Οι κυριότερες προκλήσεις του Εσωτερικού Ελέγχου και το δίλημμα της εξωτερικής ανάθεσης (outsourcing)

Abstract

Η εξωτερική ανάθεση (outsourcing) έχει καταστεί πρόσφατη τάση και έχει τύχει ευρείας αποδοχής. Οι οργανισμοί στρέφονται ολοένα και περισσότερο σε εξωτερικούς παρόχους για υπηρεσίες που παραδοσιακά παρέχονταν εσωτερικά στον οργανισμό και ο εσωτερικός έλεγχος περιλαμβάνεται σε αυτές. Η ζήτηση για Εσωτερικούς Ελεγκτές έχει αυξηθεί τις τελευταίες δεκαετίες, λόγω του σημαντικού τους ρόλου στην εταιρική διακυβέρνηση και στον έλεγχο των εσωτερικών δικλείδων που σχετίζονται με τη χρηματοοικονομική πληροφόρηση. Στις μέρες μας, οι οργανισμοί αντιμετωπίζουν διαρκώς αυξανόμενες προκλήσεις και αβεβαιότητα στη λειτουργία τους (όπως για παράδειγμα: αυξανόμενη οικονομική πολυπλοκότητα, αυξημένες ρυθμιστικές απαιτήσεις και τεχνολογικές εξελίξεις), επομένως είναι επιτακτική ανάγκη οι μονάδες εσωτερικού ελέγχου να αξιολογούν το προφίλ κινδύνου και το περιβάλλον ελέγχου της επιχείρησης, προκειμένου να διενεργούν αποτελεσματικά τους ελέγχους τους. Η στρατηγική και οι δραστηριότητες του εσωτερικού ελέγχου θα πρέπει να ευθυγραμμίζονται με τους στόχους της επιχείρησης. Είναι υψίστης σημασίας να κατανοηθεί ο ρόλος της λειτουργίας του εσωτερικού ελέγχου σε έναν οργανισμό και να εντοπιστούν οι παράγοντες που επηρεάζουν τη δημιουργία αξίας από τον Εσωτερικό Έλεγχο. Η δημιουργία αξίας δεν χαρακτηρίζεται μόνο από τα αποτελέσματα που προσφέρει (π.χ. αριθμός των ελέγχων που διενεργεί, ευρήματά ή αριθμός προτάσεων προς τον οργανισμό), αλλά και από τις υπηρεσίες που παρέχει (υπηρεσίες διασφάλισης έναντι συμβουλευτικών υπηρεσιών). Αξίζει να σημειωθεί ότι οι στόχοι και οι στρατηγικές του οργανισμού καθορίζουν το περιβάλλον στο οποίο αυτός λειτουργεί. Ενδεικτικά, παράγοντες που θεωρούνται σημαντικοί για την επιτυχία του εσωτερικού ελέγχου είναι: α) η πρόσβασή σε πόρους και β) η υποστήριξη που λαμβάνει εντός του οργανισμού. Σκοπός της παρούσας έρευνας είναι να παρουσιάσει την υφιστάμενη κατάσταση του εσωτερικού ελέγχου σε ελληνικές εταιρείες του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα, να εξετάσει εάν η ύπαρξη Επιτροπής Ελέγχου συμβάλλει στην αποτελεσματικότητα του εσωτερικού ελέγχου, να εντοπίσει τα κίνητρα που οδηγούν σε εξωτερική ανάθεση καθώς και τα οφέλη σε σχέση με τα μειονεκτήματα της, και, τέλος, να καταλήξει στο εάν η εξωτερική ανάθεση είναι ωφέλιμη για τον οργανισμό ή εάν η μικτή μέθοδος διεξαγωγής ελέγχων (co-sourcing) αποτελεί καλύτερη εναλλακτική. Η έρευνα συμβάλλει στην υπάρχουσα βιβλιογραφία, καθώς προσφέρει μια εμπειρική διερεύνηση των εταιρειών του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα στην Ελλάδα.Outsourcing has become a recent trend and has gained widespread acceptance. Organizations have turned to outside providers for what were traditionally in-house service, resulting in internal audit being added to the growing list of outsourced services. The demand for Internal Auditors has risen in the last decades due to their important role in corporate governance and in auditing internal controls over financial reporting (ICFR). Nowadays, organizations face evolving challenges and uncertainties in their operation (such as increasing economic complexity, extended regulatory requirements and technological advances), therefore it is imperative for internal audit functions to assess the company’s risk profile and control environment in order to conduct their audits effectively. The strategy and the activities of the internal audit functions have to be in line with the company’s organizational goals. It is of utmost importance to obtain an understanding of the role of the internal audit function to an organization and identify which are the determinants that influence the value creation of Internal Auditing. At a first glance, the value creation is not only characterized by the output that it provides (e.g the number of audits that it conducts, its findings or the number of recommendations that it makes to the entity) but also by the tasks performed (i.e assurance vs consulting services). It should be noted that the organization’s objectives and strategies define the environment in which the entity operates. Indicatively, factors that are crucial for the internal audit’s success are: a) its access to resources and b) the support that it receives within the organization. The purpose of this study is to provide insight into the current state of internal audit in Greek companies of the private and the public sector, examine whether the existence of Audit Committee in a company assists the internal audit function to perform effectively its work, identify the motives for outsourcing as well as its benefits vs the deterrents, and conclude whether outsourcing is overall beneficial to the organization or co-sourcing is a better alternative. The study contributes to the auditing literature, as it provides an empirical investigation of Greek companies of the private and public sector.