Βιώσιμη ανάπτυξη και Φυσικοί πόροι: η περίπτωση της Κύπρου
Τίτλος:
Sustainable development and natural eesources : the case of Cyprus
Κύρια Υπευθυνότητα:
Θεοδοσίου, Νίκος Α.
Επιβλέπων:
Μπίθας, Κωνσταντίνος Π.
Θέματα:
Φυσικοί πόροι Βιώσιμη ανάπτυξη Natural resources Sustainable development
Keywords:
φυσικοί πόροι, βιώσιμη ανάπτυξη, άριστη χρήση των πόρων, αειφορία natural resources, sustainable development, optimal use, sustainability
Ημερομηνία Έκδοσης:
2013
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η «Βιώσιμη Ανάπτυξη και Φυσικοί Πόροι» είναι ένα σύγχρονο θέμα το οποίο απασχολεί τις περισσότερες χώρες του πλανήτη, ειδικά τις ανεπτυγμένες. Ζούμε σ’ ένα αιώνα ραγδαίας οικονομικής ανάπτυξης με τους φυσικούς πόρους να δέχονται τεράστια πίεση από τον άνθρωπο, πράγμα που υπονομεύει το μέλλον των νέων γενιών, αλλά και την ίδια την ύπαρξη της φύσης. Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο αναζητούνται τρόποι για την άριστη και ορθολογική χρήση τους έτσι ώστε να επωφελείται και η κοινωνία, και η φύση. Η βιώσιμη ανάπτυξη έρχεται ως απάντηση πάνω σ’ αυτήν την πρόκληση, αφού το μοντέλο της βασίζεται στην αρχή της διατηρησιμότητας, κρατώντας έτσι μια εφικτή ισορροπία ανάμεσα στην οικονομία και το περιβάλλον. Αν και η βιώσιμη ανάπτυξη εμφανίζεται μέσα στην ατζέντα πολλών χωρών, εντούτοις για διάφορους λόγους αδυνατούν να κινηθούν προς αυτήν την κατεύθυνση. Παρ’ όλα αυτά, η στροφή προς τη βιωσιμότητα είναι και επιτακτική ανάγκη αφού διεθνείς συγκυρίες και φαινόμενα (υπερπληθυσμός, φαινόμενο του θερμοκηπίου, έλλειψη γλυκού νερού, κλπ) σκιαγραφούν ένα δυσοίωνο μέλλον. Επειδή η βιώσιμη ανάπτυξη είναι ένα τεράστιο θέμα με πολλές πτυχές και άπειρη βιβλιογραφία, στην παρούσα μελέτη εστιάζουμε μόνο στους φυσικούς πόρους και πως αναλύονται μέσα από την επιστήμη των οικονομικών. Παράλληλα από την θεωρία, θα μεταφερθούμε και στον πραγματικό κόσμο με περίπτωση μελέτης την Κύπρο. Η μελέτη αποτελείται από τρία κεφάλαια: 1) Φυσικοί Πόροι, 2) Οικονομική των Φυσικών Πόρων και Αειφορία, και 3) Περίπτωση μελέτης: Κύπρος. Ουσιαστικά το πρώτο κεφάλαιο είναι μια γνωριμία με τους φυσικούς πόρους για το που βρίσκονται, πως κατανέμονται, πως ταξινομούνται ανάλογα με τα χαρακτηριστικά τους και πως χρησιμοποιούνται από τον άνθρωπο. Το δεύτερο κεφάλαιο αποτελεί το θεωρητικό μέρος στο οποίο αναλύεται η σχέση φύσης – οικονομίας, και πως αξιοποιούνται οι πόροι ούτως ώστε να επιτευχθεί το άριστο επίπεδο χρήσης τους. Επειδή και η Οικονομική των Φυσικών Πόρων είναι επίσης ένα μεγάλο κεφάλαιο, θα παρουσιάσουμε μόνο τα βασικά παραδείγματα, ακριβώς για να καταλάβουμε την κεντρική ιδέα της θεωρίας. Το τρίτο κεφάλαιο αφιερώνεται στη μελέτη περίπτωσης της Κύπρου, η οποία είναι και ένα επίκαιρο θέμα με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, από την άποψη ότι είναι μια χώρα σχεδόν πλήρως εξαρτημένη από την εισαγωγή πετρελαίου και τώρα βρίσκεται στην πρωτόγνωρη θέση να κατέχει αυτόν τον ενεργειακό πόρο. Τι σημαίνει αυτό για τη μεγαλόνησο και πως σκοπεύει να τον αξιοποιήσει; Όλα αυτά θα τα δούμε αναλυτικά και επιπλέον θα κάνουμε αναφορά στις παγίδες που κρύβουν οι πόροι και την νορβηγική πετρελαϊκή περίπτωση. Βασικός σκοπός της μελέτης είναι να κατανοήσουμε την έννοια της αειφορίας και της άριστης χρήσης, και να δούμε πως μπορεί να επιτευχθεί βιώσιμη ανάπτυξη στους φυσικούς πόρους. Η μεθοδολογία για την εκπόνηση της βασίστηκε σε βιβλιογραφική έρευνα, εμπειρικά στοιχεία, στατιστικά δεδομένα και χαρτογραφικό υλικό.
Abstract:
"Sustainable Development and Natural Resources" is a contemporary issue that concerns most countries of the world, especially the developed ones. We live in a century of rapid economic growth with the natural resources receiving tremendous pressure from human activities, which undermines the future of new generations and also the very existence of nature. Within this framework are seeking ways for their optimal use in order to maximize society's benefits. Sustainable development comes in response onto this challenge since is based on the principle of sustainability, keeping this way a workable balance between nature and economy. Although sustainable development is included in the political agenda of many countries, for various reasons are unable to apply it. Nevertheless, moving toward sustainability is imperative need because global conditions and phenomena (overpopulation, climate change, shortage of fresh water, etc) outline a bleak future. Sustainable development is a huge topic with many aspects and infinite literature. In this paper we focus only on natural resources and how they are analyzed through the science of economics. Furthermore, we will see the interesting case of Cyprus. This paper contains three chapters: 1) Natural Resources, 2) Natural Resources Economics and Sustainability, and 3) Case study: Cyprus. The first chapter is basically an introduction to the natural resources (where are located, how are classified according to their characteristics, etc). The second chapter is the theoretical part which discusses the relationship between nature and economy. The third chapter is devoted to the case of Cyprus which is a current topic of particular interest. Like most countries of the world and so Cyprus, is depending on oil imports. The recently discovery of natural gas gives new potentials to the cypriot economy. How does Republic of Cyprus intent's to exploit the natural gas? What are the future plans and ambitions for the island? These are few questions we try to answer. Furthermore, we will make a special reference to the "curse" of natural resources and the Norwegian petroleum case. The main aim of this paper is to understand the concepts of sustainability and optimal use, and to examine how sustainable development can be achieved in natural resources.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Οικονομικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης, ΠΜΣ, 2013