Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η παρούσα ερευνητική εργασία έχει ως στόχο να αναδείξει αν και πως εντάσσονται οι μαθητές με αυτισμό στην μαθησιακή διαδικασία και στις κοινωνικές σχέσεις που αναπτύσσονται στο γενικό σχολείο. Χωρίζεται σε δυο ευδιάκριτα μέρη. Στο θεωρητικό μέρος μέσω της βιβλιογραφικής επισκόπησης, πραγματοποιείται μια ιστορική αναδρομή στην διαταραχή του «αυτισμού» καθώς και στο νομοθετικό πλαίσιο που αφορά την ειδική αγωγή στην Ελλάδα. Στη συνέχεια, αναδεικνύονται τα συμπτώματα του αυτισμού σύμφωνα με την επίσημη διάγνωση στο DSM-IV. Μετέπειτα, διαγράφονται τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά που σχετίζονται με τον αυτισμό∙ η δυσκολία της κοινωνικοποίησης και η νοητική υστέρηση. Τελειώνοντας το θεωρητικό μέρος ακολουθούν έρευνες που σχετίζονται με το δίλημμα ειδικό ή γενικό σχολείο για τους αυτιστικούς μαθητές, αλλά και ποιες είναι οι πρακτικές διδασκαλίας που βοηθούν την ομαλή ένταξή τους. Έπεται το μεθοδολογικό μέρος της έρευνας που σχετίζεται με την ποιοτική προσέγγιση. Για τη διεξαγωγή των αποτελεσμάτων χρησιμοποιήθηκε ένας συνδυασμός μεθοδολογικών εργαλείων που περιλαμβάνει συμμετοχική παρατήρηση αυτιστικών μαθητών, συνεντεύξεις εκπαιδευτικών γενικής και ειδικής αγωγής, αλλά και ανάλυση ιχνογραφιών. Τα ερευνητικά ερωτήματα τα οποία καταβάλλεται προσπάθεια να απαντηθούν σχετίζονται με το ποιο είναι το γνωστικό και συμπεριφορικό προφίλ ενός μαθητή με αυτισμό, ποιες είναι οι σχέσεις που αναπτύσσει (φιλίες, συγκρούσεις κ. α), ποιες μεθόδους διδασκαλίας χρησιμοποιούν οι εκπαιδευτικοί ειδικής αλλά και γενικής αγωγής για να ενταχθούν οι συγκεκριμένοι μαθητές, καθώς και ποιες είναι οι αντιλήψεις των εκπαιδευτικών σχετικά με την φοίτηση των μαθητών στο γενικό ή στο ειδικό σχολείο. Ακολουθούν τα συμπεράσματα της έρευνας σχετικά με την ένταξη των μαθητών με αυτισμό στο γενικό σχολείο. Τέλος, η παρούσα εργασία ολοκληρώνεται με τον προβληματισμό, αν το παρόν ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα ευνοεί τον κοινωνικό αποκλεισμό, καθώς κι αν τελικά εντάσσει «τους διαφορετικούς» ή τους περιθωριοποιεί.
Abstract:
This research thesis aims to highlight whether and how autistic pupils are being included in the learning process and in the social relations being formed in the general school. It is structured in two distinct parts. In the theoretical part there is the bibliographic review, the historical review the term of "autism", as well as the legislative framework concerning special education in Greece. Furthermore, the symptoms of autism are described according to the official diagnosis in DSM-IV. Thereafter, the most important characteristics related to autism are being described, as well as the deficit of socialization and the mental retardation. Additionally, the theoretical part is followed by researches related to the dilemma of choosing a special or a general school for autistic pupils, as well as the teaching practices that help their smooth integration. The methodological part of the research follows the qualitative approach. There is a combination of tools including interviews of general and special education teachers, participatory observation of autistic pupils, and analysis of drawings. The research questions are being raised are related to what the cognitive and behavioral profile of a student with autism is, what are the relationships he develops (friendships, conflicts, etc.), what teaching methods are being used by teachers in both special and general education for the pupils integration, as well as the perceptions of teachers about the attendance of pupils in the general or the special school. Finally, there are the conclusions of the research and concerns about the integration of students with autism in the general school. This thesis ends with a question regarding the function of the Greek educational system on the basis of the promotion of social exclusion and if it integrates or not those who differ.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Κοινωνιολογίας, ΠΜΣ "Κοινωνιολογία", κατεύθυνση Κοινωνικός Αποκλεισμός και Μειονότητες, 2019