Οι όροι σύστασης, λειτουργίας και εποπτείας χρηματιστηρίου ενέργειας στην Ελλάδα: συγκριτική θεώρηση λαμβανομένης υπόψη της εμπειρίας σε άλλα κράτη της Ευρώπης

Abstract

Η απελευθέρωση των αγορών ενέργειας στην Ευρώπη, γέννησε την ανάγκη να δημιουργηθούν οργανωμένες αγορές, όπως τα χρηματιστήρια ενέργειας και τα συστήματα υποχρεωτικής χονδρεμπορικής αγοράς. Στην Ευρώπη ήδη λειτουργούν ένα ή περισσότερα εθελοντικά χρηματιστήρια ενέργειας σε κάθε κράτος, ως συμπλήρωμα των μακροχρόνιων συναλλαγών που βασίζονται σε διμερή συμβόλαια. Στην Ελλάδα λειτουργεί το σύστημα της υποχρεωτικής χονδρεμπορικής αγοράς (mandatory pool system), δηλαδή το σύνολο των συναλλαγών ηλεκτρικής ενέργειας διεξάγεται υποχρεωτικά, μόνο μέσω της χονδρεμπορικής αγοράς και απαγορεύεται η πραγματοποίηση διμερών συμβολαίων φυσικής παράδοσης μεταξύ των συμμετεχόντων στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Προκειμένου, το ελληνικό μοντέλο λειτουργίας της αγοράς να συμβαδίσει με τα ευρωπαϊκά, στο πλαίσιο του Target Model, εξετάζεται η σκοπιμότητα σύστασης χρηματιστηρίου ενέργειας στην Ελλάδα και οι όροι σύστασης και εποπτείας του. Παρότι, η σύσταση χρηματιστηρίου ενέργειας δεν αποτελεί τυπική προϋπόθεση, ενδέχεται να είναι μία καλή ευκαιρία για την αναδιοργάνωση και βέλτιστη λειτουργία της αγοράς, εφόσον πάντως πληρούνται οι ελάχιστες προϋποθέσεις επαρκούς ρευστότητας και αντιπροσωπευτικότητας (μεγάλη συμμετοχή), μεγάλου εύρους ανταγωνισμός, κάτι το οποίο αναμένεται να επέλθει μελλοντικά.

The liberalization of energy markets in Europe led to the creation of organized markets such as energy exchanges and power pools. Throughout Europe multiple voluntary energy exchanges already operate in each country, supplementing the long term exchanges based on bilateral contracts. The mandatory pool system is used in Greece, where all electric power exchanges are made exclusively through the wholesale market and engaging in bilateral contracts of physical delivery is forbidden between the participants in the electric power market. The purpose of establishing an energy exchange in Greece and its supervision are examined, in order for the Greek model to be compatible with other European countries’ models regarding the Target Model. Even though the establishment of an energy power exchange is not a binding prerequisite, it is likely that it will come as an opportunity for the reorganization of the market and increase market efficiency, as long as conditions of sufficient liquidity, participation and competitiveness of great scale are met.