Οι ευρωπαϊκές πολιτικές για την αειφόρο ανάπτυξη

Abstract

Η παρούσα διπλωματική εργασία επεξεργάζεται θέματα που σχετίζονται με την έννοια της αειφόρου ανάπτυξης και την αντίστοιχη στρατηγική που έχει υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα Όργανά της. Κυρίως εξετάζεται, η ποιότητα, το εύρος και ο βαθμός ενσωμάτωσης της ρήτρας της «αειφορίας» στις επιμέρους τομεακές ευρωπαϊκές πολιτικές. Ειδικότερες επισημάνσεις γίνονται και στην περίπτωση ενσωμάτωσης των προαναφερόμενων πολιτικών στο ελληνικό θεσμικό και διοικητικό καθεστώς. Ειδικότερα:Γίνεται μια αναφορά στην εξελικτική πορεία της έννοιας της αειφόρου ανάπτυξης, πότε πρωτοεμφανίστηκε, ποιοι είναι οι ορισμοί που χρησιμοποιήθηκαν για να την περιγράψουν, πως έπαψε να θεωρείται μια αποκλειστικά περιβαλλοντική έννοια και πως αναγνωρίστηκε η ανάγκη συσχέτισης ανάμεσα στην οικονομική ανάπτυξη, στην κοινωνική συνοχή και στην περιβαλλοντική προστασία. Παρουσιάζεται η στρατηγική της ΕΕ για τη βιώσιμη ανάπτυξη όπου η έννοια της, αναφέρεται πλέον, σε ένα πρότυπο ανάπτυξης το οποίο ανταποκρίνεται στις ανάγκες του παρόντος χωρίς να υπονομεύεται η δυνατότητα των μελλοντικών γενεών να ικανοποιούν τις δικές τους ανάγκες και αποσκοπεί στο να βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσης των ατόμων διαφυλάσσοντας παράλληλα το περιβάλλον τους σε βραχυπρόθεσμη, σε μεσοπρόθεσμη και, κυρίως, σε μακροπρόθεσμη βάση. Στο πλαίσιο της στρατηγικής της ΕΕ η αειφόρος ανάπτυξη έχει τριπλό στόχο: μια οικονομική ανάπτυξη αποτελεσματική, κοινωνικά δίκαιη και περιβαλλοντικά βιώσιμη που για να επιτευχθεί απαιτείται η ενσωμάτωση της περιβαλλοντικής διάστασης στις επιμέρους τομεακές πολιτικές της ΕΕ.Η παρούσα εργασία αναλύει τις πολιτικές της ΕΕ που αφορούν άμεσα ή/και έμμεσα στην αειφόρο ανάπτυξη και ειδικότερα σε αυτές που σχετίζονται με την αντιμετώπιση των δυσμενών συνεπειών του κλάδου των μεταφορών (οδικές, αεροπορικές, σιδηροδρομικές, ναυτιλιακές) και των κινδύνων που συνδέονται με την δημόσια υγεία και ασφάλεια, με τη βελτίωση της διαχείρισης των φυσικών πόρων, με την χωροταξία, με την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού και της φτώχιας στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο, με την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών και τον περιορισμό των επιπτώσεων τους, με την εξοικονόμηση ενέργειας κ.ά..Τέλος, πραγματοποιείται μια αξιολόγηση των προαναφερόμενων κοινοτικών πολιτικών, όπως επίσης και η ενσωμάτωσή τους στις εθνικές πολιτικές (συμπεριλαμβανομένου και της Ελλάδας) και παράλληλα εξετάζονται οι δυνατότητες βελτίωσης τους ή κατάρτισης νέων κοινοτικών πολιτικών με στόχο πάντα την αειφόρο ανάπτυξη.