Απόλυτα αθώες, φρικτά ένοχοι: ανάλυση λόγου σε αποφάσεις ασύλου Αφρικανών γυναικών με λόγο αιτήματος την έμφυλη βία
Τίτλος:
Absolutely innocent, terribly guilty: discourse analysis in asylum interviews of African women who applied for asylum because of the gender based they suffered in their country of origin
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η εργασία αυτή εξετάζει τον κόμβο φύλου, έθνους και σεξουαλικότητας όπως αυτός συναρθρώνεται στις Αποφάσεις της Υπηρεσίας Ασύλου σχετικά με τα αιτήματα διεθνούς προστασίας Αφρικανών γυναικών που έχουν υποβάλλει σχετικό αίτημα στην Ελλάδα από το 2015 έως σήμερα. Κατά τη διάρκεια της «προσφυγικής κρίσης» και συγκεκριμένα μετά το κλείσιμο των συνόρων περίπου 58.000 αιτούντες άσυλο έμειναν εγκλωβισμένοι στην Ελλάδα, αναγκασμένοι να αναζητήσουν άσυλο εδώ. Οι Αφρικανές γυναίκες, αποτελούν μια μικρότερη ομάδα –σε σχέση με τις Σύριες και τις Αφγανές– που έχει ερευνηθεί σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες (Taliani, 2012) αλλά ελάχιστα στην Ελλάδα. Το 2019 μόνο από τη χώρα του Κονγκό κατατέθηκαν 3.603 αιτήματα ασύλου στην Ελλάδα (Υπηρεσία Ασύλου, 2019) ενώ η Σομαλία, η Ερυθραία και το Σουδάν συγκαταλέγονται στις χώρες με τα υψηλότερα ποσοστά αναγνώρισης ασύλου (Υπηρεσία Ασύλου, 2020). Οι αποφάσεις για το εκάστοτε αίτημα εκδίδονται από τις/τους χειριστές/στριες και παραδίδονται στις αιτούσες από την Υπηρεσία Ασύλου. Σ’αυτές αιτιολογείται το σκεπτικό της χορήγησης ή όχι διεθνούς προστασίας από τον/την χειριστή/στρια. Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των Αφρικανών αιτουσών άσυλο είναι ότι συχνά ο λόγος αναζήτησης προστασίας σχετίζεται με περιστατικά έμφυλης βίας που έχουν δεχτεί στην χώρα καταγωγής τους (Kamaratou, 2020). Σύμφωνα με την Ticktin (2011) οι γυναίκες που έχουν υποστεί έμφυλη βία αποτελούν το ηθικά επιτρεπτό πάσχον σώμα για τη Δύση και γι αυτό τους επιτρέπεται η παραμονή τους στη Γαλλία κατ’εξαίρεση. Ο Lawrance (2017) o οποίος μελέτησε Αφρικανές γυναίκες θύματα trafficking στο Ηνωμένο Βασίλειο, υποστήριξε ότι οι αιτούσες άσυλο οφείλουν να προσκομίσουν βεβαιώσεις από ειδικούς -αποδεικτικά έγγραφα τα οποία να υποστηρίζουν ότι έχουν υπάρξει και συνεχίζουν να είναι θύματα, ανίκανες να απελευθερώσουν τους εαυτούς τους– προκειμένου να πείσουν τις αρχές για την ανάγκη παροχής διεθνούς προστασίας. H παρούσα εργασία χρησιμοποιώντας την Κριτική Ανάλυση Λόγου μελετά τρείς αιτιολογήσεις αποφάσεων ασύλου που εκδόθηκαν στην Ελλάδα από το 2015 μέχρι και σήμερα, μία ημι-δομημένη συνέντευξη μίας επιπλέον αιτούσας, καθώς και τους δημόσιους λόγους κυρίως για προσφύγισσες που έχουν κακοποιηθεί με έμφαση στις περιπτώσεις της Νάντια Μουράντ και της Μαλάλα Γιουσάφζαι. Αντικείμενο αυτής της μελέτης είναι οι λόγοι που κατασκευάζουν την έμφυλη βία στις Αφρικανές γυναίκες κατά τη διαδικασία του ασύλου, καθώς και το πώς συναρθρώνεται ο κόμβος φύλου, έθνους και σεξουαλικότητας στα κείμενα των αποφάσεων.
Abstract:
This thesis examines the intersection of gender, nation and sexuality as it is articulated at the site of Asylum Service Decisions regarding international protection of African women applying in Greece from 2015 until currently. During the refugee crisis and more particularly after the borders’ closure, approximately 58000 asylum seekers were constrained in Greece, forced to request asylum there. African women are a smaller subpopulation – compared to Syrian and Afghan women – who have been the subject of research in other European countries (Taliani, 2012) but have been minimally studied in Greece. In 2019, 3603 asylum requests were submitted from Congo alone in Greece (Greek Asylum Service, 2019), while Somalia, Eritrea and Sudan are countries with the highest positive answer rate (Greek Asylum Service, 2020). Decisions for every particular asylum request are issued by asylum service interview case workers and are handed to the applicants by the asylum service. In these decisions, the justifications for granting or refusing international protection are provided from the respective case worker. Incidents of gender abuse in their countries of origin constitute a particular reason for African women seeking asylum (Kamaratou, 2020). According to Ticktin (2011), women who have been victims of gender abuse are the “morally legitimate suffering bodies” for western world whose residence in France is, thus, allowed on exceptional grounds. Lawrance (2017) who studied African women victims of trafficking in the United Kingdom, argued that asylum seekers should provide professional documentation to the authorities – showcasing their continuing victimization and inability to liberate themselves – as a justification for their request for international protection. This thesis uses discourse analysis to study three asylum request decisions issued in Greece since 2015, one semi-structured interview of another asylum applicant and public discourse regarding abused refugee women – with emphasis on the cases of Nadia Murad and Malala Yousafzai. The focus of the research is the construction of gender abuse reported by African women in the context of their\r\nasylum procedures, and how the intersection of gender, nation and sexuality seems to play a part in asylum request decisions.