ποιοτικής μετατόπισης της διαδικασίας λήψης αποφάσεων σε επίπεδο διεθνούς οργάνωσης (διεθνής διακυβέρνηση), από θεσμική σε λιγότερο θεσμική, όπως fora και συνέργειες, με σημαντική εμπλοκή των οικονομικά αναδυόμενων χωρών. Οι δυνατότητες άσκησης ήπιας ισχύος διευρύνονται, εκτός των αλλαγών στο διεθνές σύστημα και λόγω της ανάπτυξης της τεχνολογίας της επικοινωνίας. Η ήπια ισχύς δεν αφορά μόνο τα μικρά κράτη, αλλά και τα ισχυρά, καθώς και οικονομικά αναδυόμενες χώρες που την ασκούν ως μέσο για να προσελκύσουν, να πείσουν, να πετύχουν τους σκοπούς τους με τη δύναμη των πολιτικών ιδανικών, της γνώσης και του πολιτισμού. Η δημόσια διπλωματία ως εργαλείο ήπιας ισχύος δίνει έμφαση στις διμερείς και πολυμερείς συνεργασίες και συνέργειες. Η ενσωμάτωσή της στην εξωτερική πολιτική των κρατών αποτελεί μια σημαντική νέα διάσταση στην άσκηση της εξωτερικής πολιτικής, περιλαμβάνοντας τομείς όπως τη διεθνή κοινή γνώμη, τη στρατηγική επικοινωνία, τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και διάφορους φορείς της κοινωνίας πολιτών. Η δημόσια διπλωματία δεν ασκείται μόνο από κράτη, αλλά και από διεθνείς και υπερεθνικούς οργανισμούς. Οι πολυμερείς θεσμοί ολοένα αυξάνουν τη χρήση της δημόσιας διπλωματίας και άλλων επικοινωνιακών εργαλείων προκειμένου να προωθήσουν αποτελεσματικότερα τα κοινά ζητήματα που θέτουν ως στόχους. Το 2004, στους κόλπους του ΝΑΤΟ ιδρύθηκε η Επιτροπή Δημόσιας Διπλωματίας, αντικατοπτρίζοντας τη μεγάλη σημασία που δίνεται σε αυτήν, προκειμένου να υπάρξει μια επιτυχημένη διεθνής παρουσία της Συμμαχίας. Στο ευρωπαϊκό πλαίσιο, η αρχή έγινε από την Αντιπροσωπεία της ΕΕ στις ΗΠΑ, η οποία ίδρυσε τον τομέα Τύπου και Δημόσιας Διπλωματίας προκειμένου να ενισχύσει και να κάνει γνωστές τις ευρωπαϊκές πολιτικές στις ΗΠΑ. Η συνέχεια έγινε με οδηγό την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία μαζί με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (EEAS), αποτελούν τους κύριους φορείς άσκησης δημόσιας διπλωματίας στο πλαίσιο της Ένωσης.The post Cold War international system has provided more room for maneuvers to states and international actors, regardless of their size or strength, in order to form a more multidimensional foreign policy. The multilateralism that characterizes the international relations and the development of new flexible and multifaceted alliances and partnerships, creates the perspectives for a qualitative shift in decision-making. The possibilities of using soft power are expanding due to the changes of the international system and the development of communication technologies. The development of soft power is not important only for the small states but also for the powerful and economically emerging countries. The states use their soft power as a means of attracting, persuading, and finally achieving their goals via the charm of political ideals, knowledge and culture. Public diplomacy as a component of soft power emphasizes on bilateral and multilateral partnerships and synergies. The integration of public diplomacy into the foreign policy of a state shapes an important new dimension in the conduct of foreign policy, including areas such as international public opinion, strategic communication, mass media, non-governmental organizations and various actors of the civil society. Public diplomacy is not only exercised by states, but also by international and supranational organizations. Multilateral institutions are increasing the use of public diplomacy and other communication tools to promote the common issues they set as their objectives, in a more effective way. In 2004 the Public Diplomacy Commission was established within NATO structure, reflecting the great importance of public diplomacy for the Alliance. The first step in the EU was made by the EU Delegation in the US, which established the Press and Public Diplomacy Office in order to make European policies known in the US. The follow-up was led by the European Commission, which, together with the European External Action Service (EEAS), are the main bodies of public diplomacy within the Union.