Ο ενεργειακός ρόλος της Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο: προοπτικές για το μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο μέλλον
Τίτλος:
Greece’s role in the energy sector in the Eastern Mediterranean region: midterm and long term prospects
Κύρια Υπευθυνότητα:
Δημητρίου, Αθανάσιος Ι.
Επιβλέπων:
Λιαρόπουλος, Ανδρέας Ν.
Θέματα:
Keywords:
Ενεργειακός ρόλος Ελλάδας, ενεργειακή ασφάλεια, παραγωγός ενέργειας, Ανατολική Μεσόγειος, κοιτάσματα φυσικού αερίου Greece’s role in energy, energy security, energy producer, East Mediterranean, natural gas deposits
Ημερομηνία Έκδοσης:
2021
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η Ανατολική Μεσόγειος έχει γίνει την τελευταία εικοσαετία το επίκεντρο συρράξεων, εξεγέρσεων, εναλλαγής καθεστώτων και πεδίο αναμέτρησης περιφερειακών και παγκόσμιων δυνάμεων. Η έρευνα και ο εντοπισμός υδρογονανθράκων έχει ενισχύσει το ήδη υπάρχον ενδιαφέρον κρατών και άλλων δρώντων και έχει αυξήσει τον ανταγωνισμό. Σε αυτή την περιοχή και υπό αυτές τις συνθήκες, η Ελλάδα καλείται να χαράξει τη δική της στρατηγική στο πεδίο της ενέργειας, να αναλάβει ρόλους και πρωτοβουλίες και να αναπτύξει δυνατότητες. Σκοπός της εργασίας είναι να ερευνήσει το ρόλο που μπορεί να αναλάβει η Ελλάδα στον τομέα της ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο και τις προοπτικές, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Με τη μέθοδο της βιβλιογραφικής ανασκόπησης, επιχειρείται αρχικά να προσδιοριστούν τα στοιχεία που συνθέτουν την κατάσταση στον τομέα της ενέργειας σε παγκόσμιο επίπεδο. Γίνεται αναφορά στις σύγχρονες τάσεις, στις συμφωνίες που έχουν συναφθεί για την ενέργεια και το κλίμα καθώς και στην ενεργειακή πολιτική που ακολουθούν η ΕΕ, οι ΗΠΑ, η Ρωσία και η Κίνα και οι οποίες επηρεάζουν άμεσα ή έμμεσα την Ελλάδα. Εξετάζεται η ενεργειακή και η ευρύτερη εξωτερική πολιτική των κρατών που βρίσκονται στην περιοχή καθώς και οι γεωπολιτικές ισορροπίες ισχύος που επηρεάζουν τη χώρα μας. Στη συνέχεια αναλύονται τα χαρακτηριστικά της Ελλάδας που αφορούν στην ενέργεια και προσδιορίζονται τα σημαντικότερα σημεία. Η εργασία καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η Ελλάδα θα πρέπει να έχει ως κύριο στόχο την αύξηση της ενεργειακής της ασφάλειας και προτείνονται τρόποι επίτευξής της. Η χώρα αποτελεί ήδη και δύναται να αποτελεί διαμετακομιστικό κέντρο ενέργειας και γέφυρα Ευρώπης – Ανατ. Μεσογείου ενώ μπορεί να καταστεί παραγωγός υδρογονανθράκων αλλά και παραγωγός ενέργειας με ευρεία χρήση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Τέλος μπορεί και επιβάλλεται να αποτελεί παράγοντα ασφάλειας για την ευρύτερη περιοχή, λειτουργώντας ταυτόχρονα σε διαφορετικά επίπεδα, με όλους τους δρώντες, χρησιμοποιώντας όλα τα διαθέσιμα μέσα, αξιοποιώντας αλλά και δημιουργώντας η ίδια ευκαιρίες. Η δημιουργία ελκυστικών ευκαιριών για τα κράτη της ΕΕ και της Μέσης Ανατολής αλλά για τις ΗΠΑ και την Κίνα, με κύριο άξονα την ενέργεια, θα μπορούσε να αποτελέσει αντικείμενο ξεχωριστής έρευνας.
Abstract:
During the last two decades Eastern Mediterranean has been experiencing conflicts, long lasting war fighting, uprisings and violent changes of regimes. It has also been a field where powerful nations as well as regional players compete with each other. The discovery of hydrocarbon has enhanced the interest of several countries and entities and increased the tension and friction in the area. Under these circumstances, Greece is obliged to develop its own strategy in the energy sector, assume roles, initiatives and build capabilities. The present study explores the role that Greece can play in the energy sector in the Eastern Mediterranean region and assesses the midterm and long term prospects. It attempts to find out which are the main tendencies considering energy production and consumption in a global context as well as the agreements between countries and within organizations, regarding energy and climate change. The policy in energy developed by the European Union, the United States, Russia and China are also analyzed, to the extent that they influence Greece directly or indirectly. Neighbor countries’ policy in energy as well as foreign policy and also geopolitical balances in the region, are also considered. Additionally, several features of Greece are analyzed such as energy demands and consumption, type of fuel used, imports and the country’s energy supply network and infrastructure. The possibility of Greece becoming an energy producer, is also examined. According to the results, Greece should aim at increasing its energy security and there are some certain suggestions to achieve this goal. The country has become an energy hub and it will continue to act like that in the future, it can serve as an energy connector between southeastern Europe and Middle East and it can be a hydrocarbon producer and energy producer, especially if it invests in renewable sources of energy, both in midterm and long-term. It is also found that Greece should promote stability in the region and enhance the cooperation and common wealth of all neighbors. As a democratic country, an EU member and a NATO ally, which has balanced relationship with the neighbor countries, Greece can act efficiently in different levels and assume initiatives in order to create a secure environment in the energy sector in midterm as long as in the long-term.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών, ΠΜΣ Στρατηγικές Σπουδές Ασφάλειας, 2021
