Ανύπαρκτα πρόβατα και εικονικοί βοσκοί: κρατικότητες, ευρωπαϊκές επιδοτήσεις και πράσινη μετάβαση στην Κρήτη

Abstract

Βασισμένη σε επτάμηνη επιτόπια έρευνα στο πλαίσιο της ανθρωπολογίας οίκοι, η παρούσα διπλωματική εργασία διερευνά το καθεστώς των ευρωπαϊκών κτηνοτροφικών επιδοτήσεων και των μετασχηματισμών τους σε μια αγροτική επαρχία της Κρήτης. Η συγκεκριμένη έρευνα εστιάζει στην αλληλεπίδραση της υπερεθνικής διακυβέρνησης με πολλαπλούς τοπικούς δρώντες. Αναλύεται κεντρικά η εμπρόθετη δράση υποκειμένων της περιοχής, η οποία διαμόρφωσε και διαμορφώθηκε από τους κανονιστικούς λόγους, τις πρακτικές, τις αναπαραστάσεις και τους μετασχηματισμούς των τοπικών, κρατικών και υπερεθνικών πολιτικών σε διάδραση με τους μύθους της Κρήτης. Μέσα από το πρίσμα της ανθρωπολογίας του κράτους, των αγροτικών πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ψηφιακών και οικολογικών μετασχηματισμών τους, μελετάται το φαινόμενο των ανύπαρκτων αιγοπροβάτων της περιοχής, δηλαδή των πλασματικών δηλώσεων περί του αριθμού ζώων για την εξασφάλιση υψηλότερων ευρωπαϊκών επιδοτήσεων. Οι επιδοτήσεις αναλύονται ως τεχνολογίες διακυβέρνησης που μετασχημάτισαν το τοπίο, την παραγωγή, τις εθιμικές επιτελέσεις και τις καθημερινές πρακτικές των κατοίκων της περιοχής, επιχειρώντας την προστασία της γεωργοκτηνοτροφίας και τη διαμόρφωση αγροτικών υποκειμένων και τόπων. Κεντρικά στην παρούσα εργασία, εξετάζονται οι μετασχηματισμοί των αγροτικών πολιτικών με εστίαση στην τελευταία εικοσαετία όπου προωθήθηκε μια κουλτούρα ελέγχου με ψηφιακές και περιβαλλοντικές αιχμές. Στο πλαίσιο της λιτότητας, της αναδιάρθρωσης των αγροτικών πολιτικών, της πράσινης μετάβασης και των περικοπών των επιδοτήσεων, η συγκεκριμένη διαδικασία δεν εξελίχθηκε μονόπλευρα και ειρηνικά, αλλά μέσα από διαπραγματεύσεις και συγκρούσεις. Η διπλωματική εργασία αναδεικνύει τις κοινωνικές διαδικασίες που αναδιαμόρφωσαν τις κρατικές και διεθνείς πολιτικές και επέκτειναν το φαινόμενο των πλασματικών δηλώσεων αιγοπροβάτων σε μια εποχή που αναδύονται φαινόμενα που συσχετίζονται με την κλιματική αλλαγή στο πλαίσιο της γεωργοκτηνοτροφίας.Based on seven months of field research within the framework of home anthropology, this thesis examines the regime of livestock subsidies and their transformations in an agricultural region of Crete. The research focuses on the interaction between supranational governance and various local actors. Central to this analysis is the intentional action of local subjects, which both shaped and was shaped by the regulatory discourses, practices, representations, and transformations of local, state, and supranational policies in interaction with the myths of Crete. Through the lens of the anthropology of the state, the agricultural policies of the European Union, and their digital and ecological transformations, the phenomenon of the non-existed ovine and caprine animals in the area, i.e., fictitious claims about the number of animals to secure higher European subsidies is highlighted. Subsidies are analysed as technologies of governance that transformed the landscape, production, customary performances, and daily practices of the region's inhabitants, aiming to protect agriculture and livestock farming while shaping rural subjects and places. Centrally, this thesis examines the transformations in agricultural policies, focusing on the last two decades, where a culture of control with digital and environmental aspects emerged. Within the context of austerity, the restructuring of agricultural policies, the green transition, and subsidy cuts, this process did not develop unilaterally or without conflict but through negotiations and confrontations. The thesis highlights the social processes that have reshaped state and international policies and expanded the phenomenon of non-existent goats and sheep in an era where issues related to climate change are emerging in agriculture and livestock farming.