Άκρα Δεξιά και εξτρεμισμός στην Ευρώπη: με αφορμή μια δημόσια συζήτηση και ένα βιβλίο

Abstract

Οι πρόσφατες ευρωεκλογές, οι οποίες στη χώρα μας συνέπεσαν με τις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές, σηματοδότησαν έναν νέο πολιτικό χάρτη για το ευρωπαϊκό οικοδόμημα∙ η άνοδος των ακροδεξιών κομμάτων σε αρκετές χώρες της Ευρώπης ίσως να σηματοδοτεί το τέλος του τρίτου κύματος της άκρας δεξιάς και την έναρξη ενός τέταρτου, με εκλογικά εδραιωμένα πλέον ακροδεξιά κόμματα αλλά και τις εξτρεμιστικές εκφάνσεις τους. Οι εξελίξεις αυτές, απασχολούν έντονα τη δημόσια συζήτηση τόσο στην Ελλάδα όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη, και στο επίκεντρο της κουβέντας τίθενται όχι μόνο οι αιτίες ανόδου τέτοιων φαινομένων αλλά και οι πολιτικές για την αντιμετώπισή τους. Μια ανάλογη συζήτηση διεξήχθη στις 11 Ιουνίου 2014, στο βιβλιοπωλείο Free Thinking Zone (FTZ), με τη συμμετοχή του Ηλία Νικολακόπουλου (καθηγητής ΕΚΠΑ), της Βασιλικής Γεωργιάδου (αναπληρώτρια καθηγήτρια Παντείου Πανεπιστημίου), του Θάνου Δημάδη (προϊστάμενος πολιτικού ρεπορτάζ Alpha), του Πάνου Κολιαστάση (πολιτικός αναλυτής ΙΣΤΑΜΕ) και τον συντονισμό της Μαρίας Ψαρρά (δημοσιογράφος εφημ. Έθνος), με αφορμή τις πρόσφατες εκλογές. Επιπλέον, από τις εκδόσεις Πόλις κυκλοφορεί πλέον και στα ελληνικά το βιβλίο Ο δεξιός εξτρεμισμός στην Ευρώπη, το οποίο είχε εκδοθεί αρχικά στα γερμανικά και στα αγγλικά υπό την αιγίδα του Friedrich Ebert Stiftung. Στο παρόν κείμενο επιχειρείται η σύνοψη των αναλύσεων και των συμπερασμάτων που παρουσιάστηκαν τόσο στη συζήτηση όσο και στο βιβλίο, με στόχο να αναδειχθούν τα βασικά χαρακτηριστικά των ακροδεξιών κομμάτων στην Ευρώπη και ιδιαίτερα στην Ελλάδα, αλλά και να παρουσιαστούν οι στρατηγικές αντιμετώπισης του ακροδεξιού εξτρεμισμού που έχουν εφαρμοστεί σε διάφορες χώρες.The recent European elections, which in our country coincided with municipal and regional elections, marked a new political map for the European construction; the rise of far-right parties in several European countries may signal the end of the third wave of the far right and the beginning of a fourth, with electorally established far-right parties as well as their extremist manifestations. These developments are intensely preoccupying public discussion both in Greece and in the rest of Europe, and at the center of the conversation are placed not only the causes of the rise of such phenomena but also the policies for addressing them. A similar discussion was conducted on June 11, 2014, at the Free Thinking Zone (FTZ) bookstore, with the participation of Ilias Nikolakopoulos (professor at the University of Athens), Vasiliki Georgiadou (associate professor at Panteion University), Thanos Dimadis (head of political reporting at Alpha), Panos Koliastasis (political analyst at ISTAME) and coordinated by Maria Psarra (journalist at Ethnos newspaper), on the occasion of the recent elections. Additionally, Polis Publications has now released in Greek the book Right-Wing Extremism in Europe, which was originally published in German and English under the auspices of the Friedrich Ebert Stiftung. This text attempts to summarize the analyses and conclusions presented both in the discussion and in the book, with the aim of highlighting the basic characteristics of far-right parties in Europe and particularly in Greece, as well as presenting the strategies for addressing far-right extremism that have been implemented in various countries.