Παραβίαση του νόμου της ζήτησης : Giffen και Veblen αγαθά, θεωρία και πρακτικές εφαρμογές

Abstract

Δεδομένου ότι οι καταναλωτές ζουν σε μια οικονομία που είναι σύγχρονη, μπορούν από μια τεράστια ποικιλία να αποκτήσουν αγαθά και υπηρεσίες. Ο κάθε καταναλωτής καθημερινά κάνει κάποιες επιλογές στη ζωή του. Ωστόσο, οι αποφάσεις που πρέπει να πάρει για κάποιο προϊόν είναι μερικές φορές δύσκολο. Επιπλέον, οι αποφάσεις που πρέπει να παρθούν γίνονται ακόμη πιο δύσκολες, γιατί ο αριθμός των επιθυμιών και των αναγκών που έχουν οι άνθρωποι είναι απεριόριστος αλλά οι πόροι που υπάρχουν στη διάθεση τους είναι περιορισμένοι. Το παραπάνω αποτελεί τη θεωρία του καταναλωτή και στην προσπάθεια του να επιλέξει εκείνα τα αγαθά και τις υπηρεσίες που θα τον ικανοποιήσουν. Υπάρχουν, όμως, δύο ακόμη παράγοντες με τους οποίους όλοι οι άνθρωποι έχουν να αντιμετωπίσουν καθημερινά στη ζωή τους: η τιμή του προϊόντος που θέλει να αγοράσει και το εισόδημα που έχει στη διάθεση του. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα που προκύπτουν από τους δυο παραπάνω παράγοντες προκύπτει ο νόμος της ζήτησης που καθημερινά εφαρμόζεται σε όλα τα νοικοκυριά. Βέβαια, με το πέρασμα των χρόνων οικονομολόγοι όπως ο Robert Giffen και ο Thorstein Veblen αναφερθήκανε σε δύο κατηγορίες αγαθών που παραβιάζουν το νόμο της ζήτησης. Η πρώτη κατηγορία αφορά τα αγαθά Giffen που πήραν το όνομα τους από το Robert Giffen και αναφέρονται για πρώτη φορά στο βιβλίο του Alfred Marshall « Principles of Economics». Τα αγαθά Giffen είναι κατώτερα αγαθά και ο τρόπος με τον οποίον παραβιάζουν τη ζήτηση είναι όταν η ζήτηση αυξάνεται με την αύξηση της τιμής. Η πρώτη διαπίστωση αγαθού Giffen παρουσιάστηκε στην Ιρλανδία στην περίοδο του Μεγάλου Λιμού με τις πατάτες όπου για να μπορέσουν οι άνθρωποι να συλλέξουν τις απαιτούμενες θερμίδες που χρειαζόντουσαν για να κάνουν τις δουλείες τους αγόραζαν τις πατάτες σε οποιαδήποτε τιμή μπορούσαν. Κάποιοι οικονομολόγοι αμφισβητούν την Ιρλανδική πατάτα ως αγαθό Giffen.Μέσα στα χρόνια υπήρξαν και άλλες έρευνες για τον εντοπισμό προϊόντος Giffen χωρίς επιτυχία. Το 2008 οι Robert Jensen και Nolan Miller κατάφεραν να εντοπίσουν στην Κίνα προϊόντα Giffen: το ρύζι και το σιτάρι. Η δεύτερη κατηγορία αφορά τα αγαθά Veblen που πήραν το όνομα τους από το Thorstein Veblen και αναφέρονται για πρώτη φορά στο βιβλίο «The Theory of the Leisure Class». Τα αγαθά Veblen είναι αγαθά πολυτελείας και ο τρόπος με τον οποίον παραβιάζουν τη ζήτηση είναι όταν η ζητούμενη ποσότητα αυξάνεται με την αύξηση της τιμής. Ο σκοπός των αγαθών αυτών δεν είναι για να ικανοποιήσουν τις ανάγκες των καταναλωτών όπως ήταν στην πρώτη κατηγορία, αλλά όπως επισημαίνει και ο Veblen έχουν το χαρακτήρα της « επιδεικτικής κατανάλωσης» ( conspicuous consumption), δηλαδή η επιδίωξη που έχει ο καταναλωτής με την αγορά αγαθών Veblen είναι να επιδείξει τον πλούτο και το εισόδημα του. Τα αγαθά Veblen μπορούν να βρεθούν πιο εύκολα από τα αγαθά Giffen, καθώς αφορά προϊόντα πολυτελείας όπως ακριβά αμάξια ή ρολόγια, επώνυμα ρούχα και προϊόντα που για το μέσο καταναλωτή μπορεί να μην έχουν καμία αξία αλλά με την απόκτηση τους οι καταναλωτές διατηρούν ή αναβαθμίζουν την κοινωνική θέση.As consumers live in a modern economy, they can access a wide variety of goods and services. Every consumer makes some choices in his life every day. However, the decisions they must make about a product are sometimes difficult. In addition, the decisions that have to be made become even more difficult, because the number of desires and needs that people have been unlimited but the resources available to them are limited. The above is the theory of the consumer and in his attempt to choose those goods and services that will satisfy him. But there are two other factors that all people face in their daily lives: the price of the product they want to buy and the income they have at their disposal. According to the results obtained from the above two factors, the law of demand that is applied daily to all households emerges. Of course, over the years economists such as Robert Giffen and Thorstein Veblen have referred to two categories of goods that violate the law of demand. The first category concerns the Giffen goods named after Robert Giffen and first mentioned in Alfred Marshall’s book “Principles of Economics”. Giffen goods are inferior goods and the way they violate demand is when demand increases with price increase. The first finding of Giffen good was discovered in Ireland during the Great Famine period with potatoes where in order for people to gather the necessary calories they needed to do their jobs, they bought potatoes at any price they could. Some economists question the Irish potatoes as a Giffen good. Over the years there have been other unsuccessful Giffen product searches. In 2008, Robert Jensen and Nolan Miller were able to locate Giffen goods in China: rice and wheat. The second category concerns the Veblen goods named after Thorstein Veblen and mentioned for the first time in the book “The theory of the Leisure Class”. Veblen goods are luxury goods and the way they violate demand is when the quantity demanded increases with the increase in price. The purpose of these goods is not to meet the needs of consumers as they were in the first category, but as Veblen point out they have the character of “conspicuous consumption”, that is the consumer’s pursuit of buying goods to show off his wealth and income. Veblen goods can be found more easily that Giffen goods, as they are luxury goods such as expensive cars or watches, branded clothes, and products that for the average consumer may have no value but by acquiring them consumer maintain or upgrade the social status.