Η τραπεζική κρίση στην Ιρλανδία και την Ισλανδία : μια συγκριτική μελέτη
Τίτλος:
The banking crisis in Ireland and Iceland : a comparative study
Κύρια Υπευθυνότητα:
Ψαρομηλίγκου, Ελένη Α.
Επιβλέπων:
Μαστρογιάννης, Τάσος
Θέματα:
Ιρλανδία -- Οικονομική πολιτική Ισλανδία -- Οικονομική πολιτική Χρηματοοικονομικές κρίσεις Ireland -- Economic policy Iceland -- Economic conditions Financial crises
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η οικονομική κατάρρευση της Ιρλανδίας και της Ισλανδίας, την επαύριον της χρεοκοπίας της Lehman Brothers, η οποία έγινε η αιτία για το ξέσπασμα της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008, είναι η πιο σοβαρή στην πρόσφατη ιστορία του αναπτυγμένου κόσμου. Σκοπός της εργασίας αυτής είναι η σύγκριση των πολιτικών αντιμετώπισης των τραπεζικών κρίσεων, τις οποίες υιοθέτησαν η Ιρλανδία και η Ισλανδία, αλλά και η σύγκριση της πορείας των δύο χωρών προς την οικονομική ανάκαμψη μετά την κρίση. Παρά το γεγονός ότι κοινή αφετηρία και των δύο κρίσεων ήταν η υπερεξάπλωση του τραπεζικού τους τομέα, οι δύο υπό εξέταση χώρες ανταποκρίθηκαν πολύ διαφορετικά στην κατάρρευση των τραπεζών τους: ενώ η Ιρλανδία αποφάσισε να κάνει μια «ορθόδοξη» επιλογή, διασώζοντας τις τράπεζές της (η κυβερνητική απόφαση των εκτεταμένων εγγυήσεων προς τις τράπεζες ελήφθη εις βάρος των Ιρλανδών φορολογούμενων), η Ισλανδία φάνηκε να λαμβάνει μια «ανορθόδοξη» απόφαση, καθώς άφησε τις προβληματικές τράπεζές της να χρεοκοπήσουν. Το γεγονός ότι η Ιρλανδία είναι μέλος της ΟΝΕ, σε αντίθεση με την Ισλανδία η οποία έχει ανεξάρτητη νομισματική πολιτική είναι επίσης μια ουσιώδης διαφορά που εξετάζεται. Ποια από τις δύο πολιτικές αντιμετώπισης των κρίσεων είχε καλύτερα αποτελέσματα; Ποια από τις δύο χώρες –πέντε χρόνια μετά το ξέσπασμα των τραπεζικών κρίσεων- δείχνει να έχει οδηγηθεί γρηγορότερα στην οικονομική ανάκαμψη; Η εργασία αυτή, σκοπός της οποίας είναι να απαντηθούν τα παραπάνω ερωτήματα, εξετάζει τις βασικές διαφορές τόσο όσον αφορά τα αίτια όσο και τις πολιτικές αντιμετώπισης των κρίσεων. Σε ό, τι αφορά τα αίτια, εξετάζονται οι διαφορετικοί λόγοι που οδήγησαν τις ιρλανδικές και ισλανδικές τράπεζες στην κατάρρευση. Σε ό, τι αφορά την αντιμετώπιση των κρίσεων, εξετάζεται η ιρλανδική απόφαση να διασώσει τον τραπεζικό της τομέα και η ισλανδική απόφαση να τον αφήσει να χρεοκοπήσει. Αναφορά γίνεται επίσης στα Μνημόνια των δύο χωρών, τα οποία είχαν πολύ διαφορετικούς προσανατολισμούς, αλλά και στα διαφορετικά συναλλαγματικά καθεστώτα –σταθερή συναλλαγματική ισοτιμία για την Ιρλανδία ως μέλος της ΟΝΕ, κυμαινόμενη για την Ισλανδία που διατηρεί το εθνικό της νόμισμα-, τα οποία οδήγησαν και σε διαφορετικά μονοπάτια ανάκαμψης τις δύο χώρες.
Abstract:
The economic collapse of Ireland and Iceland in the aftermath of the collapse of Lehman Brothers that caused the outbreak of the global financial crisis of 2008 are the most severe in the developed world in recent history. The aim of this paper is the comparison of Ireland’s and Iceland’s policy responses to the banking crises as well as their post-crisis economic recovery. Although both crises originated with an overextended banking sector, the two countries responded unlike to the failure of their banks; Ireland decided to make an “orthodox” choice by bailing out its banks (the governmental decision of extended guarantees was taken at the cost of Irish taxpayers) whereas Iceland seemed to have made the “unorthodox” choice by letting its collapsed banks to fail. The fact that Ireland is a member of the European Monetary Union and that Iceland has its own monetary policy is also a crucial difference between the two countries that is considered. Which of these two policy responses had better results? Which of the two countries –five years after the outbreak of the banking crises- seem to have recovered faster? This paper, that aims to answer to the above questions, assesses the crucial differences in the causes of each countries crises and the responses to them. On the causal side, we look at the different causes that made the Irish and Icelandic banks collapse. On the response side, we look at the Irish decision to bail out its banking sector and the Icelandic decision to allow the collapsed financial institutions to fail. We also look at the differences both in the two types of IMF bailout agreements and in the exchange-rate regimes -fixed within the European Monetary Union for Ireland and flexible in the case of Iceland- that led to different recovery paths for the two countries.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών, ΠΜΣ, κατεύθυνση Διεθνής Πολιτική Οικονομία, 2013