Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι α) να εξετάσει τη γεωπολιτική της αναπτυξιακής βοήθειας και πώς αυτή χρησιμοποιήθηκε μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο από τις Μεγάλες Δυνάμεις, Αμερική και ΕΣΣΔ και β) να μελετήσει τις επιλογές της Ουκρανίας ως λήπτριας χώρας της αναπτυξιακής βοήθειας της Ε.Ε. και της Ρωσίας και το πώς αυτές επηρέασαν και επηρεάζουν την αναπτυξιακή της πορεία στο σύνολο. Από τη ρωσική σφαίρα επιρροής στην οποία βρισκόταν για χρόνια η Ουκρανία, η Ε.Ε. με την αναπτυξιακή της βοήθεια και την ασαφή μεν αλλά υπαρκτή πιθανότητα να μπει στην Ευρωπαϊκή Ένωση, άρχισε να κερδίζει έδαφος και επιρροή. Μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, η Ρωσική Ομοσπονδία πάλεψε να δημιουργήσει ένα νέο είδος εξωτερικής πολιτικής σε έναν κόσμο ο οποίος δεν ήταν πια διπολικός. Η αύξηση της διπλωματίας και των οικονομικών κινήτρων αποτέλεσαν το κύριο εργαλείο της Μόσχας για να διατηρήσει την επιρροή της στο εγγύς εξωτερικό. Πρωτοβουλίες ήπιας δύναμης που μπορούν να χωρέσουν χονδρικά σε ένα μοντέλο εξωτερικής βοήθειας από τη Ρωσική Ομοσπονδία στις χώρες του εγγύς εξωτερικού και συγκεκριμένα στην Ουκρανία, έρχονται σε διάφορες μορφές: επιδοτήσεις φυσικού αερίου και προνομιακές τιμές, βοήθεια σε είδος και οικονομικές επενδύσεις. Η Ουκρανία με την ιδιαίτερα σημαντική πολιτική, πολιτιστική και γεωγραφική σημασία της, αποτελεί πεδίο διαμάχης μεταξύ Ανατολής και Δύσης. Η χρήση της ξένης βοήθειας, σε όποια μορφή κι αν παρουσιάζεται, και της διπλωματίας, κύριο στόχο έχουν την προώθηση των πολιτικών συμφερόντων τόσο της Ρωσίας όσο και της Ε.Ε.. Το συμπέρασμα είναι σαφές. Η εξωτερική βοήθεια και η ήπια ισχύς παίζουν έναν κρίσιμο ρόλο στο γεωπολιτικό αυτό παιχνίδι. Το ερώτημα που προκύπτει εν τέλει είναι: Πώς επηρεάζεται η ανάπτυξη της ίδιας της Ουκρανίας στη γεωπολιτική αυτή σκακιέρα;
Abstract:
Purpose of my master thesis is a) to examine the geopolitics of development aid and how it was used after World War I by the Great Powers, USA and USSR and b) to study the choices of Ukraine as recipient country of development aid from E.U. and Russia and how they affected and keep affecting its sustainable growth as a whole. From the Russian sphere of influence that Ukraine was for years, E.U. with the vague but existent possibility of EU membership, started to gain ground. After USSR dissolution, the Russian Federation tried to create a new kind of foreign politics in a world that was no longer bipolar. Enhanced diplomacy and economic motives were the main tools that Moscow used to maintain its influence to the neighbor countries. Soft power initiatives, created a model of foreign aid directed to these countries, given in different forms: natural gas subsidies and better prices, in-kind aid and financial investments. Ukraine, with its particular high political, cultural and geographic importance, is a battlefield for East and West. The use of foreign aid, in any kind, and diplomacy, has as main goal to promote the geopolitical interests of Russia and E.U. The conclusion is clear. Foreign aid and soft power play a critical role in this geopolitical game. The question that needs answer is: How the development of Ukraine is affected in this geopolitical chess cube?
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας, ΠΜΣ, κατεύθυνση Περιβαλλοντική Διακυβέρνηση και Βιώσιμη Ανάπτυξη, 2015
