H έννοια της αυτοφροντίδας των κοινωνικών λειτουργών στα εκπαιδευτικά πλαίσια: διερεύνηση μέσω της μεθόδου photovoice
Τίτλος:
The concept of Self-Care of social workers in educational settings: an exploration through the photovoice method
Κύρια Υπευθυνότητα:
Τζανή, Πελαγία Μ.
Επιβλέπων:
Παπούλη, Ελένη
Θέματα:
Keywords:
Αυτοφροντίδα, κοινωνικός/η λειτουργός, εξουθένωση, σχολική κοινωνική εργασία, πρακτικές φροντίδας, photovoice Self-care, social workers, burnout, school social work, caring practices, photovoice
Ημερομηνία Έκδοσης:
2024
Εκδότης:
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Η Κοινωνική Εργασία είναι ένα φροντιστικό επάγγελμα, ταυτόχρονα όμως οι κοινωνικοί/ές λειτουργοί οφείλουν να φροντίζουν και τον εαυτό τους, προκειμένου να μην φτάσουν σε σημείο επαγγελματικής εξουθένωσης. Η αυτοφροντίδα δεν ασκείται μόνο σε ώρες εκτός εργασίας, αλλά είναι και ο τρόπος με τον οποίο εφαρμόζεται στον χώρο εργασίας. Σκοπός της παρούσης διπλωματικής εργασίας είναι η διερεύνηση των πρακτικών αυτοφροντίδας των κοινωνικών λειτουργών, που εργάζονται σε εκπαιδευτικά πλαίσια, αλλά και των εξουθενωτικών παραγόντων, προκειμένου να αναδειχθεί ότι η αυτοφροντίδα είναι δέουσας σημασίας για τους σχολικούς κοινωνικούς λειτουργούς, ως εργαζόμενα άτομα, ώστε να ανταπεξέρχονται στις ανάγκες του πεδίου και να προστατεύουν την προσωπική και οικογενειακή ζωή τους. Ο λόγος της διερεύνησης προκύπτει από την αντίληψη ότι οι κοινωνικοί/ές λειτουργοί συχνά παραμελούν τη φροντίδα του εαυτού τους ή δεν προσέχουν τα σημάδια και τα συμπτώματα των κινδύνων, που σχετίζονται με το επάγγελμά τους, με αποτέλεσμα να επέρχεται η επαγγελματική εξουθένωση. Επιπλέον, θα διερευνηθεί αν η αυτοφροντίδα νοείται ως ατομική ευθύνη του εργαζόμενου ατόμου ή ενυπάρχει και μια πολιτική διάσταση, ώστε να προωθείται μια ολιστική προσέγγισή της. Για την πραγματοποίηση του παραπάνω σκοπού διεξήχθη ποιοτική έρευνα σε δείγμα δέκα ατόμων με τη μέθοδο photovoice, μέσω της οποίας οι συμμετέχοντες/ουσες επεξηγούν και ερμηνεύουν τις πρακτικές αυτοφροντίδας τους, καθώς και τι τους οδηγεί σε εξουθένωση. Τα αποτελέσματα κατέδειξαν ότι οι συμμετέχοντες/ουσες εφαρμόζουν σωματικές, συναισθηματικές, ψυχολογικές, πνευματικές και επαγγελματικές πρακτικές αυτοφροντίδας, προκειμένου να περιορίσουν τις πιθανότητες της επαγγελματικής εξουθένωσης. Τέλος, ως συμπέρασμα δίνεται έμφαση στην αξία της αυτοφροντίδας και ότι είναι απαραίτητο να προωθείται τόσο από το ίδιο το άτομο όσο και από τα εργοδοτικά πλαίσια εντός του εργασιακού περιβάλλοντος αλλά και από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής.
Abstract:
Social Work is a caring profession, but at the same time social workers have to take care of themselves in order not to reach the point of burnout. Self-care is not only practiced during non-work hours, but it is also the way in which it is practiced in the workplace. The purpose of this thesis is to investigate the self-care practices of social workers working in educational contexts, and the exhausting factors, in order to show that self-care is of vital importance for school social workers, as working individuals, in order to meet the needs of the field and protect their personal and family life. The reason for this survey arises from the perception that social workers often neglect self-care or fail to notice the signs and symptoms of risks associated with their profession, resulting in burnout. In addition, it will be explored whether self-care is understood as an individual responsibility of the working person or whether there is a political dimension to it, in order to promote a holistic approach. To achieve the above purpose, a qualitative survey was conducted on a sample of ten people using the photovoice method, through which the participants explain and interpret their self-care practices and what leads them to burnout. The results showed that participants implement physical, emotional, psychological, spiritual and professional self-care practices in order to reduce the chances of burnout. Finally, as a conclusion, the value of self-care is emphasized and that it is necessary to be promoted both by the individual and by the employer contexts within the work environment and by policy makers.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Δι-ιδρυματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών "Κοινωνικά Δικαιώματα και Συνηγορία στις Κοινωνικές Υπηρεσίες"Κοινωνικά Δικαιώματα και Συνηγορία στις Κοινωνικές Υπηρεσίες", 2024
