Τα δικαιώματα των ασυνόδευτων ανηλίκων στην προσφυγική κρίση
Τίτλος:
The rights of unaccompanied minors during the refugee crisis
Κύρια Υπευθυνότητα:
Ζώρζου, Ιουλιανή Ι.
Επιβλέπων:
Τσίρης, Παναγιώτης Β.
Θέματα:
Keywords:
Ασυνόδευτοι ανήλικοι, Διεθνής Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, προσφυγική κρίση, Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Unaccompanied minors, International Convention on the Rights of the Child, refugee crisis, European Court of Human Rights
Ημερομηνία Έκδοσης:
2019
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η πρόσφατη προσφυγική κρίση στην Ελλάδα ανέδειξε τα ζητήματα προστασίας των πιο ευάλωτων από τις κοινωνικές ομάδες που αυτή επηρέασε – τους ασυνόδευτους ανηλίκους. Σκοπός της παρούσης διπλωματικής εργασίας είναι να εξετάσει υπό το πρίσμα του πλαισίου για την χορήγηση διεθνούς προστασίας, τον τρόπο με τον οποίο επηρεάστηκε η προστασία των δικαιωμάτων των ασυνόδευτων ανηλίκων, εν μέσω της προσφυγικής κρίσης στην Ελλάδα.Στο πλαίσιο αυτής της εργασίας παρουσιάζονται τα κυριότερα θεσμικά κείμενα που αφορούν τόσο την προστασία δικαιωμάτων των παιδιών, όπως η Διεθνή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Παιδιού και η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, όσο και το θεσμικό πλαίσιο χορήγησης διεθνούς προστασίας, με έμφασή στη Σύμβασης της Γενεύης του 1951 και στον Κανονισμό Δουβλίνο ΙΙΙ. Ακολούθως περιγράφονται αναλυτικά οι διαδικασίες χορήγησης καθεστώτος διεθνούς προστασίας στην Ελλάδα, εστιάζοντας στους ασυνόδευτους ανηλίκους.Στη συνέχεια παρουσιάζεται με την χρήση στατιστικών δεδομένων, η εξέλιξη της προσφυγικής κρίσης στην Ελλάδα με εστίαση στους ασυνόδευτους ανηλίκους, τα αποτελέσματα της διαδικασίας διεθνούς προστασίας και στοιχεία για τις μορφές φιλοξενίας και τις συνθήκες διαβίωσης των ασυνόδευτων ανηλίκων. Τέλος εξετάζεται ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στις περιπτώσεις παραβίασης των δικαιωμάτων των ασυνόδευτων ανηλίκων στην Ελλάδα.Η εργασία αυτή οδήγησε σε μία σειρά συμπερασμάτων αναφορικά με τον τρόπο με τον οποίο επηρεάστηκε η προστασία των δικαιωμάτων των ασυνόδευτων ανηλίκων, εν μέσω της προσφυγικής κρίσης στην Ελλάδα. Αν και δεν παρουσιάζεται απουσία θεσμικών εγγυήσεων προστασίας δικαιωμάτων του παιδιού, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, η πραγματικότητα, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί στο προσφυγικό ζήτημα, καθιστά κατ’ ελάχιστον δυσχερή την πραγματική και ουσιώδη διασφάλιση των δικαιωμάτων αυτών. Διοικητικά προσχώματα και καθυστερήσεις συμβάλουν στο να καθίσταται όλο και πιο επισφαλής η διασφάλιση των δικαιωμάτων των ασυνόδευτων ανηλίκων.Ως εκ τούτου, κρίνεται απαραίτητη η αναμόρφωση του Κανονισμού Δουβλίνο ΙΙΙ και ειδικότερα του κριτηρίου της χώρας πρώτης εισόδου. Προτείνεται να δοθεί η δυνατότητα σε ευπαθείς ομάδες όπως εν προκειμένω οι ασυνόδευτοι ανήλικοι, να προωθηθούν σε άλλα κράτη μέλη με επαρκέστερες και πιο εξειδικευμένες υποδομές, διασφαλίζοντας παράλληλα τα κατοχυρωμένα δικαιώματα τους.Παράλληλα, καθίσταται σαφής και επιτακτική η ανάγκη δημιουργίας νέων δομών φιλοξενίας, οι οποίες να διατίθενται αποκλειστικά στους ασυνόδευτους ανηλίκους. Οι εν λόγω δομές θα πρέπει να είναι πλήρως στελεχωμένες με προσωπικό διαφόρων ειδικοτήτων, προκειμένου να παράσχει τις απαραίτητες εκείνες υπηρεσίες για την υγιή ανάπτυξη του ανηλίκου.Επιπρόσθετα, ιδιάζουσας σημασίας καθίσταται η συνεχής εκπαίδευση των υπαλλήλων των εμπλεκόμενων φορέων, ιδιαίτερα σε ζητήματα διαχείρισης και αντιμετώπισης ευπαθών ομάδων, εν προκειμένω των ασυνόδευτων ανηλίκων, με έμφασή στην απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων που θα διασφαλίζουν τον σεβασμό στην ευαλωτότητα και στις ανάγκες της παιδικής ηλικίας.Τέλος, προτείνεται η εισαγωγή του θεσμού πολιτισμικής διερμηνείας κατά το σύνολο της διαδικασίας αιτήματος χορήγησης διεθνούς προστασίας. Ο ανωτέρω θεσμός θα φέρει διττό ρόλο. Αρχικά, σκοπός είναι να υποβοηθά τον ασυνόδευτο ανήλικο σε όλα τα στάδια της διαδικασίας υποβολής και εξέτασης του αιτήματος διεθνούς προστασίας με την εν λόγω υποβοήθηση να συνίστανται κυρίως σε πληροφορίες πολιτισμικής φύσεως που θα βοηθήσουν τον ανήλικο. Παράλληλα, ο θεσμός της πολιτισμικής διερμηνείας θα συμβάλλει στην γεφύρωση των πολιτισμικών διαφορών μεταξύ της δημόσιας διοίκησης και του ανηλίκου αιτούντος διεθνή προστασία.
Abstract:
The recent refugee crisis in Greece has highlighted the issues regarding the protection of the most vulnerable of the social groups affected by it -the unaccompanied minors. The purpose of this thesis is to examine the way the rights of unaccompanied minors have been affected during the refugee crisis in Greece.This thesis presents the main institutional texts on both the protection of children's rights, such as the International Convention on the Rights of the Child and the European Convention on Human Rights, as well as the institutional framework for granting international protection, with emphasis on the Geneva Convention of 1951 and the Dublin III Regulation. The procedures for granting international protection status in Greece are described in detail, focusing on unaccompanied minors.Following that, statistical data are presented on the development of the refugee crisis in Greece with a focus on unaccompanied minors, the results of the international protection process and data on the forms of accommodation and living conditions of unaccompanied minors. Finally, the role of the European Court of Human Rights in cases of violation of the rights of unaccompanied minors in Greece is examined.This work has led to conclusions on how the protection of the rights of unaccompanied minors has been affected in the midst of the refugee crisis in Greece. Although there is no absence of institutional safeguards for the protection of the rights of the child, both at national, European and international level, the reality, as formulated in the domain of refugee crisis, makes the safeguarding of these rights difficult. Administrative incursions and delays make the rights of unaccompanied minors increasingly precarious.Therefore, it is necessary to reform the Dublin III Regulation and in particular the criterion of the country of first entry. It is proposed to allow vulnerable groups such as unaccompanied minors to be transported in other Member States with more adequate and specialized infrastructure, while safeguarding their guaranteed rights.At the same time, there is a clear and urgent need to create new hosting structures available exclusively to unaccompanied minors. These structures should be fully staffed with qualified personnel in order to provide those services necessary for the healthy development of the minor.In addition, it is of great importance to continuously train the employees of all involved parties, in particular on issues of managing and dealing with vulnerable groups, in this case unaccompanied minors, with a focus on acquiring knowledge and skills that will ensure respect for their children and their vulnerable needs.Finally, it is proposed to introduce the institution of cultural interpretation throughout the whole process of applying for international protection. The above institution will have a dual role. Initially, the purpose is to assist the unaccompanied minor on all stages of the international protection application and review process, with the assistance mainly consisting of cultural information. At the same time, the institution of cultural interpretation will help to bridge the cultural differences between public administration and the juvenile applicant for international protection.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Κοινωνιολογίας, ΠΜΣ "Κοινωνιολογία", κατεύθυνση Κοινωνικός Αποκλεισμός και Ανθρώπινα Δικαιώματα, 2019
