Οι επιπτώσεις των μνημονίων στη δομή της ελληνικής οικονομίας μέσω πινάκων εισροών-εκροών

Abstract

Από το 2010 και έπειτα η Ελλάδα εισήλθε σε μία περίοδο εφαρμογής διαδοχικών οικονομικών προγραμμάτων προσαρμογής, τα οποία περιελάμβαναν δυσμενέστατα μέτρα και πολιτικές, όπως σημαντική «εσωτερική υποτίμηση», δηλαδή μεγάλες μειώσεις στους μισθούς και τις κρατικές δαπάνες, με απώτερο γενικό σκοπό την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας από τις επιπτώσεις της ενσκήψασας παγκόσμιας οικονομικής κρίσης και ειδικά την κρίση χρέους που εμφανίσθηκε και γιγαντώθηκε στη χώρα μας, κυρίως λόγω των προϋπαρχουσών διαχρονικών διαρθρωτικών παθογενειών της. Στόχος της παρούσας διπλωματικής εργασίας αποτελεί η μελέτη των επιπτώσεων των μνημονίων στη δομή της ελληνικής οικονομίας, κυρίως μέσω της εξέτασης Πινάκων Εισροών-Εκροών (ΠΕΕ). Η εν λόγω διερεύνηση πραγματοποιήθηκε στη βάση της σύγκρισης της κατάστασης της ελληνικής οικονομίας κατά τα έτη 2010 και 2020, όπου χρησιμοποιήθηκαν κατά κύριο λόγο οι Πίνακες Εισροών-Εκροών των ετών 2010 και 2020, καθώς και διάφορα δημοσιευμένα στοιχεία και δείκτες από την ΕΛΣΤΑΤ, τη Eurostat και τον ΟΟΣΑ. Συμπληρωματικά και για την πλήρη απεικόνιση της ελληνικής οικονομίας κατασκευάστηκαν Πίνακες Κοινωνικής Λογιστικής, δηλαδή πίνακες που συνδυάζουν τους Πίνακες Εισροών-Εκροών με άλλα στοιχεία από τους Εθνικούς Λογαριασμούς. Σε τελική ανάλυση, τα εφαρμοσθέντα μέτρα και πολιτικές πέτυχαν μεν τον βασικό στόχο της μείωσης των δημοσιονομικών ελλειμμάτων, εξαιτίας των οποίων η Ελλάδα είχε τεθεί εκτός των αγορών, ωστόσο κατά τον σχεδιασμό των προγραμμάτων αποδείχθηκε ότι δεν ελήφθησαν υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και η παραγωγική διάρθρωση της ελληνικής οικονομίας, με αποτέλεσμα τη μη βελτίωση των επιδόσεων του εξωτερικού τομέα και της ανταγωνιστικότητας της χώρας μας, τη μη πραγματοποίηση οιασδήποτε αξιοσημείωτης τεχνολογικής μεταβολής και την εν γένει υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών.From 2010 onwards, Greece entered a period of successive economic adjustment programmes, which included adverse measures and policies, such as significant "internal devaluation", i.e. large reductions in wages and government spending, with the overall aim of recovering the Greek economy from the effects of the global economic crisis and especially the debt crisis that emerged and grew immensely in our country, mainly due to its pre-existing structural pathologies. The aim of this thesis is to study the impact of the memoranda on the structure of the Greek economy, mainly through the examination of Input-Output Tables. This investigation was carried out on the basis of a comparison of the state of the Greek economy in the years 2010 and 2020, using mainly the Input-Output Tables of 2010 and 2020, as well as various published data and indicators from ELSTAT, Eurostat and the OECD. In addition, and in order to provide a complete picture of the Greek economy, Social Accounting Matrices were constructed, i.e. tables combining the Input-Output Tables with other elements of the National Accounts. In the final analysis, the measures and policies implemented achieved the basic objective of reducing the budget deficits which had put Greece outside the markets, but the design of the programmes proved not to take into account the specific characteristics and productive structure of the Greek economy, resulting in the failure to improve the performance of the external sector and the competitiveness of the country, the absence of any notable technological change and the general deterioration of the Greek economy.