Όχι, δεν είμαστε όλοι Σαρλί (κι αυτό είναι πρόβλημα)

Abstract

Η τρομοκρατική επίθεση στο γαλλικό σατιρικό περιοδικό Charlie Hebdo στο Παρίσι, που είχε τραγική κατάληξη τον θάνατο δέκα δημοσιογράφων και δύο αστυνομικών, είναι από πολλές απόψεις τρομακτική. Παρότι οι τρεις τρομοκράτες παραμένουν ασύλληπτοι και δεν γνωρίζουμε επισήμως τα κίνητρά τους, όλες οι ενδείξεις παραπέμπουν σε τζιχαντιστές, πιθανότατα μουσουλμάνους που έχουν γεννηθεί στη Γαλλία και συμμετείχαν στον πόλεμο στη Συρία (σημειώστε την ομοιότητα με την τρομοκρατική επίθεση πέρυσι στο Εβραϊκό Μουσείο στις Βρυξέλες).Η γενικότερη αντίδραση δεν απέχει από ό,τι έχουμε δει συχνά στο παρελθόν, για παράδειγμα μετά τη δολοφονία του ολλανδού κινηματογραφιστή Τέο Βαν Γκογκ το 2004 ή μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις στις ΗΠΑ το 2001. Οι πολιτικοί χρησιμοποίησαν τις επιθέσεις για να καυχηθούν για τις αψεγάδιαστα δημοκρατικές και ελεύθερες κοινωνίες των οποίων ηγούνται και για να τονίσουν ότι τέτοιες ενέργειες δεν έχουν τίποτε να κάνουν με το Ισλάμ παρά μόνο με κάποιους παρανοϊκούς που χρησιμοποιούν τη θρησκεία σαν δικαιολογία για τις εξτρεμιστικές τους ιδέες. Οι πολίτες αντέδρασαν με το μόνο μέσο στο οποίο παραμένουν ενεργοί, τα social media, με μεγαλεπήβολες δηλώσεις αλληλεγγύης, μέχρι να αποσπάσει την προσοχή τους κάποιο άλλο βιντεάκι με σκίουρους που κάνουν σκι ή γατάκια που παίζουν πιάνο. Και οι μεν και οι δε δηλώνουν ότι «είμαστε…» το εκάστοτε θύμα της ημέρας.Σήμερα το Facebook και το Twitter έχουν γεμίσει από δηλώσεις του τύπου «Je suis Charlie» – «Είμαι Σαρλί» ή «Είμαστε όλοι Σαρλί». Δυστυχώς, δεν είμαστε. Για την ακρίβεια, με μερικές εξαιρέσεις, δεν είμαστε όλοι Σαρλί, κι αυτό είναι ένα μείζον πρόβλημα για τις φιλελεύθερες δημοκρατίες σε όλο τον κόσμο. Θα επικαλεστώ τρεις λόγους για τους οποίους, κατά τη γνώμη μου, δεν είμαστε όλοι Σαρλί και αυτό αποτελεί πρόβλημα για τις δημοκρατίες μας.The terrorist attack on the French satirical magazine Charlie Hebdo in Paris, which had the tragic outcome of the death of ten journalists and two police officers, is terrifying from many perspectives. Although the three terrorists remain at large and we do not officially know their motives, all indications point to jihadists, most likely Muslims who were born in France and participated in the war in Syria (note the similarity with the terrorist attack last year at the Jewish Museum in Brussels). The general reaction is not far from what we have often seen in the past, for example after the murder of Dutch filmmaker Theo van Gogh in 2004 or after the terrorist attacks in the USA in 2001. Politicians used the attacks to boast about the impeccably democratic and free societies they lead and to emphasize that such actions have nothing to do with Islam but only with some paranoid individuals who use religion as an excuse for their extremist ideas. Citizens reacted with the only means in which they remain active, social media, with grandiose declarations of solidarity, until their attention is drawn away by some other video with squirrels skiing or kittens playing piano. Both groups declare that "we are..." the respective victim of the day. Today Facebook and Twitter are filled with statements of the type "Je suis Charlie" – "I am Charlie" or "We are all Charlie". Unfortunately, we are not. To be precise, with some exceptions, we are not all Charlie, and this is a major problem for liberal democracies around the world. I will invoke three reasons why, in my opinion, we are not all Charlie and this constitutes a problem for our democracies.