Η διασυνοριακή ρύπανση: σύγχρονες πτυχές στο διεθνές δίκαιο του περιβάλλοντος

Abstract

Η περίπτωση της διασυνοριακής ρύπανσης αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα στο διεθνές δίκαιο του περιβάλλοντος. Οι διασυνοριακές επιπτώσεις που έχουν οι δραστηριότητες που αναπτύσσονται στο έδαφος ενός κράτους, είναι από τους πρώτους τρόπους που έγινε αντιληπτή η ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος. Το περιβάλλον αποτελεί ένα κοινό αγαθό, η ανάγκη διαφύλαξης του οποίου και οι κίνδυνοι που το απειλούν δεν γνωρίζουν σύνορα. Η περίπτωση της διασυνοριακής ρύπανσης αναδεικνύει με τον πλέον ανάγλυφο τρόπο τη διεθνή διάσταση της περιβαλλοντικής προστασίας. Το πρώτο θεμέλιο στη διαμόρφωση του διεθνούς δικαίου περιβάλλοντος αποτελούν οι νομολογιακές αποφάσεις των διεθνών δικαστηρίων, καθώς και τα soft-law κείμενα, τα οποία, ναι μεν δεν έχουν δεσμευτικό χαρακτήρα αλλά αποτελούν κατευθυντήριες γραμμές και συγκροτούν ένα corpus κανόνων ικανό να διαχειριστεί σημαντικά περιβαλλοντικά προβλήματα. Το δεύτερο σημαντικό θεμέλιο αποτελούν οι διεθνείς περιβαλλοντικές συμφωνίες, οι οποίες προσφέρουν μια διευρυμένη περιβαλλοντική προστασία, τα κράτη μέσα από μια συλλογική δράση συνεργάζονται για την αντιμετώπιση περιβαλλοντικών ζητημάτων οικουμενικού χαρακτήρα. Σημαντική πτυχή αποτελεί η ενσωμάτωση της έννοιας της βιώσιμης ανάπτυξης στο πεδίο δράσης για το περιβάλλον, με αποτέλεσμα τη διασύνδεση της περιβαλλοντικής προστασίας με την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη. Εν κατακλείδι, το οικοδόμημα της περιβαλλοντικής προστασίας θα πρέπει να στηρίζεται σε μια ισχυρή διεθνή περιβαλλοντική πολιτική, η οποία θα στοχεύει στη διεθνή συνεργασία για την αντιμετώπιση των διασυνοριακών διαφορών και την ομαλή προσαρμογή των κρατών στις διεθνείς εξελίξεις για το περιβάλλον.The transboundary pollution and the constant global degradation of the natural resources has been one of the most serious issues the international environmental legislation should tackle. The impact of the economic activities on the natural resources worldwide has revealed the real dimensions of the environmental problems in the most dramatic way and made us realize the urgent need to protect the environment. The international courts with their decisions and the soft-law documents, although they can’t shield us entirely against the environmental pollution since they are not compulsory, provide clear guidelines and targets for all countries to adopt in accordance with their own priorities and form a corpus of laws capable of dealing with the most important environmental issues. The international agreements and treaties offer an extended environmental protection. The countries in the spirit of partnership and pragmatism must take the right choices to achieve substantial development for the future generations. To achieve this, all countries should be supported to implement the decisions of the international courts and integrate them into the national development plans and policy. In conclusion, the environmental protection must rely on a powerful international policy which should aim at the collaboration of all countries and the constant evaluation of all the environmental problems.