Η δημιουργικότητα στους οργανισμούς, η δημιουργικότητα των οργανισμών : μια κοινωνιοψυχολογική προσέγγιση της οργανωσιακής δημιουργικότητας

Abstract

Στη διατριβή επιχειρείται μια κοινωνιοψυχολογική προσέγγιση τηςοργανωσιακής δημιουργικότητας με σκοπό να αναδειχθεί και να αξιοποιηθεί οοργανωσιακός της χαρακτήρας. Το προτεινόμενο ερμηνευτικό σχήμα ξεκινά από τηνπαραδοχή ότι ανάμεσα στο δρων υποκείμενο και στο οργανωσιακό πλαίσιο δράσηςτου αναπτύσσεται μια σχέση με δύο βασικές συνιστώσες: α) την πρακτική,αντιστοιχεί σε αυτό που ονομάζεται «οργανωσιακό υποκείμενο» και β) τηνψυχολογική, οι προσλήψεις των υποκειμένων για τον οργανισμό εντός του οποίουδρουν. Οι όποιες οργανωσιακές ιδέες παράγονται (δημιουργικό παράγωγο)θεωρούνται απλώς το επιφαινόμενο και η οργανωσιακή δημιουργικότητα γίνεταιαντιληπτή περισσότερο ως το αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης του δημιουργικούπαράγωγου με την οργανωσιακή πρόσληψη, δεδομένης της τυπικής οργανωσιακήςυπόστασης των δρώντων υποκειμένων και λαμβάνοντας υπόψη τόσο ταχαρακτηριστικά του ατόμου όσο και του οργανισμού. Για να μελετηθεί εμπειρικά τοπροτεινόμενο ερμηνευτικό σχήμα διενεργήθηκε έρευνα πεδίου σε 15 δημόσιουςκαι ιδιωτικούς οργανισμούς και επιχειρήσεις στην Ελλάδα, με τη συμμετοχή 691εργαζομένων. Στη βάση των εμπειρικών δεδομένων που συλλέχθηκαν,διερευνώνται αρχικά, μέσα από παραγοντικές και πολυδιάστατες στατιστικέςαναλύσεις, οι κεντρικοί άξονες πρόσληψης της οργανωσιακής πραγματικότητας, οιτύποι οργανωσιακών υποκειμένων που μπορούν να αναγνωριστούν και το πώςενσαρκώνεται η δημιουργικότητα στους οργανισμούς, για να εξεταστούν στησυνέχεια οι σχέσεις ανάμεσα σε αυτές τις παραμέτρους και να απαντηθούνερωτήματα αναφορικά με το «ποιος» παράγει, διαχέει και αξιοποιεί οργανωσιακέςιδέες και το «πού» αυτές παράγονται, διαχέονται και αξιοποιούνται. Εξετάζεταιπαράλληλα και ο τρόπος που οι απαντήσεις σε αυτά τα δύο ερωτήματαδιαπλέκονται, «ελέγχοντας» έτσι την ερμηνευτική της οργανωσιακήςδημιουργικότητας που προτείνεται, αλλά και αναδεικνύοντας πιθανές διαδρομέςτης οργανωσιακής δημιουργικότητας.