Ο κριτικός Φουκώ. Για το βιβλίο: Κύρκος Δοξιάδης, Ο Foucault της φιλοσοφίας και της αριστεράς

Abstract

Παρά την πολλαπλότητα των υπό διαπραγμάτευση θεμάτων (ιδεολογία, νεοφιλελευθερισμός, ανάλυση λόγου, κ.ά.), θα διακινδυνεύαμε να πούμε ότι κοινή συνισταμένη των δεκατριών κειμένων του τόμου Ο Foucault της φιλοσοφίας και της αριστεράς αποτελεί το ζήτημα της «κριτικής» της εξουσίας, όπως αυτή σχηματοποιείται στο έργο του Μισέλ Φουκώ. Για τον Δοξιάδη, «η εξουσία ήταν ο σταθερός στόχος της κριτικής του Foucault» (σ. 204). Μια κριτική της εξουσίας που «αποφεύγει τον οικονομικό αναγωγισμό», πράγμα που συνετέλεσε στο να καταστεί χρήσιμο εργαλείο στα χέρια νέων κοινωνικών κινημάτων «ο χαρακτήρας των οποίων δεν είναι κυρίως οικονομικός» (σ. 11). Αυτή ακριβώς η αποφυγή του οικονομικού αναγωγισμού, μας επιτρέπει να προσεγγίσουμε τον καπιταλισμό, όχι απλώς ως οικονομικό σύστημα αλλά ως σύστημα εξουσίας, το ισχυρότερο από τη Βιομηχανική Επανάσταση και μετά, που, στην πλέον γυμνή μορφή του σήμερα, ταυτίζεται με αυτό που αποκαλείται «νεοφιλελευθερισμός».Despite the multiplicity of the topics under discussion (ideology, neoliberalism, discourse analysis, etc.), we would venture to say that the common denominator of the thirteen texts in the volume The Foucault of philosophy and the left is the issue of the "critique" of power, as it is formulated in the work of Michel Foucault. For Doxiadis, "power was the constant target of Foucault's critique" (p. 204). A critique of power that "avoids economic reductionism," which contributed to making it a useful tool in the hands of new social movements "whose character is not primarily economic" (p. 11). This very avoidance of economic reductionism allows us to approach capitalism, not simply as an economic system but as a system of power, the strongest since the Industrial Revolution onwards, which, in its most naked form today, is identified with what is called "neoliberalism."