Βιοπολιτική, εξουσία και επιστήμη: μια φουκωική προσέγγιση του φαινομένου του θανάτου

Abstract

Η παρούσα εργασία αποτελεί την διπλωματική μου εργασία για το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Πολιτικής Επιστήμη και Ιστορία», με κατεύθυνση την Πολιτική Φιλοσοφία και την Κοινωνική Θεωρία, κατά την περίοδο 2015-2017, υπό την επίβλεψη του επίκουρου καθηγητή Γ. Φουρτούνη. Η βασική προβληματική της εργασίας εντοπίζεται στην διαπλοκή των σχέσεων εξουσίας με την επιστημονική γνώση, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον προς την θεματική του θανάτου. Μέσω μιας εκτεταμένης θεωρητικής ανάλυσης του έργου του Φουκώ, επιχειρήσαμε μια ερμηνευτική προσέγγιση των σύγχρονων επιστημονικών λόγων περί θανάτου στα πλαίσια του νεωτερικού κράτους. Προσπαθήσαμε να καταδείξουμε τον τρόπο με τον οποίο η βιοπολιτική βρίσκεται σε μια φάση επαναπροσδιορισμού του φαινομένου του θανάτου. Προβληματοποιώντας το δικαίωμα του «να κάνεις να ζουν και να αφήνεις να πεθαίνουν» επιχειρήσαμε να στοχαστούμε πως επαναπροσδιορίζονται οι διαδικασίες υποκειμενοποίησης, πάντοτε βασιζόμενοι επί της παραγωγικής σχέσης εξουσίας και αντίστασης, όπως μας δίνεται από την φουκωική ανάλυση. Ευελπιστούμε ότι καταφέραμε να συνδράμουμε το κατά δύναμιν στον συνεχή ακαδημαϊκό διάλογο που αφορά στις σχέσεις εξουσίας.The at hand work constitutes my thesis for the Master of Science in “Political Science and History” with specialization in Political Philosophy and Social theory, for the period 2015-2017 under the supervision of Assistant Professor G. Fourtounis. The thesis is invested in highlighting how relations of power are reflected in scientific discourse, with designated focus on the phenomenon of death. Through extensive theoretical analysis of the works of Michel Foucault, I attempted to provide some reflections on the ways modern scientific discourses approach death within today’s reconceptualizes of death. By drawing on the productive nature of power and resistance, so as problematize the right “to make live and let de”, I contemplate on the reconfiguration of subjectivation within the biopolitical matrix, as given through Foucault’s analysis. I hope this thesis provides a small stepping stone in the academic discussion surrounding relations of power.