Ζητήματα μαρξιστικής προσωπικής ηθικής

Abstract

Το αν μπορεί να συγκροτηθεί μια συνεκτική μαρξιστική ηθική θεωρία αποτελεί πεδίο πολλών συζητήσεων και σημαντική έρευνας. Πρόκειται για πρόβλημα που εντάσσεται στη γενικότερη προβληματική για τον ενιαίο χαρακτήρα της μαρξικής σκέψης. Τόσο το περιεχόμενο όσο και η μορφή των μαρξικών κειμένων δίνουν τη δυνατότητα για διαφορετικές και συχνά γόνιμες προσεγγίσεις. Με τρόπο σαφώς σχηματικό και αξιωματικό ως προς τη διατύπωσή της, θα υποστηριχτεί, στο πλαίσιο του άρθρου, η υπόθεση της εσωτερικής διαλεκτικής ενότητας μιας ενιαίας μαρξικής ηθικής θεωρίας. Παρ’ όλες, δηλαδή, τις διαφορές που μπορεί κάποιος να διαγνώσει σε μαρξικά κείμενα διαφορετικών περιόδων, διαφορετικής ηθικοπολιτικής αφετηρίας ή διαφορετικών κοινωνικοπολιτικών αιτημάτων στα οποία αυτά κατά περίπτωση ανταποκρίνονται, υπάρχει ένας κοινός εσωτερικός άξονας –η ανθρώπινη χειραφέτηση και το ιστορικό αίτημα της ελευθερίας – όπου εκδηλώνονται, αναπτύσσονται και ωριμάζουν οι μαρξικές ηθικές κατηγορίες.