Η αναδιαμόρφωση του νομοθετικού πλαισίου στον κλάδο των αερομεταφορών στην Ε.Ε. στο πλαίσιο της επίτευξης του στόχου της κλιματικής ουδετερότητας και της προώθησης της πράσινης μετάβασης

Abstract

Η παρούσα διπλωματική εργασία εξετάζει την αναδιαμόρφωση του νομοθετικού πλαισίου στον κλάδο των αερομεταφορών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με στόχο την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας και την προώθηση της πράσινης μετάβασης. Ο συγκεκριμένος στόχος σχετίζεται άμεσα με τη μείωση της χρήσης άνθρακα στο ενεργειακό σύστημα και απαιτεί ενέργειες σε διάφορους τομείς, συμπεριλαμβανομένου του τομέα των αερομεταφορών, που αποτελεί μία από τις κύριες πηγές εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. Η έρευνα εστιάζει σε βασικές νομοθετικές πρωτοβουλίες όπως ο Κανονισμός για το Κλίμα (ΕΕ) 2021/1119 και η δέσμη «Προσαρμογή στον στόχο του 55%» («Fit for 55»), που θέτει έναν ενδιάμεσο στόχο για τη μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030. Κεντρικό ρόλο σε αυτές τις προσπάθειες διαδραματίζει το Σύστημα Εμπορίας Εκπομπών της ΕΕ (Emissions Trading System - ETS EU), το οποίο, μέσω της τιμολόγησης των ανθρακούχων εκπομπών, παρέχει κίνητρα για τη μείωση αυτών. Η εργασία επίσης εξετάζει την πρωτοβουλία ReFuelEU Aviation, όπως καθορίστηκε στον Κανονισμό (ΕΕ) 2023/2405, που αποσκοπεί στην αύξηση της χρήσης βιώσιμων αεροπορικών καυσίμων (SAFs) για τη μείωση της εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα. Η ανάλυση αναδεικνύει τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες για τον κλάδο των αερομεταφορών στην προσπάθειά του να υιοθετήσει πιο βιώσιμες πρακτικές. Οι επενδύσεις σε αεροσκάφη χαμηλών εκπομπών και σε υποδομές, σε συνδυασμό με τη συνεχή έρευνα και ανάπτυξη βιώσιμων καυσίμων, αποτελούν κρίσιμους παράγοντες για το μέλλον του κλάδου. Η εργασία καταλήγει με την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των υφιστάμενων πολιτικών της ΕΕ και προτείνει συστάσεις για την περαιτέρω ενίσχυση της βιωσιμότητας του κλάδου των αερομεταφορών.This thesis examines the reform of the legislative framework in the European Union’s aviation sector, with the goal of achieving climate neutrality and promoting the green transition. This objective is directly related to reducing the use of carbon in the energy system and requires actions in various sectors, including aviation, which is one of the main sources of greenhouse gas emissions. The research focuses on key legislative initiatives such as the Climate Regulation (EU) 2021/1119 and the “Fit for 55” package, which sets an intermediate target for reducing net greenhouse gas emissions by at least 55% by 2030. A central element in these efforts is the EU Emissions Trading System (ETS), which, through the pricing of carbon emissions, provides incentives for their reduction. The thesis also examines the ReFuelEU Aviation initiative, as outlined in Regulation (EU) 2023/2405, which aims to increase the use of sustainable aviation fuels (SAFs) to reduce dependence on fossil fuels. The analysis highlights the challenges and opportunities for the aviation sector in its efforts to adopt more sustainable practices. Investments in low-emission aircraft and infrastructure, combined with ongoing research and development of sustainable fuels, are crucial factors for the future of the industry. The thesis concludes with an evaluation of the effectiveness of existing EU policies and offers recommendations for further enhancing the sustainability of the aviation sector.