Η εξέλιξη των μηχανισμών και διαδικασιών συμμόρφωσης στα σύγχρονα διεθνή περιβαλλοντικά καθεστώτα: συγκριτική θεώρηση σε σχέση με τον μηχανισμό συμμόρφωσης στο σύστημα της Σύμβασης της Βαρκελώνης
Τίτλος:
The evolution of compliance mechanisms and procedures of modern multilateral environmental agreements: comparison to Barcelona Convention Compliance Mechanism
Κύρια Υπευθυνότητα:
Στεφανή, Καλλιόπη Ν.
Επιβλέπων:
Ραυτόπουλος, Ευάγγελος
Θέματα:
Keywords:
Συμμόρφωση, Σύμβαση της Βαρκελώνης, Σύμβαση Άαρχους, Σύμβαση φαλαινοθηρία, Συμφωνία Παρισίων Compliance, Barcelona Convention, Aarhus Convention, whaling Convention, Paris Agreement
Ημερομηνία Έκδοσης:
2020
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Στην παρούσα διπλωματική εργασία θα εξεταστεί η έννοια της συμμόρφωσης στις Πολυμερείς Περιβαλλοντικές Συμβάσεις, μέσα από την παρουσίαση τεσσάρων σχετικών καθεστώτων: του συμβατικού συστήματος της Βαρκελώνης, της Σύμβασης Άαρχους, της Διεθνούς Σύμβασης για τη ρύθμιση της φαλαινοθηρίας και της Συμφωνίας των Παρισίων για την κλιματική αλλαγή. Σκοπό της ανάλυσης αυτής αποτελεί η εξέταση της εξέλιξης της συμμόρφωσης στα περιβαλλοντικά καθεστώτα, των βασικών της χαρακτηριστικών και της πιθανής μελλοντικής πορείας της. Αρχική έμπνευση αποτέλεσαν οι πανεπιστημιακές παραδόσεις του κ. Ραυτόπουλου Ε. σχετικά με την έννοια της συμμόρφωσης στις διεθνείς σχέσεις και την ανάλυσή της σε σχέση με το συμβατικό καθεστώς της Βαρκελώνης, το οποίο παρουσίασε μια πολύ ενδιαφέρουσα εξέλιξη. Η συμμόρφωση στα διεθνή περιβαλλοντικά καθεστώτα είναι πολύ σημαντική για την αποτελεσματική εφαρμογή των συμβάσεων. Παρόλο που, όπως προκύπτει και από την εξέταση των προαναφερθέντων συμβάσεων, η διευκολυντική προσέγγιση παρουσιάζει πολύ θετικά αποτελέσματα, οι ειδικοί του χώρου υποστηρίζουν πως ο συνδυασμός της με ορισμένα τιμωρητικά μέτρα, ακόμα και αν αυτά δρούσαν μόνο ως ρήτρα ασφαλείας, θα ήταν ο καταλληλότερος. Η παρούσα διπλωματική χωρίζεται σε τέσσερα κυρίως κεφάλαια. Στην εισαγωγή θα γίνει μια πρώτη αναφορά στην εξέλιξη της συμμόρφωσης στις περιβαλλοντικές συμβάσεις και θα υπογραμμιστούν ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά τους. Στο πρώτο κεφάλαιο θα επιχειρηθεί μια συνοπτική παρουσίαση των βασικότερων χαρακτηριστικών της έννοιας της συμμόρφωσης. Θα εξεταστούν συνοπτικά οι κατευθυντήριες γραμμές του Περιβαλλοντικού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών (UNEP), ενώ τέλος θα αναλυθούν τα κυριότερα αίτια και οι συνέπειές της. Στο δεύτερο κεφάλαιο θα παρουσιαστεί αναλυτικά η εξέλιξη του καθεστώτος συμμόρφωσης της Σύμβασης της Βαρκελώνης και ο τρόπος λειτουργίας της Επιτροπής της. Εν συνεχεία θα γίνει αναφορά στις πρόσφατες εξελίξεις του καθεστώτος, με ανάλυση της 21ης Συνόδου της. Τέλος θα επιχειρηθεί μία κριτική προσέγγιση ως προς την πρακτική αποτελεσματικότητα της Επιτροπής. Στο τρίτο κεφάλαιο θα γίνει αντίστοιχη ανάλυση για τη Σύμβαση Άαρχους. Η δομή και λειτουργία της Επιτροπής της παρουσιάζει πολλά κοινά στοιχεία με εκείνη της Σύμβασης της Βαρκελώνης, επομένως θα εξεταστεί συνοπτικά, με έμφαση κυρίως στα καινοτόμα χαρακτηριστικά της. Θα αναλυθεί επίσης η περίπλοκη σχέση της με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τέλος, θα γίνει και εδώ παρουσίαση των τελευταίων εξελίξεων του καθεστώτος και θα επιχειρηθεί μια κριτική αποτίμηση.\r\n4\r\nΣτο τέταρτο κεφάλαιο θα παρουσιαστούν δύο περιβαλλοντικά καθεστώτα: η Σύμβαση ρύθμισης της φαλαινοθηρίας και η Συμφωνία των Παρισίων, τα οποία παρουσιάζουν σημαντικές διαφορές. Η πρώτη δεν εγκαθίδρυσε ποτέ Επιτροπή Συμμόρφωσης, ενώ η δεύτερη δημιουργήθηκε πολύ πρόσφατα, με την πρώτη συνάντηση της Επιτροπής της να λαμβάνει χώρα το καλοκαίρι του 2020. Έτσι, θα παρουσιαστούν τα βασικά στοιχεία λειτουργίας της διαδικασίας συμμόρφωσης του κάθε καθεστώτος και θα επιχειρηθεί μια κριτική αποτίμηση.
Abstract:
In this paper the meaning of compliance in Multilateral Environmental Agreements will be presented through the discussion of four relevant regimes: the Barcelona Convention, the Aarhus Convention, the International Convention for the regulation of whaling and the Paris Agreement. The goal of this paper is the examination of compliance evolution in environmental regimes, its basic characteristics and its trajectory future course. Mr Raftopoulos’ academic lectures about the meaning of compliance in international relations and its analysis in relation to the Barcelona Convention compliance regime, which evolved in a very interesting way, were the initial inspiration for this paper. The international environmental regimes’ compliance is of significant importance for their effective implementation. Even though the facilitative approach, as presented in the four regimes mentioned above, seems to have pretty impressive results, some field experts believe that its combination with some punitive measures, acting as a security clause, would be optimal. This paper has four main parts. In the Introduction, the evolution of compliance regimes in Multilateral Environmental Agreements will be analyzed, followed by a brief presentation of their common characteristics. In the first chapter, the main compliance aspects will be briefly presented, followed by the United Nations Environmental Program Compliance Guidelines analysis. Lastly, the compliance main causes and effects will be discussed. In the second chapter the evolution of the Barcelona Convention Compliance mechanisms and its main features will be discussed, followed by a brief presentation of its latest developments, as well as an attempt at a critical appraisal. Similar to the second chapter, in the third one the main features of the Aarhus Convention compliance regime will be presented, followed by an analysis of its relation to the European Union, a presentation of the latest developments and lastly, an attempt at a critical appraisal. In the fourth chapter, two very different environmental regimes’ compliance procedures will be presented: those of the International Convention for the regulation of whaling and the Paris Agreement. While the first one never established a Compliance Committee, the latter was very recently created, having its Compliance Committee conduct its first meeting in the summer of 2020. Thus, the main features of each regime will be presented and a critical appraisal will be attempted.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών, ΠΜΣ, κατεύθυνση Διεθνές και Ευρωπαϊκό Δίκαιο και Διακυβέρνηση του Περιβάλλοντος, 2020
