Το αγαθό του μουσείου στον πολιτισμό και η προσβασιμότητα των ΑμεΑ

Abstract

Η παρούσα διπλωματική εργασία αφιερώνεται στο εξαιρετικά σημαντικό ζήτημα της προσβασιμότητας των ατόμων με αναπηρίες στους πολιτιστικούς χώρους και δη των μουσείων της χώρας. Το Μουσείο κατέχει ανέκαθεν την πρωτοκαθεδρία στην εκπροσώπηση μίας ολόκληρης πολιτιστικής κληρονομιάς. Δεν είναι μονάχα ένα μέρος του πολιτισμού εν γένει, μα είναι καθρέπτης κι εκπρόσωπος ολόκληρης της πολιτιστικής κληρονομιάς με βαρύνοντα κοινωνικό ρόλο. Βρίσκεται στην υπηρεσία του πολιτισμού, ενώ συμπορεύεται με τα ολοένα ραγδαία εξελισσόμενα πολιτικά και κοινωνικά δεδομένα. Μία σύντομη ματιά στην ιστορία του αρκεί, για να καταστεί σαφής κι εμφανής η αλλαγή στην εικόνα, τη σημασία και το σκοπό του απέναντι στην κοινωνία κι αυτό αντικατοπτρίζεται σε ένα πλαίσιο μεγαλύτερης προσφοράς αγαθού στο κοινωνικό σύνολο, καθώς και υποδοχής όλο και ευρύτερου κοινού. Στην απαρχή του, το Μουσείο, είχε ως αυτοσκοπό τη διατήρηση, αναπαραγωγή και μετάδοση του στοιχείου της εθνικής κληρονομιάς και ταυτότητας στο μικρό κι εκλεκτό τότε κοινό του. Αυτό άλλαξε για πρώτη φορά στη Βρετανία του 19ου αιώνα, όπου τόσο ο ρόλος όσο κι η αισθητική του Μουσείου ξεκίνησε να ενσωματώνει τη λειτουργία τους στις κοινωνικές εξελίξεις κι επιταγές. Τα τελευταία χρόνια φαίνεται να έχουν γίνει κάποια βήματα προς την καθολική πρόσβαση των ατόμων σε χώρους της Τέχνης, ωστόσο η ποιότητα και η ουσία των βημάτων αυτών είναι αμφιβόλου αποτελεσματικότητας. Η ανασκόπηση της αξιόλογης ελληνικής και ξενόγλωσσης βιβλιογραφίας, καθώς και η επιτόπια παρατήρηση και οι συνεντεύξεις βάθους του εμπειρικού μέρους της εργασίας προσπαθούν να αποτυπώσουν στο μέγιστο δυνατό την εικόνα των σύγχρονων μουσείων και της υποδοχής των ατόμων με αναπηρίες εκ μέρους τους.

This dissertation is dedicated to the extremely important subject of the accessibility of people with disabilities to cultural places and more specifically museums. A museum is, by far, the most significant way to display a civilisation’s cultural heritage. It must be pointed out that this is not just a place of culture but also a representation of a country’s cultural heritage with an unparalleled social significance. Additionally, a museum’s significance is highlighted by its co-existence with many ongoing political and social movements. A brief look back in its past is adequate to show how profound is the change in its sense and purpose towards society, a change that is reflected by its growing offer to society and the rising number of visitors. If anyone wanted to trace the origins of this specific institution called Museum then they would find that its goal was the perseverance and reproduction of an ethnic’s group cultural heritage and national identity to its small -by today’s standards- and selected audience. However, the 19thcentury marked a new era where museums became an essential part of any social development and change. In the past few years, it seems that a decision has been made in order individuals with disabilities to gain access into places where art is displayed. Nevertheless, a large number of people argue that many of these changes are pointless and do not have results in real life. Greek and foreign bibliography as well as systematic observation and a large number of interviews, which can be seen in the empirical part of this dissertation, try to convey how modern museums are really like and how they handle people who face challenges because of impairment.