«Η απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας και ο αναβαθμισμένος ρόλος της ΡΑΑΕΥ έπειτα από τις τέσσερις ενεργειακές δέσμες κανονιστικών μέτρων»

Abstract

Η ενέργεια αποτελεί αγαθό ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη των ανθρώπινων δραστηριοτήτων. Ως αντικείμενο οικονομικών συναλλαγών, η αγορά ενέργειας παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον τόσο σε διεθνές κι ευρωπαϊκό επίπεδο, όσο και σε εθνικό. Στην παρούσα διπλωματική γίνεται προσπάθεια ανάδειξης της αναγκαιότητας μετάβασης από μονοπωλιακή αγορά, σε πλήρως απελευθερωμένη. Στο πρώτο κεφάλαιο, γίνεται αντιληπτό ότι λόγω της σημαντικότητας του ενεργειακού τομέα, συστάθηκε σχετικά πρόσφατα το Δίκαιο της Ενέργειας, το οποίο δέχεται επιρροές από το ενωσιακό δίκαιο. Τόσο η λειτουργία, όσο και η οργάνωση του ενεργειακού τομέα εξαρτιόταν πάντα από το ευρωπαϊκό κανονιστικό πλαίσιο. Επίσης, γίνεται προσπάθεια ανάδειξης της ενέργειας ως υπηρεσίας κοινής ωφέλειας. Προχωρώντας στο δεύτερο κεφάλαιο της εργασίας, παρουσιάζεται μια σειρά νομοθετημάτων, συγκεκριμένα των τεσσάρων ενεργειακών πακέτων, που συντέλεσαν στην απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας. Στη συνέχεια, στο τρίτο κεφάλαιο της εργασίας, ορίζεται η έννοια της ρύθμισης. Στην Ελλάδα αρμόδιος ρυθμιστής των αγορών ενέργειας ορίστηκε η ΡΑΕ, η οποία συστάθηκε με το ν.2773/199 κι ο ρόλος της εξελίχθηκε, υπό τις επιταγές των τεσσάρων ενεργειακών πακέτων. Ολοκληρώνοντας, με το τέταρτο και τελευταίο κεφάλαιο της εργασίας επιχειρείται η ανάλυση του αναβαθμισμένου ρόλου της ρυθμιστικής αρχής, η οποία με το ν.5037/2023 μετονομάστηκε σε Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων κι επήλθε η επέκταση των αρμοδιοτήτων της στη διαχείριση αποβλήτων και υδάτων.Energy is a vital good for the development of human activities. As an object of economic transactions, the energy market holds significant interest both at the international and European levels, as well as at the national level. This thesis attempts to highlight the necessity of transitioning from a monopolistic market to a fully liberalized one. In the first chapter, it is understood that due to the importance of the energy sector, Energy Law was established relatively recently, influenced by EU law. Both the operation and organization of the energy sector have always depended on the European regulatory framework. Additionally, there is an effort to highlight energy as a public service. Moving on to the second chapter of the thesis, a series of legislations is presented, specifically the four energy packages, which contributed to the liberalization of the energy market. Next, in the third chapter of the thesis, the concept of regulation is defined. In Greece, the competent regulator of energy markets is RAE (Regulatory Authority for Energy), which was established by Law 2773/1999, and its role evolved under the framework of the four energy packages. Finally, the fourth and last chapter of the thesis attempts to analyze the upgraded role of the regulatory authority, which, with Law 5037/2023, was renamed the Regulatory Authority for Waste, Energy, and Water, and its responsibilities were expanded to include waste and water management.