Ο ρόλος της συναισθηματικής διάθεσης στη διαδικασία στερεοτυποποίησης

Abstract

Στην παρούσα έρευνα εξετάστηκε η επίδραση της ενδογενούς και τηςσυμπτωματικής συναισθηματικής διάθεσης στη διαδικασία στερεοτυποποίησης. Οιδιερευνούμενες διαστάσεις της διάθεσης συνδυάστηκαν σε έναν 3 (αρνητική,ουδέτερη ή θετική διάθεση) X 2 (ενδογενής ή συμπτωματική διάθεση) πειραματικόσχεδίασμά. Ο χειρισμός της διάθεσης έγινε με την προβολή κινηματογραφικούυλικού. Προηγήθηκε προκαταρκτική διερεύνηση των διαθέσιμων στερεοτύπων τωναλκοολικών και των Γερμανών. Το μεν στερεότυπο των αλκοολικώνχρησιμοποιήθηκε για την διερεύνηση της στερεοτυποποίησης υπό συνθήκεςενδογενούς διάθεσης, το δε στερεότυπο των Γερμανών χρησιμοποιήθηκε για τηνδιερεύνηση της στερεοτυποποίησης υπό συνθήκες συμπτωματικής διάθεσης. Η ένδεια ευρημάτων στο κυρίως πείραμα, δεν επιτρέπει την γενίκευση τωναποτελεσμάτων που στην πλειοψηφία τους υποστηρίζουν ότι: α) η συμπτωματικήαρνητική διάθεση περιορίζει τη χρήση στερεοτυπικών κρίσεων σε σχέση με τησυμπτωματική ουδέτερη και κυρίως, χαρούμενη διάθεση, και β) η ενδογενής θετική(ή αρνητική) διάθεση ισχυροποιεί ένα θετικό (ή αρνητικό) στερεότυπο, όταν δηλαδήυπάρχει συμφωνία διάθεσης και στερεοτύπου, ενώ όταν υπάρχει ασυμφωνία διάθεσης και στερεοτύπου (π.χ. θετική διάθεση, αρνητικό στερεότυπο), η ενδογενής διάθεσηπεριορίζει την χρήση στερεοτυπικών κρίσεων για την ομάδα-στόχο. Επιπλέον, οχειρισμός της διάθεσης, στην παρούσα έρευνα, με προβολή αποσπασμάτων απόκινηματογραφικές ταινίες, εστιάζει ακόμα περισσότερο το ενδιαφέρον στην ενδογενήδιάθεση που παράγεται από ερεθίσματα, όπως οι ψυχαγωγικές κινηματογραφικέςταινίες και κατ’επέκταση, από όλα τα αντίστοιχα προϊόντα της σύγχρονηςπολιτιστικής βιομηχανίας και μαζικής επικοινωνίας. Στο τέλος συζητούνται πιθανέςερμηνείες της απουσίας αναμενόμενων ευρημάτων.