Ενίσχυση της παραγωγικότητας στον ελληνικό δημόσιο τομέα: σύγχρονες προκλήσεις και διεθνείς πρακτικές

Abstract

Η βελτίωση της παραγωγικότητας στον ελληνικό δημόσιο τομέα αποτελεί αίτημα διαχρονικά επίκαιρο. Η παρούσα διπλωματική εργασία μέσα από τη μελέτη της διεθνούς και της εγχωρίας βιβλιογραφίας και αρθρογραφίας, επιχειρεί να αναδείξει τις βασικές πτυχές αυτού του σύνθετου ζητήματος. Μέσα από την αποσαφήνιση της έννοιας της παραγωγικότητας και των συμπληρωματικών όρων -απόδοση, αποδοτικότητα, αποτελεσματικότητα-, καθίσταται σαφές ότι τόσο η μέτρηση, όσο και η ενίσχυσή της, δεν αποτελεί απλό εγχείρημα, αλλά πρόκληση και μάλιστα σε διεθνές επίπεδο. Η εκτεταμένη χρήση του μεθοδολογικού πλαισίου της Διοίκηση Απόδοσης από τους δημόσιους οργανισμούς σε παγκόσμια κλίμακα καταδεικνύει με τρόπο προφανή, ότι το εν λόγω σύστημα διοίκησης έχει εδραιωθεί ως βασικός μηχανισμός διαχείρισης του παραπάνω ζητήματος. Σε συνέχεια διενέργειας μίας λεπτομερούς ανάλυσης της θεωρίας και των επιμέρους εργαλείων της Διοίκησης Απόδοσης, μεταξύ άλλων συμπεραίνουμε ότι, για μία επιτυχή και αποτελεσματική εφαρμογή αυτής, μόνο η κατάκτηση της γνώσης επί του αντικειμένου δεν είναι αρκετή. Η Διοίκηση Απόδοσης απαιτεί συνάμα και την υιοθέτηση μίας κουλτούρας που αναγνωρίζει τη σημασία της μεθοδικότητας, της συμμετοχικότητας, της αποδοχής, της συνεχούς μάθησης και της αξίας της επικοινωνίας, η οποία διαχέεται από την κορυφή έως τη βάση και αμφίδρομα. Πρόκειται για μία ολιστική προσέγγιση και μία αέναη διαδικασία και, ως τέτοια, απαιτεί τόσο τη δέσμευση μίας υπεύθυνης ηγεσίας εντός του εκάστοτε οργανισμού, όσο και τη δέσμευση μίας υπεύθυνης πολιτικής ηγεσίας που θα θεσμοθετήσει με επαγγελματισμό, δικαιοσύνη και σαφήνεια το πλαίσιο των διαδικασιών, οι οποίες θα εφαρμοστούν καθολικά και χωρίς διακρίσεις.The improvement of productivity in the Greek public sector remains a persistently relevant demand. This thesis, through the study of both international and domestic literature and articles, seeks to highlight the key aspects of this complex issue. By clarifying the concept of productivity and its complementary terms—performance, efficiency, and effectiveness—it becomes evident that both its measurement and enhancement are not straightforward tasks but rather a challenge, even at an international level. The widespread adoption of the Performance Management framework by public organizations on a global scale clearly demonstrates that this management system has been firmly established as a fundamental mechanism for addressing this issue. Following a detailed analysis of the theory and the specific tools of Performance Management, we conclude, among other things, that merely acquiring knowledge of the subject is not sufficient for its successful and effective implementation. Performance Management also requires the adoption of a culture that acknowledges the importance of methodical planning, participation, acceptance, continuous learning, and the value of communication, which must flow both from the top down and vice versa. It is a holistic approach and an ongoing process that, as such, demands the commitment of both responsible leadership within each organization and a responsible political leadership that will institutionalize procedures with professionalism, fairness, and clarity—ensuring their universal and indiscriminate application. After all, one of the most fundamental tools available to a public servant is the law.