Μεταπτυχιακές εργασίες
Μόνιμο URI για αυτήν τη συλλογήhttps://pandemos.panteion.gr/handle/123456789/11
Περιήγηση
Πρόσφατες Υποβολές
Τεκμήριο Το άρθρο 53 του ΧΘΔ της ΕΕ: Ζητήματα ερμηνείας κι εφαρμογήςPetroulaki, Anna-Maria; Πετρουλάκη, Άννα-Μαρία; Kanellopoulou, Neda; Κανελλοπούλου-Μαλούχου, Μαρία-Νέδα Α.; Tsolka, Olga; Tagaras, Harissios; Τσόλκα, Όλγα Β.; Ταγαράς, Χάρης Ν.; International, European and Area Studies (Πάντειον Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, 2024-12-20)Η εργασία εξετάζει την ερμηνεία και εφαρμογή του Άρθρου 53 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με έμφαση στη λειτουργία του ως ρήτρα διασφάλισης του υψηλότερου δυνατού επιπέδου προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων στο ενωσιακό νομικό πλαίσιο. Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να διερευνήσει τον ρόλο του άρθρου στη διαχείριση της πολυπλοκότητας και των πιθανών αντιφάσεων που απορρέουν από την ταυτόχρονη ισχύ πολλαπλών νιμικών τάξεων — ενωσιακό δίκαιο, διεθνές δίκαιο (ιδίως της ΕΣΔΑ), καθώς και εθνικά Συντάγματα. Κεντρικός άξονας είναι η ανάλυση της νομολογίας του ΔΕΕ (ιδίως Melloni και Åkerberg Fransson) και ο τρόπος με τον οποίο το Άρθρο 53 ερμηνεύεται υπό το πρίσμα της αρχής της υπεροχής, της νομικής αυτονομίας της Ένωσης και του συνταγματικού πλουραλισμού.Τεκμήριο Βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη. Πράσινες πιστοποιήσεις στον ξενοδοχειακό τομέα στη ΡόδοΜπρόκου,Ελισάβετ; Καλημέρης, Παναγιώτης; Kalimeris, Panos; Μπίθας, Κωνσταντίνος Π.; Μενγκ-Παπαντώνη, Μαρία; BITHAS, KOSTAS; Meng-Papantoni, Maria; International, European and Area Studies (Πάντειον Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, 2024)Η παρούσα διπλωματική εργασία επικεντρώνεται στη βιώσιμη ανάπτυξη στον τουριστικό τομέα, με έμφαση στην περίπτωση της Ρόδου. Αναδεικνύει τη σημασία της υιοθέτησης των πράσινων πιστοποιήσεων, οι οποίες μπορούν να συμβάλλουν καταλυτικά στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος, στην προστασία των φυσικών πόρων και στην ενίσχυση της ενεργειακής αποδοτικότητας. Παράλληλα, τονίζεται ο ρόλος τους ως προς τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των τουριστικών επιχειρήσεων, καθώς και στην προσέλκυση επισκεπτών που επιλέγουν προορισμούς με βιώσιμες πρακτικές. Οι πιστοποιήσεις, όπως το ISO 14001, το Green Key, το Travelife, το Leed, το EMAS και το EU Ecolabel, παρουσιάζονται ως εργαλεία που όχι μόνο ενισχύουν την εταιρική φήμη αλλά προάγουν και τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του τουριστικού προϊόντος. Επιπλέον, παρουσιάζεται η ιστορική εξέλιξη του τουρισμού στη Ρόδο από την αρχαιότητα, όταν η Ρόδος ήταν σημαντικό εμπορικό και πολιτιστικό κέντρο, έως τη σύγχρονη εποχή, όπου εξελίχθηκε σε έναν κορυφαίο τουριστικό προορισμό παγκοσμίως. Αναλύονται οι προκλήσεις που προκύπτουν από τον μαζικό τουρισμό στο νησί της Ρόδου, όπως είναι οι περιβαλλοντικές πιέσεις, η αλλοίωση της πολιτιστικής ταυτότητας και η κοινωνική ανισορροπία. Παράλληλα, υπογραμμίζεται η ανάγκη για στροφή προς εναλλακτικές μορφές τουρισμού, οι οποίες μπορούν να διασφαλίσουν την ισορροπία ανάμεσα στην ανάπτυξη και στη διατήρηση των μοναδικών χαρακτηριστικών του νησιού. Επιπρόσθετα, εξετάζονται οι κύριες εναλλακτικές μορφές τουρισμού, όπως είναι ο οικοτουρισμός, που προάγει τη βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων, ο πολιτιστικός τουρισμός, που εστιάζει στην ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς, και ο γαστρονομικός τουρισμός, που προβάλλει τις τοπικές γεύσεις και τη γαστρονομική παράδοση. Αναλύονται επίσης ο αθλητικός, ο θαλάσσιος, ο εκπαιδευτικός και ο τουρισμός υγείας, οι οποίοι ενσωματώνουν τη βιωσιμότητα σε διαφορετικές πτυχές της τουριστικής δραστηριότητας, ενώ παράλληλα ενισχύουν την τοπική οικονομία και την κοινωνική συνοχή. Στο κεφάλαιο που αφορά τη μεθοδολογία της έρευνας, περιγράφεται η χρήση ενός ηλεκτρονικού ερωτηματολογίου για τη συλλογή δεδομένων από επαγγελματίες του ξενοδοχειακού κλάδου. Το ερωτηματολόγιο εστιάζει στη διερεύνηση της εφαρμογής και των επιπτώσεων των πράσινων πιστοποιήσεων στις ξενοδοχειακές μονάδες της Ρόδου. Μέσω αυτού, επιδιώκεται η κατανόηση των οφελών, των προκλήσεων και των δυνατοτήτων που προσφέρουν οι πράσινες πιστοποιήσεις, καθώς και η αξιολόγηση των πρακτικών που εφαρμόζονται για την ενίσχυση της βιωσιμότητας. Συνολικά, η εργασία στοχεύει στην ενίσχυση της χρήσης των πράσινων πιστοποιήσεων και τη προώθηση βιώσιμων πρακτικών, που μπορούν να μετατρέψουν τη Ρόδο σε πρότυπο βιώσιμου τουρισμού, εξασφαλίζοντας την ισορροπία μεταξύ ανάπτυξης και διατήρησης της φυσικής και πολιτιστικής της κληρονομιάς.Τεκμήριο Ο πολίτης της Ένωσης στη νομολογία του ΔΕΕΤσουκαλάς, Νικόλαος; Κανελλοπούλου-Μαλούχου, Μαρία-Νέδα Α.; Δημητρακόπουλος, Διονύσης Γ.; Πασσάς, Αργύρης Γ.; International, European and Area Studies (Πάντειον Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, 2025-12-20)Η παρούσα εργασία εξετάζει την εξέλιξη του καθεστώτος του Πολίτη της Ένωσης μέσα από τη νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ). Ο θεσμός του Πολίτη της Ένωσης, και η ιδιότητα που αυτός απέκτησε δυνάμει της Συνθήκης του Μάαστριχτ , έχει αποτελέσει τη βάση για την ανάπτυξη δικαιωμάτων που αφορούν και επηρεάζουν τόσο την καθημερινότητα όσο και τη νομική προστασία των πολιτών της ΕΕ. Μέσα από ανάλυση σημαντικών αποφάσεων όπως αυτές θα εκτεθούν κατωτέρω, αναδεικνύεται ο ρόλος του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) στη διεύρυνση των δικαιωμάτων αυτών. Ωστόσο αναφορά θα γίνει και στις δυσκολίες που εντοπίζονται στα πλαίσια μιας τόσο πολυεπίπεδης οργάνωσης, όπως είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση. Η εργασία καταλήγει ότι η νομολογία του ΔΕΕ έχει διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο για την θεμελίωση του καθεστώτος του Πολίτη της Ένωσης, της απόκτησης της ιδιότητας και της απόδοσης της Ευρωπαϊκής Ιθαγένειας, ως εργαλεία ενοποίησης και προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων του, ενισχύοντας παράλληλα την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, πλην όμως υπάρχουν ακόμα παθογένειες που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν.Τεκμήριο Οι συστηματικές επαναπροωθήσεις στα σύνορα της ΕΕ: η ασφαλειοποίηση του μεταναστευτικού και η ανάγκη προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτωνΜπακλατζή, Δέσποινα-Ειρήνη; Μαρούδα, Μαρία - Ντανιέλλα; Marouda, Maria Daniella; Χατζόπουλος, Βασίλης Γ.; Σαράντη, Βασιλική; International, European and Area Studies (Πάντειον Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, 2024-12-20)Η παρούσα διπλωματική εργασία αναδεικνύει την έννοια, το περιεχόμενο και τον σκοπό της αρχής της απαγόρευσης της επαναπροώθησης μεταναστών και προσφύγων, η οποία διατρέχει υπό διαφορετικά πεδία και προϋποθέσεις εφαρμογής, το Διεθνές Προσφυγικό και το Ανθρωπιστικό Δίκαιο όπως και το Διεθνές Δίκαιο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και αποσκοπεί στην ουσιαστική προστασία θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων προσώπων ευρισκόμενων σε διαρκή κίνηση. Παράλληλα, παρουσιάζεται η διαχείριση των μεταναστευτικών ροών από τις Κυβερνήσεις των Ευρωπαϊκών Κρατών, η οποία, απομακρυνόμενη από τις αρχές της αλληλεγγύης και του ανθρωπισμού, σταδιακά προσανατολίστηκε προς την κατεύθυνση των συστηματικών επαναπροωθήσεων μεταναστών και προσφύγων από τα σύνορά τους, υιοθετώντας το επιχείρημα της προστασίας της εθνικής ασφάλειας και κυριαρχίας και προχωρώντας στην εφαρμογή επαναπροωθήσεων παράτυπων μεταναστών στις χώρες καταγωγής τους ή σε ασφαλείς τρίτες χώρες. Η πρόσφατη υιοθέτηση του νέου Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, εστιάζει στον ενδελεχή έλεγχο των εξωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και κατ’ επέκταση στον περιορισμό της ανθρώπινης κινητικότητας στα σύνορά της, ενώ την ίδια στιγμή προκρίνεται η ενίσχυση της συνεργασίας με τις χώρες προέλευσης και διέλευσης.Τεκμήριο Οι ουσιαστικοί ποινικοί κανόνες για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης: η Οδηγία 2017/1371 και η ενσωμάτωσή της στο εσωτερικό δίκαιοΚαραγεώργου, Αγγελική; Τσόλκα, Όλγα Β.; Λίβος, Νίκος; Μενγκ-Παπαντώνη, Μαρία; Meng-Papantoni, Maria; International, European and Area Studies (Πάντειον Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, 2025-06-09)Η εργασία εξετάζει την ενσωμάτωση της Οδηγίας 2017/1371 για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην ελληνική νομοθεσία και αναδεικνύει τη σημασία αυτής της εξέλιξης για την ενοποίηση του ποινικού δικαίου στην ΕΕ. Η Οδηγία θεσπίζει ποινικά αδικήματα που αφορούν εγκλήματα όπως η απάτη, η δωροδοκία και η κακοδιαχείριση ευρωπαϊκών κονδυλίων, ενισχύοντας τη συνεργασία μεταξύ των κρατών-μελών μέσω της Ευρωπαϊκής Εισαγγελικής Αρχής (EPPO) για τη διασυνοριακή δίωξη τέτοιων εγκλημάτων. Αναλύεται η ιστορική πορεία της ποινικής ενοποίησης στην ΕΕ, από τις πρώτες προσπάθειες για προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης μέχρι την καθιέρωση της Οδηγίας 2017/1371, η οποία εισάγει αυστηρές ποινές και βελτιώνει τις διαδικασίες παραγραφής. Παρά την πρόοδο που σημειώθηκε, παραμένουν σημαντικές προκλήσεις στην εφαρμογή της Οδηγίας, όπως οι διαφορές στις ερμηνείες των νομικών εννοιών, η ανάγκη σεβασμού της εθνικής κυριαρχίας και η συνεργασία μεταξύ των κρατών-μελών για την αποτελεσματική εφαρμογή του κοινού ποινικού πλαισίου. Συνολικά, η Οδηγία 2017/1371 αποτελεί σημαντικό βήμα για την ενίσχυση της προστασίας των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ, αλλά η διαδικασία της ποινικής ενοποίησης παραμένει δυσχερής και απαιτεί συνεχιζόμενη συνεργασία και προσαρμογή στις εξελίξεις της διεθνούς και ευρωπαϊκής πραγματικότητας.Τεκμήριο Η αμερικανική πολιτική στο παλαιστινιακό ζήτημα επί των Προεδριών Ομπάμα και ΤραμπΜαζαράκη, Ναταλία; Yfantis, Konstantinos; Υφαντής, Κώστας; Παπασωτηρίου, Χαράλαμπος; Papasotiriou, Harry; Αρβανιτόπουλος, Κωνσταντίνος; Arvanitopoulos, Constantine; International, European and Area Studies (Πάντειον Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, 2025-06-09)Το Παλαιστινιακό ζήτημα αποτελεί ένα από τα βασικότερα διεθνή ζητήματα στη Μέση Ανατολή. Η πολιτική των ΗΠΑ ως εξωγενής δύναμη, η επιρροή των γειτονικών κρατών και οι ενέργειες του Ισραήλ, το οποίο επιχειρεί να επιβάλει τους δικούς του όρους στους Παλαιστίνιους, αποτελούν βασικούς παράγοντες που επηρεάζουν τη διαμόρφωσή του. Οι ΗΠΑ, συγκεκριμένα, δραστηριοποιούνται με τρόπο καθοριστικό στην εξέλιξη του ζητήματος λόγω των μεγάλων στρατιωτικών και πολιτικών συμφερόντων τους στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και επιδιώκουν να επωφεληθούν από τις δυνατότητές της. Στην παρούσα εργασία θα επικεντρωθούμε στον τρόπο με τον οποίο οι ΗΠΑ διαχειρίστηκαν το Παλαιστινιακό ζήτημα υπό τις προεδρίες Ομπάμα και Τραμπ. Αναλυτικότερα, θα μελετήσουμε τις κινήσεις του προέδρου Ομπάμα, ο οποίος προσπάθησε να προωθήσει μια γενικώς αποδεκτή λύση με το σκεπτικό να επωφεληθούν και οι δύο λαοί.Ο ίδιος κλήθηκε να ανασκευάσει τη διεθνή εικόνα των ΗΠΑ και κυρίως αυτήν που επικρατούσε στο μουσουλμανικό κόσμο, διευκρινίζοντας πως οι ΗΠΑ δεν βρίσκονται σε πόλεμο με το Ισλάμ, Η προεδρία του μπορεί να χαρακτηριστεί από μια ιδιαίτερη έμφαση στη διπλωματία και τη χρήσης ήπιας ισχύος: καθ’ όλη τη διάρκεια της προεδρίας του, ο Ομπάμα παρέμεινε προσηλωμένος στη λύση των δύο κρατών, την οποία θεωρούσε βιώσιμη και σωτήρια απέναντι στην ισραηλινό/παλαιστινιακή σύγκρουση. Φρόντισε να προωθήσει το όραμά του στις σημαντικότερες ομιλίες του, όπως αυτή στο Κάιρο το 2009 και στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών το 2013. Όσον αφορά τον πρόεδρο Τραμπ, οι κινήσεις του φαίνεται πως αποτέλεσαν, πέρα από προκλήσεις, μια ανοιχτή αμφισβήτηση απέναντι στο διεθνές δίκαιο. Ο ίδιος φάνηκε διατεθειμένος να επιδείξει το μέγεθος των αμερικανικών δυνάμεων και να κάνει χρήση όλων των αναγκαίων μέσων. Ήδη από τις πρώτες ημέρες της ανόδου του στην εξουσία αναδείχθηκε ο κίνδυνος να ανατραπούν όλα τα κεκτημένα του προέδρου Ομπάμα. Η πολιτική των ΗΠΑ φαίνεται πως κατά την προεδρία του Τραμπ στρέφεται προς τη μονομέρεια. Όταν ο Τραμπ ανέλαβε την εξουσία το Ισραήλ έχαιρε ανοικτά διαφορετικής αντιμετώπισης: ο πρόεδρος φαίνεται δεκτικότερος απέναντι στα ισραηλινά αιτήματα ενώ πολλές από τις πολιτικές του κινήσεις ευνόησαν τη φιλοϊσραηλινή πολιτική. Παράδειγμα αυτής της πολιτικής αποτελεί και η «Συμφωνία του Αιώνα». Βάσει αυτών των δεδομένων και εξελίξεων, στην παρούσα εργασία θα επιχειρήσουμε να κάνουμε μια συνολικότερη αποτίμηση της αμερικανικής πολιτικής στο Παλαιστινιακό ζήτημα και να αναδείξουμε πόσο κρίσιμες μπορεί να αποδειχθούν οι αμερικανικές ενέργειες για την εξέλιξη του ζητήματος.Τεκμήριο «Η Οδηγία 2012/13/ΕΕ για το δικαίωμα ενημέρωσης υπόπτων και κατηγορουμένων»Σκιαδέλλη, Θεοδώρα; Τσόλκα, Όλγα Β.; Αναστασοπούλου, Ιωάννα; Γιαννουλόπουλος, Δημήτριος; International, European and Area Studies (Πάντειον Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, 2025)Η παρούσα ανάλυση πραγματεύεται την ενσωμάτωση της Οδηγίας 2012/13/ΕΕ στην ελληνική έννομη τάξη και τις επιπτώσεις της στο δικαίωμα ενημέρωσης υπόπτων και κατηγορουμένων στα πλαίσια της ποινικής διαδικασίας. Η Οδηγία ενσωματώθηκε με τον Ν. 4236/2014, θεσπίζοντας ελάχιστες εγγυήσεις για την ενημέρωση σε επίπεδο ΕΕ. Το δικαίωμα αυτό περιλαμβάνει την ενημέρωση για δικονομικά δικαιώματα, την κατηγορία και την πρόσβαση στο υλικό της ποινικής δικογραφίας, συμβάλλοντας έτσι στις αρχές της υπεράσπισης, της ισότητας των όπλων και της δίκαιης δίκης. Η ελληνική έννομη τάξη προβλέπει πλέον πλήρη και έγκαιρη ενημέρωση σε κάθε στάδιο της διαδικασίας, όπως επιτάσσουν το Σύνταγμα και η ΕΣΔΑ. Παρότι υπήρξαν καθυστερήσεις και αποκλίσεις στην εφαρμογή της Οδηγίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ο γενικός στόχος για διασφάλιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων και αποτροπή αυθαιρεσιών επιτυγχάνεται μέσω της εναρμόνισης εθνικών κανόνων με τα ευρωπαϊκά πρότυπα.Τεκμήριο Οργανισμός Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής (FRONTEX) και οι ενέργειές του ως προς την έρευνα και τη διάσωσηΜπουργάνης, Απόστολος; Χατζόπουλος, Βασίλης Γ.; Μαρούδα, Μαρία-Ντανιέλλα; Marouda, Maria Daniella; International, European and Area Studies (Πάντειον Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, 2024)Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Συνοριοφυλακής και ακτοφυλακής (FRONTEX) αποτελεί σήμερα έναν από τους πιο ραγδαία αναπτυσσομένους Οργανισμούς στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το έργο του συγκεκριμένου Οργανισμού έχει αυξήσει σημαντικά τις δυνατότητες της Ένωσης αναφορικά με τη φύλαξη των Ευρωπαϊκών Συνόρων, τη δίωξη του διασυνοριακού εγκλήματος αλλά και την προστασία των θεμελιωδών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με τα οποία το έργο του Οργανισμού πρέπει να ταυτίζεται απόλυτα. Ο σκοπός της συγκεκριμένης εργασίας είναι να αναδείξει το έργο του Οργανισμού σε ένα συγκεκριμένο τομέα, μεταξύ άλλων , στον οποίο ο Οργανισμός δραστηριοποιείται, αυτόν της έρευνας και διάσωσης (Search and Rescue), τη συμβολή του στις εθνικές αρχές των κρατών μελών αλλά και να ερευνήσει αν το έργο αυτό ασκείται αποτελεσματικά, τυχόν περιθώρια βελτίωσης αλλά και να καταλήξει σε προτάσεις περαιτέρω εξέλιξης για το μέλλον του Οργανισμού στον ίδιο τομέα. Προς το στόχο της αποτύπωσης των ανωτέρω, αρχικά, επιχειρείται μια γενική παρουσίαση του οργανισμού, τονίζοντας τη γέννηση, την ιστορική εξέλιξη του Οργανισμού απαντώντας στο πως φτάσαμε στην σημερινή μορφή του Οργανισμού. Επιπλέον, τονίζεται η νομική εξέλιξη πριν την θέση σε ισχύ του πιο πρόσφατου Κανονισμού που προσδιορίζει και καθορίζει τη λειτουργία του Οργανισμού σήμερα. Ακολούθως, στο δεύτερο κεφάλαιο η παρούσα έρευνα καταπιάνεται με τον ισχύοντα Κανονισμό, ο οποίος όπως θα δούμε επέφερε μεγάλες αλλαγές στην λειτουργία του Οργανισμού, αλλαγές που μπορούμε να πούμε ότι, εν πολλοίς, επέτρεψαν τη γέννηση του μόνιμου σώματος του Οργανισμού, εκ των σημαντικότερων εξελίξεων τα τελευταία χρόνια, στο επιχειρησιακό σκέλος όχι μόνο για τον Οργανισμό αλλά για όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση καθώς το μόνιμο σώμα αποτελεί το πρώτο ένστολο σώμα της. Εν συνέχεια τονίζονται τα σημαντικότερα σημεία επί του Κανονισμού που προβλέπεται η δράση του FRONTEX για την έρευνα και διάσωση. Το τρίτο κεφάλαιο της εργασίας είναι αφιερωμένο στο διεθνές νομικό και θεσμικό πλαίσιο για την έρευνα και διάσωση. Κατά συνέπεια παρατίθεται το σύνολο της διεθνούς νομοθεσίας, αναλύοντας κάθε νομικό κείμενο ξεχωριστά με σκοπό να αποτυπωθεί η συμβολή καθενός κειμένου στο συνολικό νομοθετικό πλέγμα που διέπει τις επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης, όχι μόνο στην Ένωση και όχι μόνο για τον Οργανισμό που εξετάζεται, αλλά για το σύνολο των διεθνώς δρώντων. Στο τέταρτο κεφάλαιο, λοιπόν, αναλύεται η συμβολή του FRONTEX στην έρευνα και διάσωση. Για το σκοπό αυτό αρχικά γίνεται αναφορά στις αποστολές και επιχειρήσεις που συμμετέχει ο Οργανισμός, έτσι ώστε ο αναγνώστης να αποκτήσει μια πρώτη εικόνα από το επιχειρησιακό σκέλος. Ακολούθως, αναλύεται η συνεργασία με άλλους οργανισμούς και κράτη μέλη, καθώς πρέπει να τονιστεί ότι ο Οργανισμός κατά τη δράση του στον συγκεκριμένο τομέα δεν λειτουργεί ανεξάρτητα αλλά επικουρικά σε λοιπούς Οργανισμούς και κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τέλος, γίνεται αναφορά σε επιχειρήσεις οι οποίες έτυχαν διεθνούς προσοχής (Case Studies). Το πέμπτο κεφάλαιο της εργασίας είναι αφιερωμένο στην προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση άλλα και εσωτερικά στον Οργανισμό σε όλες τις επιχειρήσεις που λαμβάνουν χώρα σε αυτή και συνεπώς και στις επιχειρήσεις που περιλαμβάνουν έρευνα και διάσωση. Η προστασία των συγκεκριμένων δικαιωμάτων αποτελεί προτεραιότητα για το προσωπικό του Οργανισμού το οποίο εκπαιδεύεται και μετεκπαιδεύεται ετησίως για το σκοπό αυτό. Το συγκεκριμένο κεφάλαιο θα μας επιτρέψει να αξιολογήσουμε την αποτελεσματικότητα του FRONTEX ως προς την έρευνα και διάσωση, η οποία θα αναλυθεί στο έκτο κεφάλαιο της εργασίας. Στο έκτο κεφάλαιο, θα παρατεθούν οι χρησιμοποιούμενοι δείκτες και τα κριτήρια με βάση τα οποία θα καταλήξουμε στο συμπέρασμα μας, θα γίνει η σύγκριση με το έργο έτερων Οργανισμών αλλά και θα αναλυθούν τα συνολικά αποτελέσματα και οι επιπτώσεις του έργου του. Στο ίδιο κεφάλαιο θα παρουσιαστούν τα πολύ ενδιαφέροντα αποτελέσματα από την ομάδα εργασίας της Επιτροπής LIBE του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τον Οργανισμό, αλλά και της έρευνας του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή αναφορικά με τη δράση του Οργανισμού στο ναυάγιο της Πύλου. Στο έβδομο και τελευταίο κεφάλαιο, η έρευνα καταλήγει στα συμπεράσματα της, και τις αντίστοιχες προτάσεις για βελτίωση, εστιάζοντας στην αναθεώρηση των πολιτικών και πρακτικών αλλά και κάνοντας ορισμένες τελικές παρατηρήσεις και τονίζοντας μελλοντικές προοπτικές.Τεκμήριο Η Οδηγία 2016/800/ΕΕ σχετικά με τις δικονομικές εγγυήσεις για τα παιδιά που είναι ύποπτοι ή κατηγορούμενοι στο πλαίσιο ποινικών διαδικασιών και η ενσωμάτωση της στο εσωτερικό δίκαιοΣαμψώνη, Μάρθα; Τσόλκα, Όλγα; Γιαννουλόπουλος, Δημήτριος; Αρβανίτης, Δομίνικος Δ.; Arvanitis, Dominikos; International, European and Area Studies (Πάντειον Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, 2024-12-20)Η παρούσα διπλωματική εργασία μελετά την Οδηγία 2016/800/ΕΕ σχετικά με τις δικονομικές εγγυήσεις για τα παιδιά που είναι ύποπτοι ή κατηγορούμενοι στο πλαίσιο ποινικών διαδικασιών και την ενσωμάτωση της στο εσωτερικό δίκαιο μέσω του Ν.4689/2020. Η Οδηγία εισάγει δικονομικές εγγυήσεις προσαρμοσμένες στις ειδικές ανάγκες και στην ευάλωτη θέση των παιδιών που έρχονται αντιμέτωπα με τον νόμο, αποσκοπώντας στην προστασία τους και στη δημιουργία μιας φιλικής προς αυτά ποινικής δικαιοσύνης. Η εργασία επικεντρώνεται στη μελέτη των κυρίων διατάξεων της Οδηγίας και στην αξιολόγηση της ενσωμάτωσης της στο εσωτερικό δίκαιο. Ειδικότερα αναλύεται η διαδικασία έκδοσης της Οδηγίας, το ιστορικό και νομικό πλαίσιο και οι σκοποί της. Μελετώνται τα επιμέρους δικαιώματα που απονέμει η Οδηγία στα παιδιά, όπως το δικαίωμα ενημέρωσης του παιδιού και του ασκούντος τη γονική μέριμνα, η συνδρομή από δικηγόρο, τα ειδικά προσανατολισμένα στην προστασία των παιδιών δικαιώματα της ατομικής αξιολόγησης, της οπτικοακουστικής καταγραφής των ανακρίσεων και της προστασίας της ιδιωτικής ζωής, η αυτοπρόσωπη παρουσία του παιδιού στη δίκη του και η συνοδεία του από τον ασκούντα τη γονική μέριμνα. Επιπλέον, εξετάζεται η επιβολή της στέρησης της ελευθερίας ως έσχατο μέτρο και η ειδική μεταχείριση και προστασία που πρέπει να λαμβάνουν τα παιδιά σε περίπτωση κράτησης, με κορυφαίο το δικαίωμα ιατρικής εξέτασης του παιδιού κατά την κράτηση. Περαιτέρω, μελετώνται οι δικονομικές εγγυήσεις που προβλέπονται στην Οδηγία για την αποτελεσματική προστασία των παιδιών, όπως η έγκαιρη και επιμελής εξέταση των υποθέσεων που αφορούν τα παιδιά και η κατάρτιση των αρμοδίων αρχών που έρχονται σε επαφή με τα παιδιά στο πλαίσιο ποινικών διαδικασιών. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη σύγκριση μεταξύ της Οδηγίας και των αντίστοιχων εθνικών ρυθμίσεων, αξιολογώντας την πληρότητα της ενσωμάτωσης και τα ζητήματα που ανακύπτουν κατά την εφαρμογής τους στην πράξη. Βασικό συμπέρασμα της εργασίας είναι ότι, παρά την τυπική συμμόρφωση της Ελλάδας και την μεταφορά των διατάξεων της Οδηγίας στην ελληνική έννομη τάξη, υπάρχουν σημαντικές προκλήσεις στην πρακτική εφαρμογή, που παρακωλύουν την ουσιαστική προστασία των παιδιών.Τεκμήριο Κανονισμός 2023/1543 (E-EVIDENCE): η προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων κατά τη διασυνοριακή συλλογή αποδείξεωνΠαναγιωτακόπουλος, Παναγιώτης; Τσόλκα, Όλγα; Κανελλοπούλου, Νέδα Α.; Αρβανίτης, Δομίνικος Δ.; Arvanitis, Dominikos; International, European and Area Studies (Πάντειον Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, 2024-12-20)Η παρούσα διπλωματική εργασία πραγματεύεται την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων στο πλαίσιο του Κανονισμού (ΕΕ) 2023/1543 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 12ης Ιουλίου 2023 σχετικά με τις ευρωπαϊκές εντολές υποβολής στοιχείων και τις ευρωπαϊκές εντολές διατήρησης στοιχείων για ηλεκτρονικά αποδεικτικά στοιχεία σε ποινικές διαδικασίες και για την εκτέλεση περιοριστικών της ελευθερίας ποινών κατόπιν ποινικών διαδικασιών, γνωστού και ως Κανονισμού e-Evidence και χωρίζεται σε πέντε μέρη. Στο πρώτο μέρος, αναλύεται εισαγωγικά η ανάγκη προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων στο πλαίσιο διασυνοριακών ερευνών καθώς και το υφιστάμενο, κατά το χρόνο συγγραφής, νομοθετικό πλαίσιο τόσο σε διεθνές επίπεδο όσο και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο δεύτερο μέρος της παρούσας, εκτίθενται τα βασικά στοιχεία και το πλαίσιο του Κανονισμού τα οποία η κατανόηση των οποίων είναι προαπαιτούμενο για την εμβάθυνση στα ειδικότερα ζητήματα σχετικά με την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Στο τρίτο μέρος αναδεικνύονται οι ρυθμίσεις του Κανονισμού σχετικά με την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων, οι οποίες είναι παρούσες σε όλες τις ειδικότερες διατάξεις. Στο τέταρτο μέρος, παρατίθενται διάφορα ζητήματα τα οποία ανακύπτουν σε σχέση με την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων από τον Κανονισμό και η κριτική που δύναται να ασκηθεί. Το πέμπτο μέρος της παρούσας συνίσταται σε δύο προτάσεις του γράφοντος σχετικά με το πως θα μπορούσε να διασφαλίζεται η προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων χωρίς ωστόσο να τίθεται εν αμφιβόλω η αποτελεσματικότητα του θεσμού της ευρωπαϊκής εντολής διατήρησης και της ευρωπαϊκής εντολής υποβολής, και το τελικό συμπέρασμα.Τεκμήριο Η συμβολή των δασών και της δασοκομίας στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης: πολιτικές και νομοθεσία για την προσαρμογή και τον μετριασμόΣταυροπούλου, Θεοδώρα; Karageorgou, Vasiliki; Καραγεώργου, Βασιλική Ι.; Meng-Papantoni, Maria; Platias, Charalampos; Μενγκ-Παπαντώνη, Μαρία; Πλατιάς, Χαράλαμπος; International, European and Area Studies (Πάντειον Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, 2024-12-20)Τα δάση(1) αποτελούν ένα από τα κυριότερα, αν όχι το βασικότερο οικοσύστημα στην Ευρώπη. Καλύπτουν 160 εκατομμύρια εκτάρια (Eurostat, 2021)(2), δηλαδή περίπου το 39% της Ευρώπης. Αποτελούν τους φυσικούς «πνεύμονες» του πλανήτη και παρέχουν μία σειρά οικοσυστημικών υπηρεσιών που είναι μεν επιτακτικές για την υγεία και την ευημερία, δεν είναι όμως δεδομένες. Όπως και οι υπόλοιποι τομείς, τόσο φυσικού περιβάλλοντος, όσο και οικονομικής δραστηριότητας, έχουν επηρεαστεί και πληγεί άμεσα από την κλιματική αλλαγή με τις επιπτώσεις να διακρίνονται ολοένα και περισσότερο και να είναι πιο αισθητές και υπολογίσιμες χρόνο με το χρόνο. Αντίστοιχα, η χώρα μας δεν αποτελεί εξαίρεση. Να σημειωθεί ότι η περιοχή ειδικά της Μεσογείου έχει χαρακτηριστεί ως «hotspot» (IPCC, 2022)(3) επιπτώσεων κλιματικής αλλαγής. Oι επιπτώσεις στον τομέα των δασών διαφαίνονται ιδιαίτερα δυσοίωνες: αλλαγή στα όριά τους και μετατόπισή τους, νεκρώσεις δέντρων, αλλαγή στην βιοποικιλότητα των δασικών οικοσυστημάτων και εισβολή ξενικών ειδών, πυρκαγιές εξαιρετικής έντασης και σφοδρότητας με αποδεσμεύσεις μεγάλων ποσοτήτων διοξειδίου άνθρακα, καταστροφή δενδρωδών καλλιεργειών. Όπως και για τους υπόλοιπους τομείς, έτσι και για τα δάση, τη δασοκομία και την προστασία τους έχουν επιστρατευτεί οι δύο κύριες πολιτικές, βασικές ρυθμιστικές στρατηγικές απέναντι στην κλιματική αλλαγή: ο μετριασμός και η προσαρμογή. Ο συγκεκριμένος τομέας, ειδικά, διακρίνεται για το εξής χαρακτηριστικό: μπορεί ταυτόχρονα να επιτυγχάνει μετριασμό και προσαρμογή, παράλληλα, χωρίς η μία στρατηγική να υπονομεύει την άλλη. Σκοπός, λοιπόν, της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι να αναλυθούν οι πολιτικές για τον μετριασμό και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή του τομέα των δασών και της δασοκομίας, αλλά και αντίστροφα, η συμβολή των ίδιων των δασών, με επίκεντρο βέβαια τα δασικά οικοσυστήματα της Ευρώπης και της Ελλάδας. Πρώτα απ’ όλα, γίνεται μία ανάλυση της παρούσας κατάστασης, κατ’ επέκταση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στα δασικά οικοσυστήματα και των προκλήσεων που χρήζουν πρόληψης ή αντιμετώπισης. Στο πλαίσιο αυτό κρίνεται αναγκαία η μελέτη της νομοθεσίας για τα δάση, διεθνούς, ευρωπαϊκής και εθνικής. Στη συνέχεια, το κυριότερο μέρος του πονήματος αφορά τα μέτρα μετριασμού και προσαρμογής που εφαρμόζονται για τη διασφάλιση των δασών, τους τρόπους με τους οποίους μπορούν τα δάση να αξιοποιηθούν και να έχουν ρόλο στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, και, τέλος, η αναπόφευκτη αξιολόγηση, ειδικά και γενικά.Τεκμήριο Πολιτική μεταφορών και νομικό πλαίσιο της ΕΕ στην εποχή της Πράσινης ΣυμφωνίαςΓκόχαρη, Χριστιάνα; Μενγκ-Παπαντώνη, Μαρία; Meng-Papantoni, Maria; Μωραΐτη, Αθηνά; Βλάχου, Χαρίκλεια; International, European and Area Studies (Πάντειον Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, 2025)Σκοπός αυτής της μελέτης είναι να παρέχει μια ολοκληρωμένη επισκόπηση της πολιτικής μεταφορών και του νομικού πλαισίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην εποχή της Πράσινης Συμφωνίας. Αναλύοντας τη Στρατηγική Βιώσιμης και Έξυπνης Κινητικότητας, το πακέτο Fit for 55 και το πακέτο Αποδοτικής και Πράσινης Κινητικότητας η εργασία ρίχνει φως στη δυναμική των μέτρων μεταφορών της ΕΕ και τις επιπτώσεις τους στις αποφάσεις ιδιωτικών και δημόσιων επενδύσεων. Η μελέτη εξετάζει την πρόοδο υλοποίησης της Στρατηγική Βιώσιμης και Έξυπνης Κινητικότητας μέσω του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» και του InvestEU. Επιπλέον, η μελέτη εξετάζει τις Κατευθυντήριες γραμμές του 2022 για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς του κλίματος, της προστασίας του περιβάλλοντος και της ενέργειας. Προχωρώντας, η μελέτη υπογραμμίζει την ανάγκη για έναν ισχυρό μηχανισμό λογοδοσίας της ΕΕ για τη διασφάλιση της διαφάνειας και της αποτελεσματικής χρήσης των κονδυλίων της ΕΕ. Επιπλέον, προτείνει ο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής να διαδραματίσει ζωτικό ρόλο διασφαλίζοντας ότι τα θεσμικά όργανα της ΕΕ συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις λογοδοσίας όταν νομίμως απορρίπτονται αιτήματα πρόσβασης στην πληροφορία.Τεκμήριο Σερβία: ο τελευταίος βαλκανικός σύμμαχος της ΡωσίαςΑντωνόπουλος, Γεώργιος; Κοππά, Μαριλένα; KOPPA, Marilena; Τριανταφύλλου, Δημήτριος; Υφαντής, Κώστας; Yfantis, Konstantinos; International, European and Area Studies (Πάντειον Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, 2024)Η εργασία εξετάζει την περίπλοκη φύση των σερβορωσικών σχέσεων υπό το θεωρητικό πρίσμα των εθνικών συμφερόντων του Hans Morgenthau. Αποτελεί μια ποιοτική περιπτωσιολογική έρευνα βασισμένη μεθοδολογικά στην μελέτη ελληνόγλωσσων και ξενόγλωσσων βιβλιογραφικών πηγών που αποσκοπεί να αναλύσει τις επιμέρους πτυχές της ρωσοσερβικής «ειδικής σχέσης», όπως προκύπτουν από την σύνθεση της σερβικής ιδιάζουσας εξωτερικής πολιτικής και των ρωσικών βαλκανικών φιλοδοξιών που τροφοδοτούν τα εκατέρωθεν εθνικά συμφέροντα. Η ανάλυση ξεκινά από τη θεωρητική θεμελίωση της έννοιας των εθνικών συμφερόντων στη ρεαλιστική παράδοση των διεθνών σχέσεων, εστιάζοντας στις κατηγορίες τους (ζωτικά, δευτερεύοντα, μόνιμα, μεταβλητά, γενικά, ειδικά). Στη συνέχεια, εξετάζονται οι συστημικοί και εσωτερικοί παράγοντες που επιτρέπουν τη στρατηγική εξισορρόπηση της Σερβίας μεταξύ Δύσης και Ρωσίας, οι στόχοι και τα μέσα της ρωσικής βαλκανικής πολιτικής, καθώς και η μεταξύ τους αλληλεπίδραση που διαμορφώνει τη σύγχρονη διμερή προσέγγιση. Το τελευταίο κεφάλαιο μεταφέρει τα δεδομένα από τη θεωρία στην πράξη, κατηγοριοποιώντας τα σημαντικότερα εθνικά συμφέροντα των δύο κρατών και εξετάζοντας τη συμβατότητά τους. Τα ευρήματα της μελέτης αποκαλύπτουν ότι οι σχέσεις Βελιγραδίου-Μόσχας δεν αποτελούν ούτε μια μονολιθική συμμαχία ούτε μια απλή συνεννόηση για επιμέρους ζητήματα. Αντίθετα, συνιστούν μια πραγματιστική εταιρική σχέση όπου σημαντικά συμπληρωματικά και αντικρουόμενα συμφέροντα συνυπάρχουν. Συνεπώς, όσο οι υφιστάμενες συνθήκες παραμένουν αμετάβλητες, οι σερβορωσικές σχέσεις θα παραμένουν στενές, ακριβώς επειδή προωθούν σημαντικά εθνικά συμφέροντα των δύο κρατών. Τα εν λόγω συμπεράσματα συμβάλλουν στη βαθύτερη κατανόηση της βαλκανικής γεωπολιτικής και της δυναμικής αλληλεπίδρασης των εθνικών συμφερόντων στη διαμόρφωση της κρατικής συμπεριφοράς.Τεκμήριο Νομοθεσία και πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη μείωση των εκπομπών και τη διαχείριση των αποβλήτων στον τομέα της ναυτιλίας, στο πλαίσιο της επίτευξης των στόχων της κλιματικής ουδετερότητας και της μηδενικής ρύπανσηςΔάγλαρη, Διονυσία-Παναγιώτα; Καραγεώργου, Βασιλική Ι.; Karageorgou, Vasiliki; Μενγκ-Παπαντώνη, Μαρία; Πλατιάς, Χαράλαμπος; Platias, Charalampos; International, European and Area Studies (Πάντειον Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, 2024-12-20)Η ναυτιλία συνιστά ζωτικό στοιχείο της παγκόσμιας οικονομίας, καθώς αποτελεί τη ραχοκοκαλιά του διεθνούς εμπορίου και σημαντικό πεδίο απασχόλησης. Αν και θεωρείται πιο βιώσιμος τρόπος μεταφοράς από τις αεροπορικές/οδικές, καθώς παράγει λιγότερες εκπομπές ανά μονάδα μεταφερόμενου φορτίου και παρόλο ότι έχει βελτιώσει το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα τα τελευταία χρόνια, εξακολουθεί να αντιμετωπίζει μεγάλες προκλήσεις, όσον αφορά την απαλλαγή της από τις ανθρακούχες εκπομπές και την αποτελεσματική διαχείριση των αποβλήτων της. Στην παρούσα διπλωματική εργασία αναλύονται η νομοθεσία και οι πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη μείωση των εκπομπών και τη διαχείριση των αποβλήτων στη ναυτιλία και αξιολογείται η αποτελεσματικότητά τους. Το 1ο Μέρος εξετάζει τα νομοθετικά εργαλεία για την μείωση των εκπομπών και την προώθηση ανανεώσιμων καυσίμων στην ναυτιλία στην Ε.Ε., όπως αυτά διαμορφώθηκαν, με γνώμονα την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, στο πλαίσιο της δέσμης μέτρων «Fit for 55». Ειδικότερα, αναλύονται η Οδηγία 2023/959, για την ένταξη της ναυτιλίας στο Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών, οι Κανονισμοί: 2023/957 για την Παρακολούθηση, την Υποβολή εκθέσεων και την Επαλήθευση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, 2023/1805 για τη Χρήση ανανεώσιμων καυσίμων και καυσίμων χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών, 2023/1804 για τις Υποδομές Εναλλακτικών Καυσίμων, καθώς και η Πρόταση για την αναθεώρηση της Οδηγίας για τη Φορολογία της Ενέργειας. Πέραν των ανωτέρω, και η Οδηγία 2023/2413 για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην απεξάρτηση της ναυτιλίας από τις ανθρακούχες εκπομπές, η οποία, επίσης, εξετάζεται. Το 2ο Μέρος πραγματεύεται τη νομοθεσία σχετικά με τη διαχείριση των αποβλήτων, ως προς την οποία αναλύονται η Οδηγία 2019/883, σχετικά με τις λιμενικές εγκαταστάσεις παραλαβής, για την παράδοση αποβλήτων από πλοία και ο Κανονισμός 1257/2013 για την ανακύκλωση των πλοίων. Βασικός σκοπός της εργασίας είναι να αξιολογήσει την προσαρμοστικότητα της ευρωπαϊκής νομοθεσίας στις διαρκώς ανακύπτουσες προκλήσεις στο ναυτιλιακό τομέα και να προσδιορίσει εάν οι, σχετικές, νομοθετικές πρωτοβουλίες και πολιτικές της Ένωσης κατορθώνουν να επιτύχουν τη βιώσιμη μετάβασή του στην κλιματική ουδετερότητα, σύμφωνα με τις εξαγγελίες της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.Τεκμήριο Οι διαδικαστικές πράξεις της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας μετά την περάτωση της ποινικής έρευναςΠαπαχριστοφίλου, Σαράντης; Τσόλκα, Όλγα; Λίβος, Νίκος; Αναστασοπούλου, Ιωάννα; International, European and Area Studies (Πάντειον Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, 2025)Η σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας αποτέλεσε ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα ζητήματα στην πορεία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Το ανωτέρω γεγονός πιστοποιείται από το γεγονός ότι μεσολάβησαν πάνω από δύο δεκαετίες, όπως αναπτύσσεται και κατωτέρω, προκειμένου να ωριμάσει και να ευδοκιμήσει τελικά η ιδέα της δημιουργίας ενός ευρωπαϊκού οργάνου επιφορτισμένου με ποινικές εξουσίες έρευνας και δίωξης εγκλημάτων. Η παρούσα εργασία, η οποία υποβάλλεται στο πλαίσιο του ΠΜΣ: «ΔΙΕΘΝΕΣ & ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΔΙΚΑΙΟ & ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ» στην ειδίκευση: «ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΙΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ & ΠΟΛΙΤΙΚΗ», ασχολείται με τις διαδικαστικές πράξεις στις οποίες προβαίνει η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία μετά το πέρας της ποινικής έρευνας, χωρίς να παραβλέπει λοιπά ζητήματα που άπτονται της λειτουργίας και της αρμοδιότητας του οργάνου. Περιληπτικά, στο πρώτο κεφάλαιο της εργασίας παρουσιάζεται το θέμα της εργασίας και ο στόχος της. Στο δεύτερο κεφάλαιο επιχειρείται μια αναδρομή στην ιστορική πορεία μέχρι την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, μέσα από μια σύντομη «στάση» στα βασικότερα σημεία - σταθμούς της διαδρομής για τη σύστασή της. Καθώς η ίδρυση του εν λόγω Οργάνου δεν αποδείχθηκε εύκολη υπόθεση και προτάθηκαν διάφορα μοντέλα για την οργάνωσή του, γίνεται εύκολα κατανοητός ο λόγος της προαναφερόμενης παρατεταμένης καθυστέρησης, εφόσον θα έπρεπε να βρεθεί κοινός τόπος, ώστε να εξασφαλίζεται η αποτελεσματική λειτουργία της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας. Επιπλέον, στο κεφάλαιο αυτό σκιαγραφείται το κανονιστικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας σε ευρωπαϊκό και εθνικό πλαίσιο. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται η ανάδειξη της προσπάθειας του νεοπαγούς Οργάνου να ισορροπήσει μεταξύ δύο νομικών συστημάτων, του ενωσιακού και του εθνικού. Στο τρίτο κεφάλαιο της παρούσας επιχειρείται η σκιαγράφηση της οργανωτικής δομής και η οριοθέτηση της αρμοδιότητας της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας. Σήμερα η καθ’ ύλην αρμοδιότητά της εξικνείται στα εγκλήματα που βλάπτουν τα οικονομικά συμφέροντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όμως, το άρθρο 86 παρ. 4 ΣΛΕΕ προβλέπει τη δυνατότητα επέκτασης της καθ’ ύλην αρμοδιότητας της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας με σκοπό την καταπολέμηση της σοβαρής εγκληματικότητας με διασυνοριακή διάσταση. Ωστόσο, η διστακτικότητα των Κρατών – Μελών για περαιτέρω εκχώρηση ποινικής αρμοδιότητας, όπως έχει αναπτυχθεί και σε προηγούμενο κεφάλαιο, καθιστά αμφίβολη την επιτυχία του εγχειρήματος. Αναφορικά με την αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, καθ’ ύλην και κατά τόπον, αυτή εξετάζεται αναλυτικά στο δεύτερο μέρος του τρίτου αυτού κεφαλαίου, μέσω της εξέτασης και της Οδηγίας (ΕΕ) 2017/1371. Στο τέταρτο κεφάλαιο αναλύονται διεξοδικά οι διαδικαστικές πράξεις της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας μετά την περάτωση της ποινικής έρευνας. Συγκεκριμένα, παρουσιάζονται αναλυτικά η παραπομπή υπόθεσης ενώπιον της δικαιοσύνης, η αρχειοθέτηση υπόθεσης, η εφαρμογή απλουστευμένης διαδικασίας δίωξης και η εντολή στον Ευρωπαίο Εντεταλμένο Εισαγγελέα να ενεργήσει με σκοπό την οριστική περάτωση της υπόθεσης, σύμφωνα με το άρθρο 40 του Κανονισμού, η παραπομπή υπόθεσης στις εθνικές αρχές, όταν συνάγεται ότι η αξιόποινη πράξη δεν εμπίπτει στην αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας και η εκ νέου κίνηση έρευνας σύμφωνα με το άρθρο 39 παράγραφος 2 του Κανονισμού. Άπασες οι ως άνω παρουσιάζονται και κατά την εφαρμογή τους στην εθνική έννομη τάξη. Τέλος, στο πέμπτο κεφάλαιο της εργασίας εντοπίζεται μια ανασκόπηση αυτής καθώς και μια γενική αποτίμηση του θεσμού της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας.Τεκμήριο Η πολιτικο-στρατιωτική συνεργασία στο διάστημα υπό το πρίσμα του διεθνούς δικαίου και της διεθνούς ασφάλειας: η περίπτωση της Ελλάδας και της Ε.Ε.Τσώνης, Στέφανος; Ανεψιού, Γεώργιος; Μαρούδα, Μαρία-Ντανιέλλα; Γαλάνη, Σοφία; Marouda, Maria Daniella; Galani, Sofia; International, European and Area Studies (Πάντειον Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, 2025-06-05)Η ταχύτατη πρόοδος της τεχνολογίας, ιδιαίτερα στον τομέα της διαστημικής, καθιστά το διάστημα έναν κρίσιμο παράγοντα για τη σύγχρονη κοινωνία και τη διεθνή ανάπτυξη. Η αυξανόμενη εξάρτηση από διαστημικές εφαρμογές δημιουργεί νέες προκλήσεις για το Διεθνές Δίκαιο και τη Διεθνή Ασφάλεια, καθιστώντας επιτακτική την ανάγκη για αποτελεσματική ρύθμιση και προστασία του διαστημικού περιβάλλοντος. Η παρούσα μελέτη εστιάζει στα ζητήματα ασφαλείας που προκύπτουν από την αξιοποίηση του διαστήματος, αναλύοντας το ισχύον διεθνές νομικό πλαίσιο και τις στρατηγικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ελλάδας. Επιπλέον, εξετάζονται οι μέθοδοι και οι πολιτικές που εφαρμόζονται για την αντιμετώπιση αυτών των θεμάτων. Ειδικότερα, στο πρώτο μέρος της εργασίας αναλύεται το διεθνές νομικό καθεστώς, οι θεμελιώδεις αρχές που το διέπουν καθώς και οι παράγοντες του διεθνούς συστήματος που δραστηριοποιούνται στο διάστημα. Στο δεύτερο μέρος της εργασίας εξετάζονται οι προκλήσεις Διεθνούς Ασφάλειας και Ασφάλειας Διαστήματος, οι τύποι και οι χρήσεις των δορυφορικών συστημάτων καθώς και οι σύγχρονες δραστηριότητες στο διάστημα. Στο τρίτο μέρος της εργασίας εξετάζεται η περίπτωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ελλάδας σχετικά με τις δραστηριότητές των στο πεδίο του διαστήματος. Πιο συγκεκριμένα, αρχικά αναλύεται το ευρωπαϊκό και εθνικό νομικό καθεστώς, έπειτα επισκοπείται το γενικό και ειδικό πλαίσιο της διακυβέρνησης του διαστήματος και κατόπιν γίνεται μία σύνοψη του προγράμματος διαστήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ελλάδας. Τέλος, λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία που προέκυψαν από την έρευνα, παρατίθενται τα σχετικά συμπεράσματα.Τεκμήριο Παράνομη διακίνηση μεταναστών υπό το πρίσμα του Διεθνούς Δικαίου και Ανθρώπινα ΔικαιώματαΣπίνου, Αδαμαντία; Γαλάνη, Σοφία; Galani, Sofia; Μαρούδα, Μαρία-Ντανιέλλα; Περράκης, Στέλιος; Marouda, Maria Daniella; International, European and Area Studies (Πάντειον Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, 2024-12-19)Η παράνομη διακίνηση μεταναστών, και δη δια θαλάσσης, είναι ένα πολύπλευρο φαινόμενο, ενώ χαρακτηρίζεται από τα διεθνή κείμενα και την πρακτική ως οργανωμένο έγκλημα. Τα κράτη και η διεθνής κοινότητα έχουν λάβει σημαντικές πρωτοβουλίες για την καταπολέμηση του εγκλήματος αυτού, χωρίς όμως να επικεντρώνονται στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των εμπλεκόμενων μεταναστών. Η παρούσα διπλωματική εργασία θα εξετάσει λοιπόν το εν λόγω πρόβλημα και κατά πόσο το διεθνές δίκαιο μπορεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις σύγχρονες προκλήσεις που θέτει η παράνομη διακίνηση μεταναστών. Εστιάζει στο νομικό πλαίσιο, τις υποχρεώσεις των κρατών για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις αναδυόμενες τάσεις και ιδιαιτερότητες κατά τον 21ο αιώνα οι οποίες περιπλέκουν την αντιμετώπιση του προβλήματος. Η εργασία αυτή θα υποστηρίξει ότι, ενώ το διεθνές δίκαιο παρέχει σημαντικά εφόδια και κανονιστικές ρυθμίσεις, σε θεωρητικό έστω πλαίσιο, για την καταπολέμηση του φαινομένου και την διαφύλαξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των εμπλεκόμενων μεταναστών, στην πράξη παρουσιάζει σημαντικές αδυναμίες ως προς την προστασία τους και την ουσιαστική εφαρμογή των συμβατικών και εθιμικών προβλέψεων. Μέσα από την εξέταση και αξιολόγηση των κρατικών αντιδράσεων, της νομολογίας και των διάφορων περιστατικών ποινικής δίωξης των ίδιων των μεταναστών αλλά και ποινικοποίησης των επιχειρήσεων αλληλεγγύης, η παρούσα μελέτη θα επιχειρηματολογήσει υπέρ μιας προσέγγισης του προβλήματος από το διεθνές δίκαιο με γνώμονα τα ανθρώπινα δικαιώματα των διακινούμενων μεταναστών και την ενίσχυση της διεθνούς συνεργασίας.Τεκμήριο Η συμβολή της Europol στη διαμόρφωση και υλοποίηση της ενωσιακής πολιτικής για την αντιμετώπιση του οργανωμένου εγκλήματοςΜάρκος, Κωνσταντίνος; Τσόλκα, Όλγα Β.; Πασσάς, Αργύρης Γ.; Αρναουτίδης, Παναγιώτης; International, European and Area Studies (Πάντειον Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, 2025-06-04)Το σοβαρό και οργανωμένο έγκλημα είναι ένα διαρκώς εξελισσόμενο, σύνθετο και δυναμικό φαινόμενο που απαιτεί συντονισμένη και αποτελεσματική προσέγγιση από τις αρχές επιβολής του νόμου της ΕΕ. Ενώ οι παραδοσιακοί τομείς εγκληματικότητας, όπως η διακίνηση ναρκωτικών ουσιών, παραμένουν κύριες απειλές για την εσωτερική ασφάλεια, οι επιπτώσεις της παγκοσμιοποίησης και της τεχνολογίας στην κοινωνία και στο εμπόριο έχουν επιφέρει σημαντικές παραλλαγές στις εγκληματικές δραστηριότητες. Η δράση των δικτύων του οργανωμένων εγκλήματος, εξαπλώνεται διασυνοριακά, υπονομεύοντας το κράτος δικαίου, το οποίο κατοχυρώνεται με το άρθρο 2 της ΣΕΕ και αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δεδομένου ότι η ανάληψη δράσης σε εθνικό επίπεδο και η διασυνοριακή συνεργασία δεν επαρκούν για την αντιμετώπιση αυτών των διακρατικών απειλών στον τομέα της ασφάλειας, οι αρμόδιες αρχές των κρατών μελών αξιοποιούν ολοένα και περισσότερο τη στήριξη και την εμπειρογνωμοσύνη που προσφέρει η Europol, με στόχο την πρόληψη και την καταπολέμηση του σοβαρού εγκλήματος και της τρομοκρατίας. Η παρούσα εργασία εστιάζει στον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει η Europol στους τομείς της διαμόρφωσης και υλοποίησης της ενωσιακής πολιτικής για την αντιμετώπιση του οργανωμένου εγκλήματος. Ο ρόλος αυτός τυγχάνει μείζονος σημασίας για την εσωτερική ασφάλεια της ΕΕ, αφενός μεν, ως προς την ενδελεχή χαρτογράφηση των εγκληματικών δικτύων που δραστηριοποιούνται εντός του ενωσιακού χώρου και του έγκαιρου εντοπισμού των υφιστάμενων και αναδυόμενων απειλών, αφετέρου δε, ως προς την επιχειρησιακή υποστήριξη των αρχών επιβολής του νόμου, τον συντονισμό αυτών και την ενδυνάμωση της μεταξύ τους συνεργασίας, προκειμένου να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά το οργανωμένο έγκλημα, κατ΄ εφαρμογή των καταρτισθέντων, προς αυτή την κατεύθυνση, στρατηγικών προτεραιοτήτων, σχεδίων και δράσεων, συμβάλλοντας, με τον τρόπο αυτό, στην εγγύηση της ασφάλειας και την προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών της ΕΕ.Τεκμήριο Στρατηγικές και χρηματοδοτικά εργαλεία για τη στήριξη της πράσινης μετάβασης στον τομέα της γεωργίας στην ΕΕ: η περίπτωση της ΕλλάδαςΤσώνης, Αθανάσιος; Πλατιάς, Χαράλαμπος; Platias, Charalampos; Καραγεώργου, Βασιλική Ι.; Χρήστος Κουρτέλης; Karageorgou, Vasiliki; Kourtelis, Christos; International, European and Area Studies (Πάντειον Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, 2024-12-20)Η παρούσα διπλωματική εργασία ασχολείται με το ζήτημα της “πράσινης” μετάβασης στον αγροτικό τομέα και συγκεκριμένα με τα χρηματοδοτικά εργαλεία που παρέχονται εντός του πλαισίου της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής της ΕΕ . Ειδικότερα εξετάζει το πως η Ελλάδα αξιοποιεί τα χρηματοδοτικά αυτά εργαλεία στο δικό της εθνικό σχέδιο για τον αγροτικό τομέα, καθώς και το πως δρουν ελληνικές επιχειρήσεις του κλάδου αλλά και συλλογικά project για να επιτύχουν το μετασχηματισμό του παραγωγικού μοντέλου σε ένα πιο βιώσιμο πλαίσιο. Το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγει είναι ότι η εφαρμογή των ρυθμίσεων της νέας ΚΑΠ στη χώρα μας βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο και υπάρχουν πολλά περιθώρια βελτίωσης , ώστε να εξαλειφθούν οι όποιες παθογένειες και να επιτευχθούν οι στόχοι που έχουν τεθεί.Τεκμήριο Η Οδηγία 2008/50 για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα και η εφαρμογή της από την Κυπριακή ΔημοκρατίαΕυθυμιάδη, Σταυριάνα; Καραγεώργου, Βασιλική Ι.; Karageorgou, Vasiliki; Χατζηγιάννη, Ιωάννα; Μενγκ-Παπαντώνη, Μαρία; Meng-Papantoni, Maria; International, European and Area Studies (Πάντειον Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, 2024-12-20)Αντικείμενο μελέτης της παρούσης διπλωματικής εργασίας συνιστά η ανάλυση της Οδηγίας υπ’ αριθμόν 2008/50 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Μαΐου 2008, για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα και για καθαρότερο αέρα για την Ευρώπη, ΕΕ L 152 της 11.6.2008 (εφ’ εξής η «Οδηγία»), για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα και την ενσωμάτωσή της στην κυπριακή έννομη τάξη. Στο πρώτο κεφάλαιο τονίζεται η διαχρονικότητα του φαινομένου της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, καθώς οι πρώτες ενδείξεις ανάγονται στην εποχή όπου άκμαζε η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Το φαινόμενο της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, όπως το βιώνει η ανθρωπότητα σήμερα, συνιστά προϊόν μακροχρόνιας και κατ’ εξακολούθησιν επιβλαβούς ανθρώπινης δραστηριότητας. Στο πλαίσιο αυτό, επεξηγείται με επιστημονικούς όρους το φαινόμενο της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, όπως επίσης και τα περιβαλλοντικά ζητήματα που προξενεί, ήτοι η τρύπα του όζοντος και το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Παρά ταύτα, σκόπιμη καθίσταται η διάκριση του «φυσικού φαινομένου του θερμοκηπίου» από το «ενισχυμένο φαινόμενο του θερμοκηπίου», όροι που χρησιμοποιούνται από τους σχετικούς επιστημονικούς κύκλους. Αναλυτικότερα, το φυσικό φαινόμενο του θερμοκηπίου, εφόσον πραγματώνεται ομαλώς, συνιστά προϋπόθεση απαραίτητη, προκειμένου να διατηρείται η πλανητική θερμοκρασία σε βιώσιμα, για τα έμβια όντα, επίπεδα. Βάσει της τελευταίας τοποθέτησης, καθίσταται σαφές πως το σύγχρονο φαινόμενο της ατμοσφαιρικής ρύπανσης αποδίδεται στην συσσώρευση γιγαντιαίων ποσοστών τοξικών αερίων στην ατμόσφαιρα της Γης. Υπό το πρίσμα αυτό, οι σημαντικότεροι παίκτες της διεθνούς, υπερεθνικής, ευρωπαϊκής και εν γένει διακυβερνητικής σκακιέρας, επιδίδονται εντατικά στη διαμόρφωση ενός περιβαλλοντικά προστατευτικού νομικού πλαισίου, σε μια προσπάθεια καταπολέμησης των περιβαλλοντικών προκλήσεων. Στο ίδιο πνεύμα, σε συμμόρφωση προς τις διεθνείς, ενωσιακές και λοιπές δεσμεύσεις τους, οι κυρίαρχες κρατικές οντότητες προχωρούν στην ενσωμάτωση και την εφαρμογή των πράσινου χαρακτήρα διατάξεων που εξαγγέλλουν τα αρμόδια διακυβερνητικά ή/και υπερεθνικά όργανα. Στην ιδία κατεύθυνση, οι κρατικές κυβερνούσες αρχές διαθέτουν ως επί το πλείστον την διακριτική ευχέρεια θέσπισης ιδίων πολιτικών προγραμμάτων και νομοθετικών διατάξεων, αυστηρότερων ή ιδίου επιπέδου προστασίας, προσαρμοσμένων στις ιδιαιτερότητες της εκάστοτε εθνικής έννομης τάξης. Εν συνεχεία, αφού προηγηθεί παρουσίαση της Σύμβασης της Βιέννης και του Πρωτοκόλλου του Μόντρεαλ, τα οποία καταπιάνονται με το ζήτημα της ατμοσφαιρικής μόλυνσης, διερευνάται εις βάθος η Οδηγία 2008/50, η οποία ρυθμίζει την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα συνδυαστικά προς τις κατευθυντήριες γραμμές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, θέτοντας οριακές τιμές (cap) για τα επιτρεπόμενα ποσοστά εκπομπών στον ευρωπαϊκό ουρανό ορισμένων ρυπογόνων ουσιών και ενώσεων. Η εν λόγω Οδηγία, όπως ισχύει σήμερα, δεσμεύει τα κράτη-μέλη, επιβάλλοντας την τήρηση ορισμένων οριακών τιμών ρύπων, υπό προϋποθέσεις, θεσπίζοντας παράλληλα μηχανισμούς εντοπισμού και υπολογισμού της ρύπανσης, προς τις ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής ή οικισμού. Ειδικότερα, η παρούσα εργασία επικεντρώνεται στην ενσωμάτωση της τοιαύτης Οδηγίας στην Κυπριακή Δημοκρατία, κάνοντας αναφορά στο τριπλό διοικητικό καθεστώς που επικρατεί στη μεγαλόνησο, ήτοι την επίσημη κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας (ανεξάρτητο τμήμα της Κύπρου), το Ψευδοκράτος (κατοχική κυβέρνηση) και το ιδιάζον καθεστώς των Βρετανικών Στρατιωτικών Βάσεων που βρίσκονται εγκατεστημένες στο νησί. Ακολούθως, διερευνώνται οι επιπτώσεις που επιφέρει η έκθεση των φυσικών προσώπων στον μολυσμένο ατμοσφαιρικό αέρα, η οποία έχει βάσει των σχετικών επιστημονικών πορισμάτων συνδεθεί με την ανάπτυξη αναπνευστικών, καρδιαγγειακών και άλλων παθήσεων. Στο πλαίσιο αυτό, διατυπώνονται πιθανές λύσεις, βασιζόμενες ιδίως σε νέα τεχνολογικά ευρήματα και παρατίθενται τα σημαντικά βήματα που έχει σημειώσει η Κύπρος προς αυτήν την κατεύθυνση, χαρίζοντας ελπίδες για το μέλλον. Καταληκτικά, δεδομένου πως η ατμοσφαιρική ρύπανση αποτελεί το πλέον φλέγον ζήτημα των τελευταίων δεκαετιών, κρίνεται απαραίτητη η περαιτέρω ενασχόληση της επιστημονικής και της ακαδημαϊκής κοινότητας με το εν λόγω ζήτημα.