Στρατηγικές από λιγότερα ισχυρά κράτη, άναρχο διεθνές περιβάλλον, στρατηγική της εξισορρόπησης, δόγμα της αυτοβοήθειας Strategies from less potent states, anarchical international setting, balancing strategy, the doctrine of self-helping
Ημερομηνία Έκδοσης:
2016
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Στην παρούσα διπλωματική θα αναζητηθούν οι εναλλακτικές μορφές στρατηγικής που μπορούν να εφαρμόσουν τα λιγότερο ισχυρά κράτη έναντι των μεγάλων και ισχυρών δυνάμεων, προκειμένου να ανατρέψουν το αξίωμα που διατύπωσε ο ιστορικός Θουκυδίδης, σύμφωνα με το οποίο «μέσα στο άναρχο διεθνές περιβάλλον, ο ισχυρός επιβάλλει ότι του επιτρέπει η δύναμή του και ο αδύνατος υποχωρεί όσο του επιβάλλει η αδυναμία του». Θεμελιώδης παράγοντας για να κατανοήσουμε τα κίνητρα που οδηγούν τα κράτη στην εφαρμογή διαφόρων στρατηγικών είναι η κατανόηση του διεθνούς περιβάλλοντος μέσα στο οποίο αυτά δραστηριοποιούνται. Το διεθνές περιβάλλον είναι ένα σύστημα άναρχο, καθώς απουσιάζει μια παγκόσμια εξουσία η οποία να ρυθμίζει τις σχέσεις μεταξύ των κρατών χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι μέσα σε αυτό υπάρχει αταξία και χάος. Στο παραπάνω διεθνές σύστημα κάθε μονάδα «αναγκαστικά στηρίζει την ασφάλειά της στην ισχύ της και έχει μόνιμα στραμμένη την προσοχή της στην ισχύ των γειτόνων της. Η ασφάλεια για το κράτος έχει θεμελιώδη σημασία καθώς χωρίς αυτήν, οι υπόλοιποι αντικειμενικοί του σκοποί όπως, η κοινωνική σταθερότητα και η ευημερία δεν είναι δυνατόν να επιτευχθούν. Τα κράτη αν και τυπικά θεωρούνται ισότιμα, καθώς έχουν ανάλογες λειτουργίες και δομές, ωστόσο όμως οι δυνατότητές τους να επηρεάζουν τη διεθνή πολιτική είναι διαφορετικές. Οι μεγάλες δυνάμεις πάντοτε αναζητούν ευκαιρίες για να αποκτήσουν ισχύ εξαλείφοντας οποιαδήποτε πιθανότητα αμφισβήτησης τους από κάποια άλλη μεγάλη δύναμη ενώ από την άλλη πλευρά, τα μικρά κράτη τα οποία δεν μπορούν να αποκτήσουν αρκετή ισχύ σε σχέση με τους υπόλοιπους κρατικούς δρώντες αντιμετωπίζουν σημαντικά προβλήματα στην κατοχύρωση της ασφάλειά και της ύπαρξή τους. Μέσα στο παραπάνω άναρχο, ανασφαλές και ανταγωνιστικό διεθνές περιβάλλον, βασική προϋπόθεση μιας επιτυχημένης διεθνούς πολιτικής των μικρών και λιγότερο ισχυρών κρατών είναι αυτά να έχουν κατανοήσει ότι, στην περίπτωση που απειληθούν ή αμφισβητηθούν τα εθνικά τους συμφέροντα, δεν υπάρχει στο διεθνές σύστημα καμία κεντρική αρχή στην οποία να απευθυνθούν προκειμένου να ζητήσουν βοήθεια. Η στρατηγική τους πρέπει να στηρίζεται στην έννοια της αυτοβοήθειας καθώς, παρά την ύπαρξη των διεθνών οργανισμών και τη λειτουργία ισχυρών και θεσμοθετημένων συνεργατικών δομών μεταξύ των κρατών, τα κράτη και ιδιαίτερα τα μικρά και λιγότερο ισχυρά πρώτα από όλα, απαιτείται να φροντίσουν από μόνα τους την ασφάλεια και την προστασία τους καθώς σε αντίθετη περίπτωση θα τεθεί σε κίνδυνο η εδαφική τους ακεραιότητα και η ανεξαρτησία τους. Η στρατηγική που μπορεί να προσφέρει την ισχύ για την επίτευξη της παραπάνω ικανότητας είναι η "στρατηγική της εξισορρόπησης", η οποία είναι μια συμπεριφορά που απορρέει ή και εντάσσεται στο γενικότερο φαινόμενο εξισορρόπησης των αντιπάλων και στην θεωρία της «ισορροπίας ισχύος». Η εξισορρόπηση είναι μια στρατηγική περισσότερο αμυντική και συνίσταται στην αύξηση της ισχύος ενός κράτους με σκοπό την αντιμετώπιση της ισχύος ή της απειλής ενός ή περισσότερων αντιπάλων του και διακρίνεται σε «εσωτερική» και «εξωτερική». Με την "εσωτερική εξισορρόπηση", τα μικρά κράτη θα βελτιώσουν τους εγχώριους συντελεστές ισχύος τους, όπως πχ την οικονομία , τις Ένοπλες Δυνάμεις, την κρατική διοίκηση, την κοινωνική και πολιτική σταθερότητα, τις κοινωνικές και κρατικές υποδομές, τη χρήση και ανάπτυξη της τεχνολογίας, αυξάνοντας έτσι την συνολική τους ισχύ, παραθέτοντας την ποιότητα σε τομείς που υστερούν αριθμητικά ή ποσοτικά. Με την "εξωτερική εξισορρόπηση" θα δημιουργήσουν διαφόρων ειδών συμμαχίες (είτε με μεγάλες δυνάμεις, είτε με κράτη ανάλογης ή μικρότερης ισχύος) που θα τα βοηθήσουν στην άσκηση μιας επιτυχημένης εξωτερικής πολιτικής και στην αντιμετώπιση μαζί με άλλους, στη βάση του κοινού συμφέροντος, διαφόρων κινδύνων και απειλών. Η στρατηγική της "εξισορρόπησης" θα δώσει τη δυνατότητα στα μικρά κράτη να υποβαθμίσουν τις αδυναμίες τους όπως η μικρή έκταση, ή ο ολιγάριθμος πληθυσμός τους και να αναδείξουν τα πλεονεκτήματά τους που μπορούν να προέρχονται είτε από το φυσικό τους περιβάλλον (ενεργειακοί πόροι, ναυτιλία, τουρισμός κλπ) είτε από την γεωστρατηγική τους θέση (έλεγχο χερσαίων ή θαλάσσιων αξόνων κλπ) είτε από τις υποδομές και την τεχνολογία που έχουν αναπτύξει (λιμάνια, αεροδρόμια, πυρηνική ενέργεια κλπ). Η ανάπτυξη των παραπάνω πλεονεκτημάτων μπορούν να μετατρέψουν τις λιγότερες ισχυρές δυνάμεις σε υπολογίσιμους παίκτες οι οποίοι δεν θα αποδέχονται πάντα τον ρόλο του απλού πιονιού αλλά θα μπορούν να συμμετάσχουν ουσιαστικά και με επιτυχία στη σκακιέρα των διεθνών σχέσεων. Χαρακτηριστικά επιτυχημένα παραδείγματα της παραπάνω στρατηγικής είναι το Ισραήλ και η Σιγκαπούρη. Το Ισραήλ ένα κράτος με έκταση 20.770 τετρ. χλμ. και πληθυσμό 7.587.000 κατοίκων, περικυκλωμένο από εχθρικά προς αυτό κράτη κατάφερε μέσω των εναλλακτικών στρατηγικών της "εσωτερικής και εξωτερικής εξισορρόπησης", να αποκτήσει τέτοια ισχύ που το κατέστησε, πρωταγωνιστή του περιβάλλοντος ασφαλείας της Μέσης Ανατολής. Η χώρα χρησιμοποίησε με έξυπνο τρόπο το δόγμα της αυτοβοήθειας, κατορθώνοντας αρχικά να αναπτύξει τους εγχώριους συντελεστές ισχύος της ενώ στην συνέχεια ανέπτυξε συμμαχίες τόσο με υπερδυνάμεις όπως οι ΗΠΑ και η Ρωσία, όσο και με λιγότερο ισχυρές χώρες όπως η Ελλάδα και η Κύπρος. Το Ισραήλ στο πέρασμα των χρόνων διαμόρφωσε μια συνολική εναλλακτική στρατηγική η οποία ξεπέρασε τα όποια μειονεκτήματα του μετατρέποντας το σε μια ισχυρή περιφερειακή αλλά και παγκόσμια πολιτικοστρατιωτική δύναμη. Από την άλλη πλευρά η Σιγκαπούρη, η μικρότερη χώρα της Νοτιοανατολικής Ασίας, με έκταση μόλις 718 τετραγωνικά χιλιόμετρα και πληθυσμό 5.076.700 κατοίκους, κατάφερε να μετατρέψει το φαινομενικό του μειονέκτημα σε πλεονέκτημα οργανώνοντας όσο το δυνατόν καλύτερα τους συντελεστές ισχύος που είχε στη διάθεσή της, καταφέρνοντας να αναδειχθεί σε μια ισχυρή περιφερειακή και παγκόσμια οικονομική δύναμη καθώς εκμεταλλευόμενη τη γεωγραφική της θέση μετατράπηκε σε διεθνές κέντρο διαμετακομιστικού εμπορίου με το λιμάνι της να είναι ένα από τα μεγαλύτερα στον κόσμο σε διακίνηση αγαθών. Οι ελιγμοί της Σιγκαπούρης αποδείχθηκαν ιδιαίτερα επιτυχημένοι καθώς και μόνο η συνέχιση της ύπαρξης της παρόλο που δεν διαθέτει καμία από τις παραδοσιακές, φυσικές πλουτοπαραγωγικές πηγές, δείχνει μία επιτυχημένη στρατηγική ενός μικρού και λιγότερου ισχυρού κράτους. Ολοκληρώνοντας την παραπάνω έρευνα θα μπορούσαμε με ασφάλεια να πούμε ότι το σύγχρονο διεθνές περιβάλλον έχει πάψει πλέον να αποτελεί έναν «παράδεισο» για τις ισχυρές δυνάμεις οι οποίες σήμερα δεν έχουν στον ίδιο βαθμό την δυνατότητα που είχαν στο παρελθόν, να επιβάλλουν τις πολιτικές τους χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τα συμφέροντα ή τις αντιδράσεις των μικρότερων και των λιγότερο ισχυρών κρατών. Το διεθνές σύστημα, ιδιαίτερα μετά το τέλος του ψυχρού πολέμου, χαρακτηρίζεται από το φαινόμενο της παγκοσμιοποίησης το οποίο έχει οδηγήσει όχι μόνο στην εξάπλωση αλλά και στην εντατικοποίηση των συνεργατικών δομών μεταξύ των κρατών σε όλους τους τομείς, όπως στην οικονομία, το εμπόριο, την πολιτική, την διπλωματία, την τεχνολογία την ασφάλεια κλπ. Στην ενίσχυση της παραπάνω κατεύθυνσης έχουν οδηγήσει και οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει πλέον όχι ένα κράτος ή ένας αριθμός κρατών αλλά ολόκληρη η παγκόσμια κοινότητα. Καταλήγοντας θα μπορούσαμε να πούμε ότι στο σύγχρονο διεθνές σύστημα, τα μικρά και λιγότερο ισχυρά κράτη έχουν την δυνατότητα, εφόσον διαγνώσουν σωστά το διεθνές περιβάλλον και την κατανομή ισχύος, να ακολουθήσουν μια στρατηγική εξισορρόπησης των αντιπάλων τους μετατρέποντας τα σε ισχυρούς παίκτες οι οποίοι μπορούν να ανατρέψουν το αξίωμα που θέλει τους μικρούς να υποχωρούν πάντα στην επιθετική πολιτική των μεγάλων και ισχυρών. Δαυίδ εναντίον Γολιάθ: Εναλλακτικές στρατηγικές από λιγότερα ισχυρά κράτη έναντι ισχυρότερων δυνάμεων μετά τον ψυχρό πόλεμο ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στην παρούσα διπλωματική θα αναζητηθούν οι εναλλακτικές μορφές στρατηγικής που μπορούν να εφαρμόσουν τα λιγότερο ισχυρά κράτη έναντι των μεγάλων και ισχυρών δυνάμεων, προκειμένου να ανατρέψουν το αξίωμα που διατύπωσε ο ιστορικός Θουκυδίδης, σύμφωνα με το οποίο «μέσα στο άναρχο διεθνές περιβάλλον, ο ισχυρός επιβάλλει ότι του επιτρέπει η δύναμή του και ο αδύνατος υποχωρεί όσο του επιβάλλει η αδυναμία του». Θεμελιώδης παράγοντας για να κατανοήσουμε τα κίνητρα που οδηγούν τα κράτη στην εφαρμογή διαφόρων στρατηγικών είναι η κατανόηση του διεθνούς περιβάλλοντος μέσα στο οποίο αυτά δραστηριοποιούνται. Το διεθνές περιβάλλον είναι ένα σύστημα άναρχο, καθώς απουσιάζει μια παγκόσμια εξουσία η οποία να ρυθμίζει τις σχέσεις μεταξύ των κρατών χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι μέσα σε αυτό υπάρχει αταξία και χάος. Στο παραπάνω διεθνές σύστημα κάθε μονάδα «αναγκαστικά στηρίζει την ασφάλειά της στην ισχύ της και έχει μόνιμα στραμμένη την προσοχή της στην ισχύ των γειτόνων της. Η ασφάλεια για το κράτος έχει θεμελιώδη σημασία καθώς χωρίς αυτήν, οι υπόλοιποι αντικειμενικοί του σκοποί όπως, η κοινωνική σταθερότητα και η ευημερία δεν είναι δυνατόν να επιτευχθούν. Τα κράτη αν και τυπικά θεωρούνται ισότιμα, καθώς έχουν ανάλογες λειτουργίες και δομές, ωστόσο όμως οι δυνατότητές τους να επηρεάζουν τη διεθνή πολιτική είναι διαφορετικές. Οι μεγάλες δυνάμεις πάντοτε αναζητούν ευκαιρίες για να αποκτήσουν ισχύ εξαλείφοντας οποιαδήποτε πιθανότητα αμφισβήτησης τους από κάποια άλλη μεγάλη δύναμη ενώ από την άλλη πλευρά, τα μικρά κράτη τα οποία δεν μπορούν να αποκτήσουν αρκετή ισχύ σε σχέση με τους υπόλοιπους κρατικούς δρώντες αντιμετωπίζουν σημαντικά προβλήματα στην κατοχύρωση της ασφάλειά και της ύπαρξή τους. Μέσα στο παραπάνω άναρχο, ανασφαλές και ανταγωνιστικό διεθνές περιβάλλον, βασική προϋπόθεση μιας επιτυχημένης διεθνούς πολιτικής των μικρών και λιγότερο ισχυρών κρατών είναι αυτά να έχουν κατανοήσει ότι, στην περίπτωση που απειληθούν ή αμφισβητηθούν τα εθνικά τους συμφέροντα, δεν υπάρχει στο διεθνές σύστημα καμία κεντρική αρχή στην οποία να απευθυνθούν προκειμένου να ζητήσουν βοήθεια. Η στρατηγική τους πρέπει να στηρίζεται στην έννοια της αυτοβοήθειας καθώς, παρά την ύπαρξη των διεθνών οργανισμών και τη λειτουργία ισχυρών και θεσμοθετημένων συνεργατικών δομών μεταξύ των κρατών, τα κράτη και ιδιαίτερα τα μικρά και λιγότερο ισχυρά πρώτα από όλα, απαιτείται να φροντίσουν από μόνα τους την ασφάλεια και την προστασία τους καθώς σε αντίθετη περίπτωση θα τεθεί σε κίνδυνο η εδαφική τους ακεραιότητα και η ανεξαρτησία τους. Η στρατηγική που μπορεί να προσφέρει την ισχύ για την επίτευξη της παραπάνω ικανότητας είναι η "στρατηγική της εξισορρόπησης", η οποία είναι μια συμπεριφορά που απορρέει ή και εντάσσεται στο γενικότερο φαινόμενο εξισορρόπησης των αντιπάλων και στην θεωρία της «ισορροπίας ισχύος». Η εξισορρόπηση είναι μια στρατηγική περισσότερο αμυντική και συνίσταται στην αύξηση της ισχύος ενός κράτους με σκοπό την αντιμετώπιση της ισχύος ή της απειλής ενός ή περισσότερων αντιπάλων του και διακρίνεται σε «εσωτερική» και «εξωτερική». Με την "εσωτερική εξισορρόπηση", τα μικρά κράτη θα βελτιώσουν τους εγχώριους συντελεστές ισχύος τους, όπως πχ την οικονομία , τις Ένοπλες Δυνάμεις, την κρατική διοίκηση, την κοινωνική και πολιτική σταθερότητα, τις κοινωνικές και κρατικές υποδομές, τη χρήση και ανάπτυξη της τεχνολογίας, αυξάνοντας έτσι την συνολική τους ισχύ, παραθέτοντας την ποιότητα σε τομείς που υστερούν αριθμητικά ή ποσοτικά. Με την "εξωτερική εξισορρόπηση" θα δημιουργήσουν διαφόρων ειδών συμμαχίες (είτε με μεγάλες δυνάμεις, είτε με κράτη ανάλογης ή μικρότερης ισχύος) που θα τα βοηθήσουν στην άσκηση μιας επιτυχημένης εξωτερικής πολιτικής και στην αντιμετώπιση μαζί με άλλους, στη βάση του κοινού συμφέροντος, διαφόρων κινδύνων και απειλών. Η στρατηγική της "εξισορρόπησης" θα δώσει τη δυνατότητα στα μικρά κράτη να υποβαθμίσουν τις αδυναμίες τους όπως η μικρή έκταση, ή ο ολιγάριθμος πληθυσμός τους και να αναδείξουν τα πλεονεκτήματά τους που μπορούν να προέρχονται είτε από το φυσικό τους περιβάλλον (ενεργειακοί πόροι, ναυτιλία, τουρισμός κλπ) είτε από την γεωστρατηγική τους θέση (έλεγχο χερσαίων ή θαλάσσιων αξόνων κλπ) είτε από τις υποδομές και την τεχνολογία που έχουν αναπτύξει (λιμάνια, αεροδρόμια, πυρηνική ενέργεια κλπ). Η ανάπτυξη των παραπάνω πλεονεκτημάτων μπορούν να μετατρέψουν τις λιγότερες ισχυρές δυνάμεις σε υπολογίσιμους παίκτες οι οποίοι δεν θα αποδέχονται πάντα τον ρόλο του απλού πιονιού αλλά θα μπορούν να συμμετάσχουν ουσιαστικά και με επιτυχία στη σκακιέρα των διεθνών σχέσεων. Χαρακτηριστικά επιτυχημένα παραδείγματα της παραπάνω στρατηγικής είναι το Ισραήλ και η Σιγκαπούρη. Το Ισραήλ ένα κράτος με έκταση 20.770 τετρ. χλμ. και πληθυσμό 7.587.000 κατοίκων, περικυκλωμένο από εχθρικά προς αυτό κράτη κατάφερε μέσω των εναλλακτικών στρατηγικών της "εσωτερικής και εξωτερικής εξισορρόπησης", να αποκτήσει τέτοια ισχύ που το κατέστησε, πρωταγωνιστή του περιβάλλοντος ασφαλείας της Μέσης Ανατολής. Η χώρα χρησιμοποίησε με έξυπνο τρόπο το δόγμα της αυτοβοήθειας, κατορθώνοντας αρχικά να αναπτύξει τους εγχώριους συντελεστές ισχύος της ενώ στην συνέχεια ανέπτυξε συμμαχίες τόσο με υπερδυνάμεις όπως οι ΗΠΑ και η Ρωσία, όσο και με λιγότερο ισχυρές χώρες όπως η Ελλάδα και η Κύπρος. Το Ισραήλ στο πέρασμα των χρόνων διαμόρφωσε μια συνολική εναλλακτική στρατηγική η οποία ξεπέρασε τα όποια μειονεκτήματα του μετατρέποντας το σε μια ισχυρή περιφερειακή αλλά και παγκόσμια πολιτικοστρατιωτική δύναμη. Από την άλλη πλευρά η Σιγκαπούρη, η μικρότερη χώρα της Νοτιοανατολικής Ασίας, με έκταση μόλις 718 τετραγωνικά χιλιόμετρα και πληθυσμό 5.076.700 κατοίκους, κατάφερε να μετατρέψει το φαινομενικό του μειονέκτημα σε πλεονέκτημα οργανώνοντας όσο το δυνατόν καλύτερα τους συντελεστές ισχύος που είχε στη διάθεσή της, καταφέρνοντας να αναδειχθεί σε μια ισχυρή περιφερειακή και παγκόσμια οικονομική δύναμη καθώς εκμεταλλευόμενη τη γεωγραφική της θέση μετατράπηκε σε διεθνές κέντρο διαμετακομιστικού εμπορίου με το λιμάνι της να είναι ένα από τα μεγαλύτερα στον κόσμο σε διακίνηση αγαθών. Οι ελιγμοί της Σιγκαπούρης αποδείχθηκαν ιδιαίτερα επιτυχημένοι καθώς και μόνο η συνέχιση της ύπαρξης της παρόλο που δεν διαθέτει καμία από τις παραδοσιακές, φυσικές πλουτοπαραγωγικές πηγές, δείχνει μία επιτυχημένη στρατηγική ενός μικρού και λιγότερου ισχυρού κράτους. Ολοκληρώνοντας την παραπάνω έρευνα θα μπορούσαμε με ασφάλεια να πούμε ότι το σύγχρονο διεθνές περιβάλλον έχει πάψει πλέον να αποτελεί έναν «παράδεισο» για τις ισχυρές δυνάμεις οι οποίες σήμερα δεν έχουν στον ίδιο βαθμό την δυνατότητα που είχαν στο παρελθόν, να επιβάλλουν τις πολιτικές τους χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τα συμφέροντα ή τις αντιδράσεις των μικρότερων και των λιγότερο ισχυρών κρατών. Το διεθνές σύστημα, ιδιαίτερα μετά το τέλος του ψυχρού πολέμου, χαρακτηρίζεται από το φαινόμενο της παγκοσμιοποίησης το οποίο έχει οδηγήσει όχι μόνο στην εξάπλωση αλλά και στην εντατικοποίηση των συνεργατικών δομών μεταξύ των κρατών σε όλους τους τομείς, όπως στην οικονομία, το εμπόριο, την πολιτική, την διπλωματία, την τεχνολογία την ασφάλεια κλπ. Στην ενίσχυση της παραπάνω κατεύθυνσης έχουν οδηγήσει και οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει πλέον όχι ένα κράτος ή ένας αριθμός κρατών αλλά ολόκληρη η παγκόσμια κοινότητα. Καταλήγοντας θα μπορούσαμε να πούμε ότι στο σύγχρονο διεθνές σύστημα, τα μικρά και λιγότερο ισχυρά κράτη έχουν την δυνατότητα, εφόσον διαγνώσουν σωστά το διεθνές περιβάλλον και την κατανομή ισχύος, να ακολουθήσουν μια στρατηγική εξισορρόπησης των αντιπάλων τους μετατρέποντας τα σε ισχυρούς παίκτες οι οποίοι μπορούν να ανατρέψουν το αξίωμα που θέλει τους μικρούς να υποχωρούν πάντα στην επιθετική πολιτική των μεγάλων και ισχυρών.
Abstract:
In the present dissertation, alternative forms of military strategy will be sought after, that can be implemented by the less potent states against the states that are most influential and powerful, so that Thucydides’ aphorism is overthrown, according to which “In this chaotic, anarchical international setting, he who is powerful imposes what his potency allows him to and he who is feeble and weak capitulates as much as his impotency compels him to”. A substantial factor that will help us comprehend the motives that lead these sovereign states to the implementation of a variety of strategies is the understanding of this international setting into which these states take action. The international setting is a lawless system as an international authority that regulates the relationships between the sovereign states is absent. However, this does not mean that there is anarchy or chaos in this international setting. In this system, every unit caters for its own safety and sovereignty out of necessity, and its attention is always fixed upon the potential of its neighbors. Safety and sovereignty is of great importance to independent states as without it its other objective goals, such as social stability and prosperity, would be things impossible to be achieved. Sovereign states are typically considered to be equal to each other, function in a similar way and be organized alike. However, their potential to affect international politics varies. Great forces always seek an opportunity to grow their power by eliminating any possible threats that might come from another great power and cast their reputation into doubt. On the contrary, small states that cannot obtain enough power, as compared with the great forces, have considerable problems to face regarding the consolidation of their safety and existence. In this lawless, insecure and competitive setting, a necessary condition for a successful course in international politics, the small and less powerful states must have taken into consideration that in case they be under threat or their national sovereignty be in doubt, there is not - in this international system – any central authority to which they can apply for help. Their strategy should be founded upon the sense of self-helping despite the existence of international organizations and the operation of powerful and institutionalized co-operative structures between the states. States and especially smaller and less powerful states are demanded to cater for their own safety and protection. Should they not, their territorial integrity and independence is to be put in jeopardy. The strategy that can provide the power to achieve the above goal is the “balancing strategy”, which is a behaviour resulting from or integrated in the general phenomenon of balancing of opponents and in the theory of “balance of power”. The balancing is a more defensive strategy and involves increase of the power of a state in order to address the power or the threat of one or more opponents and is divided into “internal” and “external”. By “internal balancing” small states will enhance their domestic power factors, e.g. their economy, the Armed Forces, their state administration, social and political stability, social and public infrastructure, the use and development of technology, thereby increasing their overall power, putting the quality in sectors lagging in number or in quantity. By “external balancing” they will create different kinds of alliances (either with powerful states, or with states of similar or lower power) that will contribute in the pursuit of a successful foreign policy and in common dealing with others on the basis of common interest, various risks and threats. The strategy of “balancing” will enable small states to relegate their weaknesses such as small extent, or their limited population and give prominence to their advantages that can arise either from the natural environment (energy resources, shipping, tourism, etc.) or from their geostrategic position (control of land or sea axis etc.) or from infrastructure and technology they have developed (ports, airports, nuclear energy, etc.). The development of these advantages can turn the least powerful forces in calculable players, who will not always accept the role of the mere paw, but will effectively and successfully participate in the chessboard of international relations. Typical successful examples of the above strategy are Israel and Singapore. Israel is a state with an area of 20,770 sq. km. and a population of 7.587 million inhabitants, surrounded by hostile states, and managed through alternative strategies of “internal and external balancing”, to acquire such a power, that enabled it as the protagonist of the security environment in the Middle East. The country intelligently used the doctrine of self-helping and it initially managed to develop its domestic power rates while then it developed alliances with both superpowers like the USA and Russia, and with less powerful countries such as Greece and Cyprus. Israel has developed a comprehensive alternative strategy over the years, which exceeded any disadvantages and turned it into a powerful regional and global political and military power. On the other hand, Singapore, which is the smallest country in Southeast Asia with an area of just 718 square kilometers and a population of 5,076,700 inhabitants, managed to turn its apparent disadvantage into an advantage by organizing as well as possible its power factors at its disposal and became a strong regional and global economic power because it took advantage of its geographical location and was transformed into an international transshipment center with its harbor being one of the largest in the world in international trade. The maneuvers of Singapore proved particularly successful as it does not have any traditional natural sources of wealth, and though it shows a successful strategy of a small and less powerful state. By completing the above research we could safely say that the modern international environment is not a “paradise” anymore for powerful force, which currently do not have the same ability, as they used to in the past, to impose their policies without taking into account the interests or the reactions of smaller and less powerful nations. The international system, especially after the end of the Cold War, is characterized by the phenomenon of globalization which has led not only to expansion, but also to the intensification of cooperative structures among nations in all areas such as economy, trade, politics, diplomacy, security, etc. technology. The strengthening of the above direction has been also boosted by the challenges faced nowadays not only by a state or a number of countries, but also by the global community. In conclusion, we could say that in the modern international system, small and less powerful states have the option, after properly diagnosing the international environment and the distribution of power, to pursue a balancing strategy of their opponents by transforming them into powerful players, who can overthrow the tenet implying that weaker always retreat to the aggressive policy of the powerful ones.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών, ΠΜΣ, κατεύθυνση Στρατηγικές Σπουδές Ασφάλειας, 2016
