Κυπριακό: ιστορικές προοπτικές και σύγχρονες προκλήσεις για την κυπριακή εξωτερική πολιτική

Abstract

Η παρούσα μεταπτυχιακή εργασία εξετάζει τη διαμόρφωση και εξέλιξη της κυπριακής εξωτερικής πολιτικής και προσπαθεί να αποδώσει ένα περίγραμμα αυτής αναλύοντας τις ιστορικές παραμέτρους και τις σύγχρονες προκλήσεις που την επηρεάζουν με εστίαση στην σημαντικότερη από αυτές, το εθνικό ζήτημα. Ξεκινώντας από την περίοδο της βρετανικής αποικιοκρατίας προς τη θεμελίωση του δικοινοτικού κράτους το 1960, την τουρκική εισβολή του 1974 και την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2004 έως και την σύγχρονη εποχή, αναδεικνύεται πώς οι ιστορικές συγκυρίες διαμόρφωσαν τη διπλωματική ταυτότητα της χώρας. Επιπλέον, η εργασία προσπαθεί να ανακαλύψει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η κυπριακή διπλωματία, συζητάει την επίδραση διεθνών επιρροών σε αυτήν και εξετάζει την ταραγμένη σχέση με την Τουρκία ως βασική τροχοπέδη στις εξωτερικές της επιδιώξεις. Υιοθετείται ένα διττό θεωρητικό πλαίσιο ιστορικού θεσμισμού και γεωπολιτικής ανάλυσης, προκειμένου να αναδειχθεί πώς οι ιστορικές κληρονομιές και η γεωπολιτική στρατηγική συνεχίζουν να επηρεάζουν τη χάραξη εξωτερικής πολιτικής. Μέσα από τη διερεύνηση θεμάτων, όπως η ασφάλεια, η ενεργειακή πολιτική και οι περιφερειακές συμμαχίες, προτείνονται στρατηγικές για την ενίσχυση της διεθνούς επιρροής και της διπλωματικής θέσης της Κύπρου.This master's thesis examines the formation and evolution of the Cypriot foreign policy and tries to render an outline of it by analyzing the historical parameters and the contemporary challenges that affect it with a focus on the most important of them, the national issue. Starting from the period of British colonialism to the foundation of the bicommunal state in 1960, the Turkish invasion of 1974 and the accession to the European Union in 2004 up to the modern era, it highlights how historical circumstances shaped the diplomatic identity of the country. Furthermore, the thesis attempts to discover the challenges that Cypriot diplomacy faces today, discusses the impact of international influences on it and examines the troubled relationship with Turkey as a key obstacle to its foreign aspirations. A dual theoretical framework of historical institutionalism and geopolitical analysis is adopted to highlight how historical legacies and geopolitical strategy continue to influence foreign policymaking. Through the exploration of issues such as security, energy policy and regional alliances, strategies are proposed to strengthen Cyprus' international influence and diplomatic position.