Οι εθνοτικές ομάδες της περιοχής των Γρεβενών και η αλληλεπίδρασή τους στο αστικό περιβάλλον

Abstract

Η μελέτη εστιάζει στις εθνοτικές και πολιτισμικές ταυτότητες στην περιοχή των Γρεβενών κατά τον 20ό αιώνα και πώς αυτές διαμορφώθηκαν στο αστικό περιβάλλον, επηρεάζοντας την κοινωνική, επαγγελματική και πολιτική ζωή των κατοίκων. Παρά τις κοινωνικές και οικονομικές αλλαγές, όπως η αγροτική μεταρρύθμιση και ο Εμφύλιος Πόλεμος, οι παραδοσιακές ταυτότητες διατηρήθηκαν έως τη Μεταπολίτευση, όταν νέες κοινωνικοπολιτικές συνθήκες επέτρεψαν την αναθεώρησή τους. Η μετοίκηση πληθυσμών από τα χωριά στην πόλη των Γρεβενών τη δεκαετία του 1960 δεν ήταν απλώς μια δημογραφική μεταβολή, αλλά και μια διαδικασία πολιτισμικής αναπροσαρμογής. Οι διάφορες εθνοτικές ομάδες, όπως οι Βλάχοι, Κουπατσαραίοι, Μικρασιάτες-Πόντιοι, Χασιώτες, Βεντζιώτες, «ντόπιοι» και Ρόμηδες, διαμόρφωσαν την ταυτότητα της περιοχής μέσα από αλληλεπιδράσεις και συγχωνεύσεις. Η μελέτη εξετάζει την εδαφική κατανομή των εθνοτικών ομάδων, με έμφαση στις περιοχές των Χασίων, των Βεντζίων, των Βλαχοχωρίων, των Κουπατσαροχωρίων και της πόλης των Γρεβενών, καθώς και στις πολιτισμικές επιδράσεις που προέκυψαν από την εσωτερική μετανάστευση και τις ανταλλαγές πληθυσμών μετά τη Συνθήκη της Λωζάνης. Παρουσιάζει επίσης την κοινωνική οργάνωση και τη διαστρωμάτωσή τους σε σχέση με το φυσικό περιβάλλον και την οικονομική δραστηριότητα. Συμπερασματικά, η έρευνα αναδεικνύει την πολυπλοκότητα των ταυτοτήτων στην περιοχή των Γρεβενών, τον ρόλο της γεωγραφικής διαμόρφωσης στη διατήρηση ή την αλλαγή τους, και τη μετάβαση από τις παραδοσιακές κοινότητες στη σύγχρονη κοινωνική δομή.The study focuses on ethnic and cultural identities in the Grevena region during the 20th century and how they were shaped in the urban environment, influencing the social, professional, and political life of the inhabitants. Despite social and economic changes, such as agrarian reform and the Civil War, traditional identities persisted until the Metapolitefsi, when new sociopolitical conditions allowed for their reassessment. The migration of populations from villages to the town of Grevena in the 1960s was not merely a demographic shift but also a process of cultural readjustment. Various ethnic groups, such as the Vlachs, Koupatsarei, Asia Minor and Pontic Greeks, Hasiotes, Venziontes, “locals,” and Romani people, shaped the region’s identity through interactions and integrations. The study examines the territorial distribution of ethnic groups, with emphasis on the areas of Hasia, Ventzia, Vlach villages, Koupatsarei villages, and the town of Grevena, as well as the cultural influences that emerged from internal migration and population exchanges following the Treaty of Lausanne. It also presents their social organization and stratification in relation to the natural environment and economic activity. In conclusion, the research highlights the complexity of identities in the Grevena region, the role of geographical factors in their preservation or transformation, and the transition from traditional communities to the modern social structure.